O‘zbekiston respublikasi ichki ishlar vazirligi a k a d e m I y a
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Birinchi guruhga
O‘zbekiston Respublikasi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahri, tumanlar, tumanlarga qarashli shaharlar kirib, ular budjet sohasida huquq va majburiyatlarga egadirlar. Boshqacha aytganda, tegishli darajadagi budjet huquqi ayni shu subyektlarga tegishli bo‘lib, ularning vakolatli organlari va hokimiyat ijroiya organlariga taalluqli emas, bu organlar budjet huquqiy munosabatlarida umuman davlat yoki uning tegishli ma’muriy-hududiy tuzilmalari nomidan va ularning manfaatlari yo‘lida ishtirok etadi. Respublika budjeti, Qoraqalpog‘iston Respublikasi budjeti, ma’muriy- hududiy tuzilmalarning budjetlari mavjud bo‘lib, u yoki bu davlat hokimiyati va boshqaruv organining budjetlari bo‘lmasligi ayni mana shu bilan izohlanadi. Fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish hududiy birliklari – posyolkalar, qishloqlar, ovul va mahallalarning budjet huquqi subyektligi birmuncha boshqacha. Amaldagi qonunchilikka muvofiq ular o‘z budjetlari huquqiga ega bo‘lmasdan, budjet huquqiy munosabatlarida mahalliy budjetdan mablag‘ oluvchilar sifatida qatnashadi. Budjet huquqi ikkinchi guruhi subyektlariga barcha darajadagi vakillik organlari (Oliy majlis, xalq deputatlari Kengashi), umumiy vakolatli hokimiyat ijroiya organlari (Vazirlar Mahkamasi, hokimiyatlar), moliya-kredit organlari tizimi (O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi va uning tasarrufidagi moliya organlari: Qoraqalpog‘iston Respublikasi Moliya vazirligi, tegishli hokimiyatlarning moliya bo‘limlari), Markaziy bank va tijorat banklari kiradi. O‘zbekiston Respublikasi davlat budjeti tarkibida davlat maqsadli jamg‘armalari to‘planishi munosabati bilan ushbu jamg‘armalarni shakllantirish va xarajat qilish bo‘yicha huquq va majburiyatlar o‘z zimmasiga yuklatilgan organlar ham budjet huquqi mazkur guruhining subyektlari sifatida ishtirok etishadi. Budjet huquqi uchinchi guruh subyektlari noishlab chiqarish sohasidagi respublika va mahalliy budjet tashkilotlari, mamlakat iqtisodiyotini rivojlantirish bo‘yicha davlat maqsadli dasturlari va chora- 95 tadbirlarini amalga oshiruvchi davlat va mahalliy ishlab chiqarish korxonalaridan iborat. Budjet huquqiy munosabatlarining o‘ziga xos xususiyati yana shundaki, ular bir yildan ortiq vaqt davom eta olmaydi, odatda, moliya yilining oxirida tugaydi. Bu shu narsa bilan belgilanadiki, davlat budjeti faqat bir moliya yili uchun qabul qilinadi, ya’ni bu qonunchilikda birinchi yanvardan o‘ttiz birinchi dekabrga qadar bo‘lgan davr tushuniladi («Budjet tizimi to‘g‘risida»gi qonun 3-modda). Budjet huquqi normalari, boshqa moliyaviy-huquqiy normalar kabi Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|