Budjet hisobi
Yüklə 3,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
(G'aznachiiikka
o'tish sharoitida: 292-«Budjet m ablag'lari oluvchilarning xodim larini ijtim oiy lo'lovlari budjetdan tashqari pensiya jo n d i m ablag'lari hisobidan qoplanadigan nafaqa va pensiyalarni to ‘lash uchun kelib tushgan mablag ‘lar» subschyoti) yoki D ebet 100 - « T ash k ilo t xarajatlari uchun talab q ilib olgunga q adar depozit h is o b v a ra g ‘i» subschyoti (G'aznachiiikka o'tish sharoitida: 292-«Budjet mablag'lari oluvchilarning xodimlarini ijtimoiy to 'lovlari budjetdan tashqari pensiya fo n d i mablag 'lari hisobidan qoplanadigan nafaqa va pensiyalarni to 'lash uchun kelib tushgan m ablag ’lar» subschyoti; K redit 1 9 8 /3 -« Ijtim o iy toM ovlar b o 'y ich a pensiya fondi bilan hisob-kitoblar» su b sch y o ti. Budjet tashkilotining bank muassasasidagi talab qilib olgunga qadar depozit hisobvarag‘idan ijtim oiy to ‘lovlami (nafaqalam i) to ‘lash uchun budjet tashkilotining kassasiga naqd pul olinganda budjet tashkilotining buxgalteriya xizm atida quyidagi buxgalteriya provodkasi tuziladi: D ebet 120 - « K assa» su b sch y o ti; Kredit 090 - « R esp u b lik a budjeti b o ‘yicha tashkilot xarajatlari uchun talab qilib o lg u n g a q a d a r depozit hisobvarag'i» subschyoti (G'aznachiiikka o'tish sharoitida: 147-«Budjet m ablag'lari bo'yicha budjet m ablag'lari oluvchilar oldidagi majburiyatlar» subschyoti) yoki K redit 100 - « T a sh k ilo t xarajatlari uchun talab q ilib olgunga qadar depozit h is o b v a ra g 'i» subschyoti (G'aznachiiikka o'tish sharoitida: J47-«Budjet m ablag'lari bo'yicha budjet mablag'lari oluvchilar oldidagi majburiyatlar» subschyoti. Budjet tashkilotining kassasidan xodim larga ijtim oiy to io v la r (nafaqalar) berilganda budjet tashkilotining buxgalteriya xizm atida quyidagi buxgalteriya provodkasi tuziladi: 246 D ebet 188 - «Ijtim oiy to 'lo v la r b o 'y ich a h iso b -k ito b lar» subschyoti; K redit 120 - «K assa» subschyoti. D e p o n e n tla r b ilan h is o b -k ito b la r hiso bi Ishchi va xizm atchilam ing belgilangan m uddatlarda olinm agan m ehnat haqi va nafaqalar summalarining hisobi uchun !77-«D cponentlar bilan hisob-kitoblar» subschyoti qo'llaniladi. B u passiv subschyotdir, M uddatida olinm agan m ehnat haqi, turli to ‘lovlar va nafaqalar sum m alari 177-«DeponcntIar bilan hisob-kitoblar» subschyotining kreditiga yoziladi, bu subschyotning debetiga esa ishchi va xizm atchilarga berilgan deponentlangan mehnat haqi va n afaq alar sum m alari yoziladi. Ishchi va xizm atchilar deponentlangan m ehnat haqining analitik hisobi deponentlangan m ehnat haqi va stipendiyalarning analitik hisob-kitobi (441-shakl)da yuritiladi. Ishchi va xizm atchilar tomonidan m uddatida olinm agan m ehnat haqi va boshqa sum m alar dcponentlanganida quyidagi buxgaltcriya provodkasi tuziladi: Debet 180 - «Ishchi v a xizm atchilar bilan h iso b -k ito b lar» subschyoti; K redit 177 - «D ep o n cn tlar bilan hisob-kitoblar» subschyoti. Muddatida olinm agan nafaqalar sum m asi dcponentlanganida quyidagi buxgalteriya provodkasi tuziladi: Debet 188 - «Ijtim oiy to ‘lovlar bo 'y ich a h iso b -k ito b lar» subschyoti; K redit 177 - «D ep o n en tlar bilan hisob-kitoblar» subschyoti. Deponentlangan sum m alar toManganida quyidagi buxgalteriya provodkasi tuziladi: D ebet 177 - «D ep o n en tlar bilan hisob-kitoblar» subschyoti; K redit 120 - «K assa» subschyoti. Ishchi va x iz m a tc h ila r bilan h is o b -k ito b la r hisobi Ishchi va xizm atchilar bilan m ehnat haqi b o ‘yicha hisob-kitoblar hisobi uchun 180-«Ishchi va xizm atchilar bilan hisob-kitoblar» subschyoti xizm at qiladi. Bu passiv subschyotdir. 