ĠSTĠFADƏ OLUNMUġ ƏDƏBĠYYAT VƏ QEYDLƏR
COĞRAFĠ ġƏRAĠT
1.
Azərbaycan tarixi, 7 cilddə, I с, В., "Elm", 1998, s.44.
2.
Yenə orada.
3.
Почвы Азербайджанской ССР. Б., 1953, с.37.
4.
Azərbaycan SSR-in fiziki coğrafiyası. В., 1998, s.35.
5.
Yenə orada, s.7.
6.
Yenə orada, s.286.
7.
Yenə orada, s.297-298.
8.
Azərbaycan tarixi, 7 cilddə, I c, s.45.
9.
Yenə orada, s.46.
10.
Yenə orada.
11.
Yenə orada.
12.
Yenə orada, s.47.
13.
Yenə orada, s.49.
14.
Yenə orada, s.51-52.
15.
Yenə orada, s.50.
16.
Yenə orada, s.48.
TARĠXĠ OÇERK
1.
T.Ə.Bünyadov. Azərbaycan arxeologiyası oçerkləri. Bakı, 1960, s.37.
2.
Q.Ə.Əliyev. Qafqaz ən qədim çağlarda. "Azərbaycan arxeologiyası", 1999, № 3-4,
s.l 15.
3.
Ə.Q.Cəfərov. Quruçay dərəsində. Bakı, 1990, s.24-25.
4.
М.М.Гусейнов. Древний палеолит Азербайджан. Баку, 1985, с.31.
5.
M.M.Hüseynov. Azərbaycan arxeologiyası. Bakı, 1975, s.82.
6.
М.М.Гусейнов. Жилище древнейшего человека в нашей стране. Природа,
1974, №3.
7.
Ə.Q.Cəfərov. Azərbaycanın ilk sakinləri. Bakı, 2004, s.62-63.
8.
Ə.Q.Cəfərov. Quruçay dərəsində, s.47.
9.
T.Ə.Bünyadov. Azərbaycan arxeologiyası oçerkləri, s.37.
476
10.
И.М.Джафарзаде. Гобустан. Наскальные изображения. Баку, 1973, с.15.
11.
Yenə orada.
12.
Н.И.Вавилов. Опыт агроэкологического обозрения важнейших полевых
культур. М.-Л., 1957, с.87-88, 116.
13.
И.Д.Мустафаев. Материалы по изучению пшеницы, ржи, ячменя и глопсов
Азербайджана. Баку, 1961, с.4.
14.
R.M.Qasımova. Azərbaycan xalqının etnogenezi paleoantropoloji və antropoloji
(somatoloji) materiallar əsasında (Doktorluq dissertasiyasının avtoreferatı). Bakı,
1997, s.13.
15.
T.Ə.Bünyadov. Azərbaycan arxeologiyası oçerkləri, s.43-44.
16.
И.Г.Нариманов. Культура древнейшего земледельческо-скотоводческого
населения Азербайджана. Баку, 1987, с.77-78.
17.
Ġ.M.Cəfərzadə. Göstərilən əsər, s.16.
18.
R.M.Qasımova. Göstərilən əsər, s. 14.
19.
О.А.Абибушаев. Энеолит и Бронза на территории Нахичеванской АССР.
Баку, 1982, с.24.
20.
И.Г.Нариманов. Культура древнейшего..., с. 149-154.
21.
H.F.Cəfərov. Azərbaycan e.ə. IV minilliyin axırı -1 minilliyin əvvəllərində. Bakı,
2000, s.151.
22.
И.Г.Нариманов, Г.Ф.Джафаров. О древнейшей металлургии меди на
территории Азербайджана. СА, 1990, № 1, с.7.
23.
Q.Ə.Əliyev. Qafqaz ən qədim çağlarda. "Azərbaycan arxeologiyası", 1999, № 3-4,
s. 117.
24.
H.F.Cəfərov. Azərbaycan e.ə. IV minilliyin axırı - I minilliyin əvvəllərində,
s.24.
25.
