T. S. Malikov moliya
T.S.Malikov, N.H.Haydarov
Yüklə 2,82 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ASOSIY ATAMALAR
|
T.S.Malikov, N.H.Haydarov
Kompaniya faoliyatining kuchli va zaif tomonlari ni- madan iboratligini, uning faoliyati qanchalik samaraliligini aniqlash, shuningdek, uning rivojlanish istiqbollarini ba- holash uchun tahlilchilar turli moliyaviy koeffitsiyentlardan foydalanadilar. Bu koeffitsiyentlar ish xususiyati o‘xshash boshqa kompaniyalarning koeffitsiyentlari yoki shu kom - paniyaning o‘tgan davrlardagi koeffitsiyentlari bilan taqqos lanadi. Bunday koeffitsiyentlarning beshta turi mavjud: rentabellik koeffitsiyenti, aylanuvchanlik koeffitsiyenti, moliyaviy “dastak” koeffitsiyenti, likvidlik koeffitsiyenti va bozor qiymati koeffitsiyenti. Va, nihoyat, ushbu koeffitsi - yentlar tahlili ular o‘rtasidagi mantiqiy bog‘liqlik, shuning- dek, firmaning asosiy, ishlab chiqarish faoliyatiga bog‘liqligi aniq ko‘zga tashlanadigan tarzda tashkil etilgan bo‘lsa, bu yanada ko‘proq qulaylik yaratadi. Moliyaviy rejalashtirishdan ko‘zlangan maqsad firma ning turli bo‘lim va bo‘linmalari rejalarini birlashtirish, fir - ma samaradorligining muayyan ko‘rsatkichlarini aniqlash va asosiy vazifalarni bajarganlik uchun rag‘batlashtirish tizimini ishlab chiqishdan iborat. Moliyaviy hisobotlar ning prognoz shakllari to‘plami moliyaviy rejalashtirishning nati- jasini tashkil etadi. Rejalashtirish davri qanchalik uzoq da- vomiy bo‘lsa, moliyaviy reja shunchalik batafsil bo‘lmaydi. Qisqa muddatli rejalashtirish nuqtayi nazaridan moli- yaviy rejalashtirish birinchi navbatda aylanma kapitalni boshqarish masalalarini o‘z ichiga oladi. Aylanma kapital- ga ehtiyoj tug‘ilishiga sabab shuki, ko‘pchilik firmalarda mahsulot ishlab chiqarish va sotish uchun zarur pul mab- lag‘lari firma faoliyatidan keladigan pul oqimlari boshla nishidan oldin sarflab yuboriladi. Vaqtdagi bu uzilish (pul mablag‘lari aylanishi sikli davromiyligi) qanchalik katta bo‘lsa, kompaniyaga shuncha katta hajmda aylanma kapi- tal kerak bo‘ladi. Firmaning aylanma kapitalga bo‘lgan ehtiyojini aniqlash uchun pul mablag‘lari va ularning ekvivalentlari, firma ning avans to‘lovlari, debitorlik qarzlari va tovar-moddiy boyliklar qo‘shiladi, olingan summadan mijozlarning avans Moliya 243 to‘lovlari, kreditorlik qarzlari va akkumulyatsiya bo‘lgan (to‘plangan) xarajatlar chegirib (olib) tashlanadi. Aylanma kapitalni samarali boshqarishning asosiy prinsipi debitor- lik qarzlari va tovar-moddiy zahiralar kabi past daromad- li aktivlar hajmini imkon qadar kamaytirishdan hamda joriy majburiyatlar qismidagi mijozlarning avans to‘lovlari va kreditorlik qarzlari kabi kam xarajatli moliyalashtirish manbalaridan imkon qadar samarali foydalanishdan iborat. Firmani boshqarishda pul mablag‘larini boshqarish juda muhim jihat hisoblanadi. Chunki u nolikvid bo‘lib qol- sa, hatto gullabyashnayotgan firma ham jiddiy moliyaviy muammolarga uchrashi mumkin. ASOSIY ATAMALAR • balans qiymati (book value) • nomoddiy aktivlar (intangible assets) • gudvil, yoki firmaning ishbilarmon sifatida obro‘si (goodwill) • joriy narxlar asosida qayta baholash (marking to mar - ket) • umumiy aksiyadorlik daromadliligi (total shareholder returns) • sotuvdan foiz usuli (percentofsalesmethod) • barqaror o‘sish koeffitsiyenti (sustainable growth rate) • aylanma kapital (working capital) • pul oqimlari aylanishi sikli davomiyligi (cash cycle time) • likvidlik (liquidity) • kassa rejasi (cash budget) Yüklə 2,82 Kb. Dostları ilə paylaş:
|