O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi s. B. Bairova, G. M. Abduraupova
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Qadr - qimmat
- Tibbiy deontologiya
|
Javobgarlik
– tibbiy ijtimoiy xodimning o‘z vazifasini bajarish davomida o‘z zimmasidagi majburiyatlarni to‘la ado etish bilan ifodalanadi. Bu majburiyatlarga saranjom-sarishtalik, mas’uliyatlilik, o‘z zimmasidagi vazifalarini to‘la ado etish va boshqalar kiradi. Qadr - qimmat – bu o‘z kasbini ijtimoiy anglashi, kasbiga bo‘lgan muhabbati, o‘z kasbi bilan g‘ururlanishi bilan birga o‘z kasbiy bilimlarini, ish malakasini doimiy oshirishga intilishidir. 21 Tibbiyotning yirik arboblari kasb qadr - qimmatini doimo baland saqlaganlar. Bu xalqlarning tibbiyot xodimlariga zo‘r ishonch bilan qarashiga sabab bo‘lgan. Vijdon – bu kishilarning ichki axloqiy o‘z - o‘zini anglashi, o‘z xulqi uchun javobgarlikni his qilishi, o‘z fikriga, tuyg‘ulariga va xatti - harakatlariga jamiyat tomonidan amal qilinadigan axloq normalariga nisbatan baho berishidir. Nomus – umumiy ma’noda kishining ijtimoiy ahamiyatini, ongliligini, ya’ni o‘z obro‘si va shuhratini, o‘z qadr-qimmatini saqlashga intilishini ifodalaydi. Tibbiy xodimga nafaqat o‘z salomatligini, balki o‘z hayotini ishonib topshirgan bemor o‘z vaqtida samarali tibbiy yordam olishga umidvor bo‘ladi. Shuning uchun u tibbiy xodimlarning yuqori kasbiy mahoratiga, mehriga, shafqatiga ishonchi komil bo‘lishi kerak. Tibbiy etika asoschilaridan biri Buqrot o‘z asarlarida tibbiyot xodimlari nafaqat davolashlari, balki yuqori etik me’yorlariga rioya qilishlari zarurligini qayd qilgan. U o‘z asarlarida ( « Qasamyod » , « Qonun » , « Vrachlar haqida » ) tibbiy etika tamoyillarga to‘xtalib o‘tgan. Tibbiy deontologiya (grekcha deon, deontos – zarur, lozim bo‘lgan) tibbiy xodimlarning kasbiy majburiyati haqidagi fandir. Tibbiy xodim o‘z vazifasini bajarishi davrida samimiy va ochiq ko‘ngil bo‘lishi bilan birga hamma muammolarni tibbiy deontologiya haqidagi bilimlariga asoslangan holda hal qilishi, kerak bo‘lsa tibbiy xodim va mijoz o‘rtasidagi huquqiy jihatlarga tayanishi kerak. Tibbiyotning to‘xtamay rivojlanishi va aholi bilimlarining o‘sishi tibbiy deontologiyaning rivojlanishiga sabab bo‘ldi. Shunday qilib, tibbiy xodimning shaxs bo‘lib yetishishi quyida- gilarga bog‘liqdir: • maxsus bilimlar; • maxsus ko‘nikmalar; • o‘ziga xos tibbiy xarakter, mushohada uslubi va xulq - atvor. Tibbiy-ijtimoiy xodimning har kunlik faoliyati samimiylik, hozirjavoblik, mehribonlik, qayg‘urish va diqqatni talab etadi. Og‘ir bemorni parvarish qilishda tibbiy - ijtimoiy xodimlarga tugalmas sabr va o‘zganing og‘irini yurakdan his qilish zarurdir. 22 Tibbiy-ijtimoiy xodimning asosiy vazifasi: salomatlikni mustah- kamlash, kasalliklarni oldini olish, salomatlikni tiklash va bemor azoblarini yengillashtirishdir. Tibbiy-ijtimoiy xodim hayotga hurmat bilan qarashi, har bir insonning millatidan, irqidan, yoshidan, jinsidan, siyosiy qarashidan va ijtimoiy kelib chiqishidan qat’i nazar hurmat qilishi lozimdir. O‘z majbu- riyatini bajara turib, tibbiy - ijtimoiy xodim o‘z xatti - harakati bilan shu kasbga nisbatan hurmat uyg‘ota olishi kerak. Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|