180-«Ishchi va xizm atchilar bilan hisob-kitoblar» subschyotining kreditida ishchi va xizm atchilarga hisoblangan m ehnat haqi sum m alari, navbatdagi m ehnat 247 va o ‘quv ta ’tillari haqi summalari, m oddiy yordam summalari, m ukofot summalari qayd qilinadi, bu subschyotning dcbetida csa ishchi va xizm atchilarga b crilgan m ehnat haqi sum m alari, navbatdagi m ehnat va o ‘quv ta ’tillari haqi sum m alari, moddiy yordam summalari, mukofot sum m alari va ulard an ushlanm alar va deponcntlangan m ehnat haqi sum m alari qayd qilinadi. M e h n a tg a h aq to ia sh n in g yagona t a r if setkasi Mehnatga haq to ‘lash razradlari Tarif koeffitsientlari M ehnatga haq to ‘lash razradlari Tarif koeffitsientlari 0 1,000 12 5.870 1 2,377 13 6,242 2 2,616 14 6,617 3 2,878 15 7.000 4 3,165 16 7,388 5 3,467 17 7,781 6 3,783 18 8,180 7 4,112 19 8,585 8 4,454 20 8,995 9 4,797 21 9,411 10 5,147 22 9,830 II 5,503 0 ‘r ta c h a o y lik ish haqini hisoblab c h iq a rish ta rtib i T a ’tillar vaqtiga haq to ‘lash, ishdan b o ‘shatish nafaqasini, ishsizlik nafaqasini to ‘lash uchun o ‘rtacha oylik ish haqi hisoblab chiqarish kunidagi tarifikatsiya b o ‘yicha bclgilangan ish haqi yoki lavozim m aoshidan kelib chiq q an holda ulami: a) m uayyan tashk ilo td a bir yil yoki undan k o ‘p ishlayotgan xodim larga hisoblash davrida tarifikatsiya bo'yicha yoki lavozim maoshidan oshgan, y a ’tii, ijtim oiy su g ‘u rta b o ‘yicha toM ovhisoblangan ishbay asosida ishlab topilgan qo‘shim cha ish haqi, mukofotlar, q o ‘shim cha to ‘lovlar, ish haqiga q o ‘shim cha haq lar va boshqa to‘lovlar sum m asini, o ‘n ikkidan birga oshirgan h o ld a hisoblab chiqiladi; 248 b) m uayyan tashkilotda b ir yildan kam (birinchi y il) ishlayotgan xodim larga hisoblash davrida tarifikatsiya b o ‘yicha yoki lavozim m aoshidan oshgan, y a ’ni, ijtim oiy sug‘urta bo ‘yicha to ‘lov hisobiangan ishbay asosida ishlab topilgan q o ‘shim cha ish h aqi, m ukofotlar, qo 'shim cha toMovlar, ish haqiga q o ‘shim cha haqlar va bosh qa to ‘lovlar sum m asini, olti to ‘la o y ishlaganga oltidan birga, yetti to ‘la oy ishlaganga yettidan birga va hokazo oshirgan holda hisoblab chiqiladi; d) o ‘rta maxsus va hunar-texnika o ‘quv yurtlari o ‘qituv chilari uchun hisoblash davrida tarifikatsiya b o ‘yicha yoki lavozim m aoshidan oshgan, y a’ni, ijtim oiy sug‘urta b o 'y ic h a to ‘lov hisobiangan ishb ay asosida ishlab topilgan qo'shim cha ish haqi, m ukofotlar, q o ‘sh im ch a to lo v la r, ish haqiga q o kshimcha haqlar v a boshqa to ‘lovlar sum m asini, o ‘ndan birga oshirgan holda hisoblab chiqiladi. Yil oxirida ortiqcha bajarilgan soatlar uchun o ‘rta m axsu s va hunar- texnika o ‘quv yurtlari o'q ituvchilariga q o ‘shim cha haq u sh b u soatlar bajarilayotgan vaqtda amalda b o ‘lgan stavkalar b o ‘yicha t o ‘lanadi. X odim larning salom atligiga m chnatda m ayib b o ‘lishi, kasb kasalligiga chalinishi yoki m ehnat vazifalarini bajarish b ilan b o g ‘Hq holda sog‘ligining boshqacha tarzda shikastlanishi ish b eruvchi tom onidan qoplanishi uchun sum m alar hisob-kitobi 0 ‘zbckiston R cspublikasi V azirlar M ahkamasining qarori bilan tasdiqlangan qo id alarg a muvofiq am alga oshiriladi. M ehnatga yaroqsizlik, hom iladorlik va tu g ‘ish varaqalari b o ‘yicha toMovlar (nafaqalar hisoblash) hisob-kitobi D