Q.S.Ġsmayılov. Quruçay və Köndələnçay vadilərində qədim mədəniyyət izləri.
Bakı, 1981, s.13.
26.
В.М.Массон. Средняя Азия и Древний Восток. М., 1964, с.217.
2,7. О.А.Абибуллаев. Энеолит и Бронза на территории Нахичеванской
АССР, с.238.
28.
A.Q.Seyidov. Naxçıvan e.ə. VII-II minilliklərdə. Bakı, 2003, s.282.
29.
R.M.Qasımova. Göstərilən əsər, s. 14-15.
30.
Г.С.Исмаилов. Археологическое исследование древнего поселения Баба-
Дервиш (III тысячелетия до н.э.). Баку, 1978, с.97.
31.
Q.S.Ġsmayılov. Quruçay və Köndələnçay vadisində qədim mədəniyyət izləri,
s.19.
32.
H.F.Cəfərov. Göstərilən əsər, s.23.
33.
А.Н.Дадашев. Земледельческо-скотоводческая экономика обществ эпохи
палеометалла на территории Азербайджана. Баку, 2000, с.20.
34.
T.Ə.Bünyadov. Azorbaycanda əkinçiliyin inkiĢafı tarixinə dair. Bakı, 1964, s.7.
35.
Q.S.Ġsmayılov. Quruçay və Köndələnçay vadisində qədim mədəniyyət izləri,
477
s.26-27.
36.
Ф.Р.Махмудов, Р.М.Мунчаев, И.Г.Нариманов. О древнейший металлургии
Кавказа. СА, 1968, № 1, с.19.
37.
Q.S.Ġsmayılov. Quruçay və Köndələnçay vadisində qədim mədəniyyət izləri,
s.34.
38.
А.Н.Черкасов. О металлургических сосудах Майкопской культуры
Северного Кавказа. Вестник Московского Университета. Серия 8. История,
2006, №2, с. 165.
39.
A.Q.Seyidov. Göstərilən əsər, s.79.
40.
Q.Ə.Əliyev. Qafqazın ən qədim sakinləri. "Azərbaycanın mühüm tədris və
tədqiqat mərkəzi" (Məqalələr toplusu). Bakı, 2002, s.52-53.
41.
В.Г.Алиев. Культура эпохи средней бронзы Азербайджана. Баку, 1991,
с.38.
42.
V.Q.Əliyev. Azərbaycanda Тunc dövrünün boyalı qablar mədəniyyəti. Bakı, 1977,
s.5.
43.
T.Ə.Bünyadov. Azərbaycanda əkinçiliyin inkiĢafı tarixinə dair, s.l 16.
44.
Т.А.Буниятов. Земледелие и скотоводство в Азербайджане в эпоху бронзы.
Баку, 1957, с.31-32.
45.
В.Г.Аииев. Культура эпохи средней бронзы Азербайджана, с. 134-135.
46.
И.Р.Селимханов. Разгаданные секреты древней бронзы. М., 1970, с.71.
47.
Q.Ə.Əliyev. Qafqazın ən qədim sakinləri, s.52, 54-55.
48.
R.M.Qasımova. Göstərilən əsər, s.24.
49.
R.B.GöyüĢov. Azərbaycan arxeologiyası. Bakı, 1986, s.51.
50.
T.Ə.Bünyadov. Azərbaycanda maldarlığın inkiĢafı tarixindən. Bakı, 1969, s.102.
51.
T.Ə.Bünyadov. Azərbaycan arxeologiyası oçerkləri, s. 120-121.
52.
O.A.Həbibullayev. Göstərilən əsər, s. 186.
53.
Т.Р.Алиев. Циклопические сооружения на территории Азербайджана. Баку,
1993, с.95-96.
54.
H.F.Cəfərov. Göstərilən əsər, s. 102-103.
55.
R.B.GöyüĢov. Göstərilən əsər, s.68.
56.
Azərbaycan tarixi (Uzaq keçmiĢdən 1870-ci illərə qədər). Bakı, 1996, s.52.
