Dərslik kimi tövsiyyə edilir. B a k I 1 6

MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI 
___________________________ 55 ____________________________ 
sisteminin köməyi ilə həll edilən məsələlərin yüksək aktuallıq 
nümayiş 
etdirməsi 
ilə 
bağlı 
olaraq, 
informasiya 
texnologiyalarının tətbiqinə vəsait ayıran qabaqcıl şirkətlərin 
əksəriyyəti Müştərilərlə qarşılıqlı münasibətlərin idarə edilməsi 
sistemini seçir və onu inkişaf etdirir.
 
Gartner Croup tədqiqatlarına görə, şirkətlərin yeni 
informasiya texnologiyalarına yönəltdikləri vəsait büdcəsi 
onların dövrüyyəsinin 3-6%-ni, Müştərilərlə qarşılıqlı 
münasibətlərin idarə edilməsi sisteminin xüsusi çəkisi isə 0,4-
1% təşkil edir (şəkil 3). 
Şəkil 3. Şirkətlərin informasiya texnologiyalarına ayırdığı 
ümumi büdcədə CRM-ə çəkilən xərclərin xüsusi çəkisi 
1-ci sütun - maliyyə, 2 - telekommunikasiya, 3 – sığorta, 4 – 
kütləvi informasiya vasitələri (KİV), 5 – səhiyyə, 6 - əczaçılıq, 7 
– informasiya texnologiyaları
6,83
1,16
5,17
0,95
3,16
0,62
3,13
0,55
3,49
0,51
3,13
0,46
3,11
0,43
0
1
2
3
4
5
6
7
8
1
2
3
4
5
6
7
CRM büdcəsi
İT büdcəsi

---

MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI 
___________________________ 56 ____________________________ 
Göründüyü kimi, maliyyədə informasiya texnologiyaları 
büdcəsi ümumi dövrüyyənin 6,83%-ni, bunun isə 1,16%-ni 
Müştərilərlə qarşılıqlı münasibətlərin idarə edilməsi sisteminə 
çəkilən xərclər təşkil edir.
Doğrudur, 2001-ci il hadisələrindən sonra ABŞ-da bu 
göstəricilər azalmışdı, lakin artıq yenidən artım baş 
verməkdədir.
AMR Research şirkəti informasiya texnologiyalarına 
ayrılan büdcənin müxtəlif biznes-əlavələr arasında necə 
paylandığını aydınlaşdırmaq məqsədi ilə 13 sahəyə aid 800 
firma arasında sorğu aparmışdır (şəkil 4).
Şəkil 4. İnformasiya texnologiyalarına ayrılan büdcənin
müxtəlif biznes-əlavələr arasında paylanması
Tədqiqatın nəticələri göstərmişdir ki, şirkətlər, əvvəlki 
kimi, yenə də korporativ planlaşdırma və idarəetmə sistemi 
43%
17%
13%
16%
11%
ERP (Enterprise
Resource Planninq)
CRM (Customer
Relationship
Mangement)
SCM (Supply Chain
Mangement)
İstehsal- proqram
əlavələri
Sair proqram əlavələri

---