avlat ijtim oiy su g‘urtasi b o 'y ich a nafaqalar tayiniash va t o ‘lash tartibi to ‘g ‘risidagi nizom ga muvofiq am alga oshiriladi. Boshqa barcha hollarda (ta ’tillar vaqtiga haq to ‘lash, ishdan b o'shatish nafaqasini, ishsizlik nafaqasini toMash; xodim larning salom atligiga m chnatda mayib b o ‘lishi, kasb kasalligiga chalinishi yoki m ehnat vazifalarini bajarish bilan b o g ‘liq holda so g ‘ligin in g boshqacha tarzda shikastlanishi ish beruvchi tom onidan qoplanishi uch un sum m alar; m ehnatga yaroqsizlik, hom iladorlik va tug‘ish varaqalari b o ‘yicha to lo v la rd an (nafaqalar hisoblash) tashqari), y a ’ni, x o d im larn in g davlat yoki jam oat vazifalarini bajarishlari, shuningdek, u lam in g jam iyat 249 m anfaatlariga doir harakatlam i am alga oshirishlari bilan b o g ‘liq kafolatli to 'lo v la m i berish uchun o ‘rtacha oylik ish haqi keyingi ikki kalcndar oyidagi o ‘rtacha oylik ish haqidan kclib chiqib bclgilanadi. X odim m ehnat ta ’tilida b o ‘lganda, davlat yoki jam oat vazifalarini bajarish, ikki oygacha b o ‘lgan m uddatda ish qidirish (m ehnat b o ‘yicha m ahailiy organ tom onidan berilgan m a’lum otnomaga m uvofiq uch oy), shuningdck, kasallik davrida tarif stavkalari, lavozim m aoshlari m iqdorlari oshgan hollarda m ehnatga haq to‘lashning yangi shartlaridagi tashk ilotlam ing ishlagan kunlariga to‘g ‘ri kelgan ish kunlarining am aldagi soni uchun to ‘lovlar qay ta hisoblanadi. T a ’til uchun beriladigan sum m a quyidagi tartibda hisoblanadi: yuqorida ko‘rsatilgan tartibda aniqlangan o ‘rtacha oylik mehnat haqi summasi yildagi o ‘rtacha bir oyga to‘g ‘ri keladigan ish kunlari soniga, ya’ni 25,4 ga bo‘linadi. Topilgan bir kunlik o ‘rtacha m ehnat haqi summasi berilgan ta ’til kunlariga to ‘g ‘ri keladigan ish kunlari soniga k o ‘paytiriladi. Muayyan tashkilotda 11 oydan kam b o ‘lmagan muddat ishlagan xodimga foydalanilmagan ta’til kunlari uchun kompensatsiya ham yuqorida ko‘rsatilgan tartibda toManadi. X odim 11 oydan kam bo‘lgan m uddat ishlaganda foydalanilmagan ta’til kunlari uchun kompensatsiya ishlagan vaqtiga mutanosib ravishda kunlar soniga to ‘lanadi. X o d im la rn in g d a v la t y o k i ja n io a t v azifalarin i b a ja r is h la ri, s h u n in g d e k , u la rn in g ja m iy a t m a n fa a tla rig a d o ir h a r a k a tla m i a m a lg a o s h iris h la ri bilan b o g ‘liq kafolatli to ‘lo v larn i b e rish ta rtib i X o d im lar tom onidan davlat yoki jam iyat m anfaalariga doir bajari- ladigan vazifalar: - saylov huquqini am alga oshirish; - dcputatlik vazifalarini bajarish; - tibbiy-m ehnat ekspcrtiza kom issiyasi ishida ishtirok etish; - h arbiy burchni bajarish; - surishtiruv organlariga, tergovehi, prokuror huzuriga, sudga guvoh, javbrlanuvchi, ekspert, m utaxassis, tarjim on, xolislar tariqasida (ch aqiriq b o ‘yicha) borish; 2 5 0 - xalq m aslahatchilari,jam oat ayblovchilari v a ja m o a t him oyachilari, jam oat birlashm alari va mehnat jam o alari vakillari sifatida sud m ajlislarida, shuningdck, qonun bilan n azarda tutilgan boshqa hollarda ishtirok etish hisoblanadi. Xodim lar tom onidan davlat manfaatlari y o ‘lida qilinadigan hara- katlar: - avariyalar, tabiiy ofatlarfam ing oqibatlarini tugatish; - inson hayotini saqlash; - quyish uchun qon topshirish va boshqa ho llar hisoblanadi. Davlat yoki ja m o a t vazifalarini bajarish v aq tid a (qonun bilan bclgilangan yoki tegishli organning chaqiriq q o g ‘ozida, xabam om asida k o ‘rsati)gan vaqtda) ish bcm vchi xodim ning ish