57.
S.QaĢqay. Manna dövləti. Bakı, 1993, s.59.
58.
Г.А.Меликишвили. Некоторые вопросы истории Маннейского царства.
Вестник древней истории, 1949, №1, с.60, 75.
59.
S.QaĢqay. Göstərilən əsər, s.81.
60.
Q.Ə.Əliyev. Qafqazın ən qədim sakinləri, s.57.
61.
Э.А.Грантовский. Ранняя история иранских племен Передней Азии. М.,
1970, с.251-256; И.М.Дьяконов. Арийцы на Ближнем Востоке: конец
мифа. Вестник древней истории, 1970, №4, с.59,62; S.QaĢqay. Göstərilən
əsər, s.42.
62.
И.Н.Медведская. Дейок, Фраорт и хронология мидийской династии. Вестник
478
древней истории, 2004, №2, с.97,99.
63.
И.Г.Апиев. Очерк истории Атропатены. Баку, 1989, с.34-35.
64.
Страбон. География. М., 1964, с.493.
65.
A.H.Fazili. Atropatena (e.ə. IV - е. VII əsri). Bakı, 1992, s.66, 94.
66.
Ф.Дж.Мамедова. К вопросу об албанском (кавказском) этносе. Изв. АН Азерб.
ССР. Серия истории, философии права, 1989, №3, с. 109.
67.
Strabon. Göstərilən əsər, s.475.
68.
К.В.Тревер. Очерки по истории и культуре Кавказской Албании. М.-Д.,
1959, с. 137-139.
69.
К.Г.Алиев. Античные источники по истории Азербайджана. Баку, 1987,
с.62.
70.
Ġ.A.Babayev, Q.M.Əhmədov. Qəbələ (tarixi-arxeoloji oçerk). Bakı, 1981, s.10.
71.
Azərbaycan tarixi (Uzaq keçmiĢdən 1870-ci illərə qədər), s.100.
72.
С.Ю.Касымова. Азербайджан в III-VII вв., Баку, 1993, с.21, 48, 53; A.N.Fazili.
Atropatena, s.146.
73.
Ф.Дж.Мамедова. Политическая история и историческая география
Кавказской Албании (Ш в. до н.э. - VIII в. н.э.). Баку, 1986, с. 194-195.
74.
А.А.Кудрявцев. Древний Дербент. М., 1982, с.72-76.
75.
Т.М.Мамедов. Кавказская Албания в IV-VII вв., Баку, 1993, с. 105.
76.
M.Kalankatuklu. Albaniya tarixi. Bakı, 1993, s.117-119.
77.
N.Vəlixanlı. Ərəb Xilafəti və Azərbaycan. Bakı, 1993, s.24.
78.
Z.M.Bünyadov. Azərbaycan VII-IX əsrlərdə. Bakı, 1989, s.78.
79.
Н.Ч.Ахундова. Тюрки в системе государственного управления Арабскою
халифата (VIII - сер. X веков). Баку, 2004, с.55.
80.
Azərbaycan tarixi. Yeddi cilddə, II с, Bakı, 1998, s.82-83.
81.
N.Vəlixanlı. Ərəb Xilafəti və Azərbaycan, s.47-48.
82.
S.Nəfisi. Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin. Bakı, 1960, s.61.
83.
Y.M.Mahmudov. Azərbaycan tarixi. Ġntibah dövrü (IX əsrin ikinci yarısı - XIII
əsrin əvvəlləri). Bakı, 1996, s.8-9.
84.
Q.Ə.Əliyev. Cənubi Qafqaz Səlcuq ağalığı dövründə. "Tarix və onun
problemləri", 2002, №2, s.19.
85.
Z.M.Bünyadov. Azərbaycan Atabəyləri dövləti. Bakı, 1985, s.62-63.
86.
M.Ə.Ġbrahimov. Renessans və Azərbaycan Renessansı. Azərbaycan Renessansı və
N.Gəncəvi. Bakı,1984, s.16.
87.
