ekologiyaliq
diizilisi
bolsa
har-qiyli
ekologiyaliq
topar
organizmlerinen quraladi.
Biocenozda turlerdin jogahw sebepleri.
Tariyxta biocenoz
ishindegi
turler
ham
olardin
genetikahq
har-qiyhligmin
kemeyiwine insan iskerligi sebep bolgan, insan togaylardi kesken,
batpaq ham kollerdi quntqan, jana jerler aship diyxanshiliq penen
shugillangan ham payda korgen. Ulken maydanlarga
dan eginleri
ham joqari onimli sortlar ekken. Hazirgi kiinde de shol, dala
zonalan ozlestirilmekte, jaylawlar, togaylar buzilmaqta, sholleniw
kusheyip,
ol
jerlerdegi
turler
jogalip
ketpekte,
suw
saqlagishlannda suwdin giillewi guzetilmekte.
Mikroorganizmler, osimlik ham
haywanlardin biologiyaliq
har- qiylihgi, bayhgi insannm jasap qaliwiniA fundamental tiykari
esaplanadi.
Tiirlerdin
«genetikahq
resursi»
biocenozdm
genetikahq har-qiyliligi, bayhgi bolip,
tariyxta jamiyettin
ekonomikaliq talabin har tarepleme qandirip kelgen.
Genetikahq resurslar tiykarmda jabayi ham madeniy
osimlikler, haywanlar tiirlerinin genefondi jatadi. Olardan tisqari
tikkeley payda keltirmeytugm tiirlerde qosiladi. Genetikahq
resurslar onimi har-jili paydalaniladi (aziqliq, kiyim, jasaw,
qurihs, dari,
energiya, sanaat 6nimleri). Mcdicina, awil-xojaligi,
togayshiliq siyaqli xojaliqlar tikkeley
genetikahq resurslarga
baylamsh. Olar tiirli faktorlardm 6zgeriwine, tasirine ham talabina
ushirap turadi, yagniy: 1) lqhmnin 6zgcriwi, nasekomalar ham
kesellikler tasirine; 2) tiirli texnologiyaliq
processler tasirine; 3)
soeialliq talaplarm qandmw ham 4) insanlardin bir tiirden (sort,
poroda) ekinshisin artiq koriwine baylamsh kiishler tasirine
ushiraydi.
Dostları ilə paylaş: