‘zbek ist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi n. M. Ziyavitdinova, Y. M. O‘rinov, Sh. N. Xayitov menejment

VI BOB. MENEJERLAR FAOLIYATINI TASHKIL ETISH
6.1.Menejer va uning vazifalari
M enejer— bum axsu stay y org arlikk o ‘rg an,boshqarishningsir- 
asrorlari, qonun-qoidalarini puxta egallagan m alakali m utaxassisdir. 
M enejer bu yollanm a boshqaruvchi b o ‘lib, alohida ijtim oiy qatlam ga 
m ansub boMadi.
Kom paniya, firma, korxona, bank, m oliya m uassasalarining 
ijroiya hokim iyatiga ega boMgan boshqaruvchi, direktor, rahbar, 
mudir, m a’m uriy boshqaruvchilar 
menejerlar 
deb yuritiladi.
M enejerlar boshqaruv p o g ‘onasiga binoan uch toifaga 
boMinadi:
- Yuqori p o g ‘ona menejerlari.
- 0 ‘rta p o g ‘ona menejerlari.
- Quyi p og ‘ona menejerlari.
Yuqori p o g ‘ona m enejerlari firm a istiqbolini belgilash, uning 
kelajagi uchun ahamiyatli chora-tadbirlam i ishlab chiqish bilan 
shug‘ullanadi. Bir so‘z bilan aytganda firma rejasini ishlab chiqadi 
va uni am alga oshiradi.
0 ‘rta p o g ‘ona menejerlari firm a faoliyatining ayrim tom on- 
larini, chunonchi, ishlab chiqarish, tovarlarni sotish, narx bel­
gilash, m oliya faoliyati, yangi tovarlarni o ‘zlashtirish, texnologi- 
yani qoMlash, mehnatni tashkil etish kabilarni boshqarish bilan 
shug‘ullanadi.
Quyi p o g ‘ona m enejerlari quyi bo‘gMnda, m asalan, sex, 
boMim, brigada doirasida ishni tashkil etish, kunlik, haftalik, oylik, 
choraklik ish topshiriqlarining bajarilishini boshqarib turadi.
To‘g ‘ri, korxonani boshqarish bevosita m ulk egasining vazifasi 
deyish mumkin. Ammo boshqarish uchun m ulk egasi boMish shart 
emas. Boshqarish vazifasini ko rxo n a egasining o ‘zi yoki yollangan, 
ammo m ulkdor nomidan ish qiluvchi m enejer bajaradi.
Iqtisodiy aloqalar m urakkablashgani sari m enejer xizm atiga 
talab oshadi, o ‘z ishining ustasi boMgan m axsus ijtim oiy toifa
95

---

— m enejerlar toifasi paydo bo‘ ladiki, uning alohida ijtimoiy 
m aqom i bor. M enejer g ‘oyat m urakkab, o ‘ta m as’uliyatli ish bilan 
sh u g ‘ullanishi, firmaning hayot-m am otiga javobgar bo‘lganligi 
uchun ham yollanib ishlovchilar orasida eng katta xizm at haqi oladi.
Boshqaruv funksiyalarini bajarishda va jam o at ishlab 
chiqarishida zam onaviy m enejer:
- rahbar — diplomat;
- rah bar — murabbiy, tarbiyachi;
- rahbar — inson;
- rah bar — tadbirkor;
- rahbar — innovator sifatida m aydonga chiqadi.