V.Z.Piriyev. Azərbaycan Hülakular dövlətinin tənəzzülü dövründə, Bakı, 1978,
s.75.
88.
С.Ашурбейли. Государство Ширваншахов (VI-XVl вв). Баку, 1983, с.240,
89.
Azərbaycan tarixi. Yeddi cilddə, III с, Bakı, 1999, s.90.
90.
Y.M.Mahmudov. Azərbaycan diplomatiyası. Ağqoyunlu və Səfəvi dövlətlərinin
Avropa ölkələri ilə əlaqələri (XV-XVII yüzilliklər). Bakı, 1996, s.92.
91.
O.Əfəndiyev. Azərbaycan Səfəvilər dövləti. Bakı, 1993, s.36.
479
92.
Azərbaycan tarixi (Uzaq keçmiĢdən 1870-ci illərə qədər), s.338.
93.
O.Əfəndiyev. Göstərilən əsər, s.45.
94.
Azərbaycan tarixi. Yeddi cilddə, III c, s.224, 228.
95.
ġ.Fərzəlibəyli. Azərbaycan və Osmanlı imperiyası. Bakı,1995, s. 150,153.
96.
А.А.Рахмани. Азербайджан в конце XVI и в XVII веке. Баку, 1981, с.85.
97.
Т.Т.Мустафазаде. Азербайджан и русско-турецкие отношения в первой трети
XVIII в., Баку, 1993, с.20-22.
98.
А.Бакыханов. Гюлистани-Ирам. Баку, 1991, с. 145.
99.
H.Ə.Dəlili. Azərbaycanın cənub xanlıqları. Bakı, 1979, s.111; Г.Абдуллаев.
Азербайджан в XVIII веке и взаимоотношения его с Россией. Баку, 1965,
с.234.
100.
К.Керимов. Султан Мухаммед и его школа. М., 1970.
101.
Х.Ю.Вердиева. Переселенческая политика Российской империи в Северном
Азербайджане (XIX - начале XX вв.). Баку, 1999, с. 106, 113.
102.
Q.Ə.Əliyev. Azərbaycan nəqliyyatı və iqtisadiyyatı (XIX əsr və XX əsrin ilk
onillikləri). Bakı, 2001, s.43-45, 48-50.
103.
А.С.Сумбатзаде. Сельское хозяйство Азербайджана в XIX веке. Баку, 1958,
с.80-84.
104.
Q.Ə.Əliyev. Azərbaycan nəqliyyatı və iqtisadiyyatı, s.143, 147, 149-150.
105.
М.А.Исмаилов. Социально-экономическая структура Азербайджана в эпоху
империализма. Баку, 1982, с. 130-132.
106.
Q.Ə.Əliyev. Azərbaycan nəqliyyatı və iqtisadiyyatı, s.182, 184.
107.
Yenə orada, s.103, 106.
108.
Azərbaycan tarixi. Yeddi cilddə, IV c, Bakı, 2000, s.373-374.
109.
T.T.Vəliyev. Ġmperializm dövründə Azərbaycanın sənayesi və proletariatı.
Bakı, 1987, s.249.
110.
XX əsr Azərbaycan tarixi, И с, Bakı, 2004, s.29.
111.
M.Ə.Rəsulzadə. ÇağdaĢ Azərbaycan tarixi. Bakı, 1991, s.9.
ƏKĠNÇĠLĠK MƏDƏNĠYYƏTĠ
1.
K.Marks, F.Engels. SeçilmiĢ əsərləri, 3 cilddə, III cild, s.366.
2.
Yenə orada, s.367.
3.
С.М.Кашкай. Из истории Маннейского царства. Баку, 1977, с.95.
4.
Strabon. Göstərilən əsər, s.476.
5.
Nizami Gəncəvi. Ġskəndərnamə (Ġqbalnamə). Bakı, 1941, s. 168-169.
6.
Армянская география VII в. (перевод и примечания К.П.Патканова), СПб.,
1877, с.50.
480
7.