jo y i (lavozimi)ni saqlagan holda uni ishdan ozod qilishi shart. Xodim ning davlat yoki jam oat vazifalarini bajarishi, shuningdck, uning jam iyat m anfaatlariga doir qilayotgan harakatlari vaqtida ushbu vazifalam i bajarish uchun qonun bilan b elgilang an vaqtdagi yoki tegishli organ tom onidan bcrilgan m a’lum otnom ada ko ‘rsatib o ‘tilgan m uddatdagi limitga muvofiq o ‘rtacha ish haqi saqlab qolinadi. X odim lam ing davlat yoki jam oat vazifalarini bajarish, shuningdck, jam iyat m anfaatlariga doir harakatlar qilishlari vaqtidagi ulam ing o ‘rtacha ish haqini saqlab qolish bilan bogMiq xarajatlar budjct tashkilotlarida budjctdan m oliyalashtiriladigan m ablag‘ hisobidan qoplanadi. Xodim larning davlat yoki jam oat vazifalarini bajarishlari bilan bogMiq kafolatli to ‘lovlar tashkilotlam ing ish haqi fondi hisobidan am alga oshiriladi. Mehnat haqidan faqat tegishli nizom larda k o ‘zda tutilgan ushlan- m alargina ushlanishi mumkin. M ehnat haqidan (darom ad solig‘i, pcnsiya fondiga m ajburiy su g‘urta va kasaba uyushm asini toMovidan tashqari) q uy idag ilam i ushlanishiga y o ‘l q o ‘yiladi: 1) mulkni (m axsus kiyim, asboblar va ho k azo lar) y o ‘qotgani yoki o ‘zlashtirgani uchun; 2) xizm at binolarining umum iy va y o n g ‘inga qarshi saqlash qoidalarini va xizm at hujjatlarini saqlash q oidalarini buzgani uchun jarim a, ham da m a’m uriy tartibda (pasport rejim ini, jam o at tartibini va hokazolam i buzgani uchun) solingan jarim alar; 251 3) oilani saqlashga (alimentlar); 4) tashkilotlam ing mol-mulkini o ‘g ‘irlanishidan. kam om addan va o'zlashtirilishidan k o ‘rgan zararlari. Biroq. barcha ushlanm alar ushlangandan s o ‘ng, m chnat haqini qanday qismi qolayotganidan qatiy nazar, budjct tashkiloti quyidagilam i: 1) m chnat haqi hisobidan berilgan bo‘nakni> xodim b o ‘nak va ushlanm a m iqdori b o 'y ich a c ’tiroz bildirm aganda, qaytarish uchun; 2) y o ‘l q o lyilgan arifmetik xatolar naiijasida ortiqcha to ‘langan sum m alarni q ay tarish uchun; 3) xizm at safariga berilgan b o ‘nakning sarflanm agan qism ini, ushlan- maning asosligi yoki miqdori bo‘yicha xodim ning c ’tirozi bo ‘lmaganda, qaytarib olish u chun am alga oshirish huquqiga ega. Yuqorida k o ‘rsatilgan ushlanm alar b o ‘nakni qaytarish yoki qarzni uzish uchun belgilangan muddat tugagandan c ’tiboran bir oydan kechikm asdan qilinishi mumkin. A gar tashkilot m a ’muriyati b ir oylik muddat davom ida bu summalarni ushlab qolish haqida farm oyish bcrmagan b o ‘lsa, u holda tashkilot tegishli summani undirib olish huquqini y o 'q o tad i. Ishchi va x izm atchilar tom onidan krcditga olingan tovarlar uchun ulam ing m ajburiyatlari b o ‘yicha tegishli sum m alar ham ushlanadi. O ilani sa q la sh g a (alim entlar) d a’v o g ar foydasiga m a s’u lning m chnat h aqini d aro m a d so lig ‘i sum m asi chcgirilgand an kcyin qolgan sum m asidan ijro v araq asid a k o ‘rsatilgan m iq d o rd a ushlanm a am alga oshiriladi. Bu su m m a la r boshqa hududga o ‘tkazib bcrish lozim b o ‘lganda, p u l o ‘tk azish b o ‘yicha x a ra ja tla r d a ’vogar hisobidan am alga o sh irilad i. Ishchi va xizm atchilarga hisoblangan m chnat haqi sum m alari, navbatdagi m chnat va o ‘quv ta ’tillari haqi sum m alari, m oddiy yordam sum m alari, m ukofot sum m alari va boshqa to ‘lovlar sum m alariga quyidagi buxgalteriya provodkasi tuziladi: Debet 200 - « T ash k ilo tn i saqlashga va boshqa tadbirlarga budjet b o ‘yicha x arajatlar» subschyoti Yüklə 3,75 Mb. Dostları ilə paylaş:
|