‘zbek ist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi n. M. Ziyavitdinova, Y. M. O‘rinov, Sh. N. Xayitov menejment

Samarali quloq solishning 10 qoidasi:
1. So‘zlashdan to‘xtang. 
Gapira turib quloq solish mumkin 
emas. H ar b ir kishiga shivirlab, ammo, «hech kimga ovoza qilm a» 
degan naql bor.
2. So‘zIovchiga o ‘zini erkin tutishiga yordamlashing. 
Gapiru- 
vchi kishiga o ‘zin i erkin tutishi uchun sharoit yarating. K o‘pincha 
buni hal qiluvchi m uhitni yaratuvchi deb atashadi.
3. 0 ‘zingizni so ‘zlovchiga quloq solayotganingizni ko‘rsating.
0 ‘zingizni m anfaatdor ekanligingizni k o ‘rsating va shunga mos 
ravishda harakat qiling. So‘zlashuv jarayonida gazeta, jurnal 
o ‘qimang. eshitaturib unga rad qilish bahonalarini izlamasdan, uni 
tushunishga h arakat qiling.
4. G ‘ashga tegadigan holatlarni bartaraf qiling. 
Rasm chiz- 
m ang, stolga urm ang, qog'ozlam i bir joydan ikkinchi joyg a 
q o ‘z g ‘ataverm ang, ehtim ol eshik yopib q o ‘yilsa, xonada sokinlik 
boMadi.
5. Bardoshli bo‘ling. 
Vaqtni ayamang. S o ‘zlaguvchini boMmang. 
Chiqishga z o ‘r berm ang, eshik tomon qadam bosmang.
6. 
So‘zlovchiga hamdard bo‘ling. 
0 ‘zingizni so‘zlovchining 
o ‘m iga q o ‘yib k o ‘ring.
7. Xarakteringizni saqlay biling. 
G ‘azablangan kishi suhbat 
m azm uniga n oaniqlik kiritish payida boMadi.
8. Bahsga va tanqidga yo‘l qo‘ymang. 
Bunday hoi so ‘z!ovchini 
him oyaga o 'tis h g a m ajbur qiladi. U jim boMib qolishi yoki jahli
142

---

chiqishi m umkin. Aynan bahsda g ‘olib chiqib, bu bilan yutqazgan 
b o‘lasiz.
9. 
S a v o lla r b e rin g . Bu so ‘zlovchini ilhom lantiradi, u sizning 
uni quloq solayotganingizga yana bir bor iqror bo‘ladi. Bu oldinga 
jilishga yordam beradi.
10. 
S o ‘z la s h d a n to ‘xtang. B irinchi m aslahat ham shundan 
boshlangan. Oxiri ham shu bilan tugaydi. Z ero, qayd qilinganlarning 
barchasi shunga b o g ‘liq. Siz gapirishdan to ‘xtam as ekansiz, dem ak, 
samarali quloq solishni ham bilm aysiz.
Q uloq solishni istam aydiganlar asosli qarorlar qabul qilish
uchun yetarli axborotni olishga muvafFaq b o ‘lmaydilar.
8.5.Tashkiliy k o m m u n ik a ts iy a
Boshqaruvchi doimo tashkilotdagi axborot alm ashinuvi 
yo‘lida kelib chiqadigan to ‘siqlar ham da bunday alm ashinuvni 
takom illashtirish usullari to‘g ‘risida tasavvurga ega boMishi kerak.
Tashkiliy kom m unikatsiya to ‘siqlari quyidagilar:
1.