М.Каганкатваци. История Агван (перевод К.П.Патканова), СПб., 1861, с.5.
8.
Həmdullah Qəzvini. Nüshətül-qülub (tərcümə A.Qasımzadənindir). AEA TĠEA,
№ 1700, s.87.
9.
А.С.Сумбатзаде. Сельское хозяйство Азербайджана в XIX веке, с.68.
10.
Yenə orada, s.69-70.
11.
Cətvər - 9,5 puddur.
12.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s. 167-168.
13.
Yenə orada, s. 175-176.
14.
Yenə orada, s.178.
15.
Yenə orada, s.179.
16.
Azərbaycan tarixi, II cild, s.176.
17.
M.Ə.Ġsmayılov. XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın kənd təsərrüfatı. Bakı, 1960,
s.41-42.
18.
Yenə orada.
19.
Azərbaycan tarixi, II cild, s.468.
20.
M.Ə.Ġsmayılov. Göstərilən əsər, s.44.
21.
Yenə orada, s.40.
22.
Azərbaycan tarixi, II cild, s.171.
23.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.319.
24.
V.Ġ.Lenin. Əsərlərinin tam külliyyatı, III cild, 5-ci nəĢri. Bakı, 1974, s.241.
25.
M.Ə.Ġsmayılov. Göstərilən əsər, s.41.
26.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.321-323.
27.
ġ.A.Quliyev. "Azərbaycan alimi və əkinçiləri Qafqaz sərgisində", "Azərbaycan
kolxoz və sovxoz istehsalatı" jurnalı, 1964, № 4, s.48.
28.
M.Ə.Ġsmayılov. Göstərilən əsər, s.51.
29.
С.М.Мелик-Саркисян. Из Муганской степи. Газ. КСХ, № 124, 1896.
30.
Г.Б.Зардаби. Избранные статьи и письма. Баку, 1962, с.ЗП.
31.
П.Петрович. Хлопководство в Закавказье. Тифлис, 1912, с.71.
32.
K.Marks. Kapital, I cild, s.131.
33.
Е.А.Дорошенко. Зороастрийпы в Иране. М., 1982, с.28.
34.
Катон, Варрон, Колумелла, Плиний. О сельском хозяйстве. М., 1957,
с.117.
35.
Q.C.Cavadov. Azərbaycan Ģum alətlərinin təsnifatına dair. AEAX (tarix, fəlsəfə
və hüquq seriyası), 1979, № 3, s.57-67.
36.
Yenə orada, s.62-64.
37.
H.Zərdabi. SeçilmiĢ əsərləri. Bakı, 1960, s.170.
38.
Б.Н.Заходер. История восточного средневековья (курс лекций). М., 1944,
с.71.
39.
ġ.Quliyev, Y.Rüstəmov, T.Bünyadov. "Azərbaycan Qara kotanı", AEAM, XX
cild, № 6. 1964, s.82-85.
40.
К.Т.Каракашлы. О пережитках древнего института взаимопомощи в
481
Азербайджане. Изв. АН Азерб. ССР, 1958 г., № 2, с.47-50.
41.
ġ.Quliev, Y.Rüstəmov, T.Bünyadov. Göstərilən əsər, s.85; Г.Д.Джавадов. Обычай
взаимопомощи у азербайджанцев в XIX - начале XX в., СЭ, 1986, № 5, с.
100.
42.
Г.А.Гулиев.
Земледельческая
культура
Азербайджана
(историко-
этнографическое исследование). Автореферат. Баку, 1968, с. 18.
43.
T.Bünyadov. Azərbaycanda əkinçiliyin inkiĢafı tarixinə dair, s.18.
44.
Г.Д.Джавадов. Орудия боронования Азербайджана (XIX - начало XX века),
СЭ, 1977, № 4, с.68-78.
45.
И.Г.Нариманов. Древнейшие серпы Азербайджана, СА, 1964, № 1, с.283.
46.
О.А.Абибуллаев. Энеолит и Бронза на территории Нахчиванской АССР.
Баку, 1982, с.206.
47.
И.М.Джафарзаде. Гобустан. Баку, 1978, с.42.
48.
Bəzi rayonlarda biçilmiĢ əl dolusu sünbül gövdəsinə "çəngə", "əlcə" deyilir.
49.
ġ.A.Quliyev. Azərbaycanda çəltikçilik (tarixi-etnoqrafik tədqiqat). Bakı, 1977, s.l
10-115.
50.
Я.И.Гуммель. Курган №2, близ Ханлара. КСИИМК, вып. 24, 1949, с.55.
51.
ġ.A.Quliyev. Qarabağdan tapılan daĢ vəllər, 1968, AEAM, №11, s.79.
52.
В.Г.Алиев. Археологические раскопки холма Кюль-тепе II, СА, 1972, N5 2,
с.209.
53.
K.Marks. Kapital, II cild. Bakı, 1956, s.144.
54.
Katon, Varron, Kolumella, Pliniy. Göstərilən əsər, s.318.
55.
П.М.Жуковский. Культурные растения и их сородичи. М., 1950; Г.Г.Гущин.
М., 1938; Д.Грист. Рис.м., 1959.
56.
П.М.Жуковский. Происхождение культурных растений. М., 1956.
57.
М.Е.Массон. К вопросу об истории появления культуры риса в странах
Среднего Востока. Археология Средней Азии, т.VI, Ташкент, 1963, с.35.
58.
R.M.Jukovski. Göstərilən əsər.
59.
И.П.Петрушевский. Земледелие и аграрные отношения в Иране XIII-XIX вв.,
М.-Л., 1960, с. 186; Н.В.Пигулевская и др. История Ирана с древнейших
времен до конца XVIII века. Л., 1958, с.7.
60.
Т.А.Бунятов. История земледелия и скотоводства в Азербайджане (с
древнейших времен до XIII в н.э.). Автореферат докт. дисс, Баку, 1968 г.,
с.57; ġ.A.Quliyev. Azərbaycanda çəltikçiliyin tarixinə dair, AEAM, 1965, № 7,
s.84.
61.
А.Л.Якобсон. Раскопки на городище Орен-кала в 1953-1955 г., МИА 63,
М.-Л., 1959 г., с.73, 99, 101, 120; Г.М.Ахмедов. Средневековой город Байлакан
(историко-археологическое исследование). Автореферат докт. дисс, Баку,
1972, с. 124.
62.
В.А.Квачидзе. Гидроархеологические работы на гордише Бяндован.
Археологические и этнографические изыскания в Азербайджане (1974).
482
Баку, 1975, с.58.
63.
А.А.Ализаде.
Социапьно-экономическая
и
политическая
история
Азербайджана XIH-XIV вв., Баку, 1956, с.31.
64.
M.X.ġərifli. Azərbaycan IX-XII əsrlərdə, AEATĠƏ, с. XII, Bakı, 1956, s.82.
65.
Ə.Ə.Əlizadə. Göstərilən əsər, s.31.
66.
Н.Д.Миклухо-Маклай. Географическое сочинение XIII в. УЗИВ АН СССР,
т.1Х, М.-Л., 1954, с. 199.
67.
Путешественники об Азербайджане, т.1, Баку, 1961, с.36.
68.
S.P.PetruĢevski. Göstərilən əsər, s. 187.
69.
Путешественники об Азербайджане, т.1, с.62.
70.
Həmdullah Qəzvini. Nüshətül-qülub. AEA TĠEA, № 1700, s. 122-124.
71.
M.X.ġərifli. XIII-XIV əsrlərdə Azərbaycanda ticarət və ticarət yolları. SSRĠ EA
AFX, 1944, № 2-3, s.47.
72.
Путешественники об Азербайджане, т.1, с.93.
73.
С.Ашурбейли. Очерки истории средневекового Баку. 1964, с.94; А.Гусейнов.
Азербайджано-русские отношения XV-XVI1 вв. Баку, 1963, с.56.
74.
Övliyə Çələbi. Səyahətnamə. AEA TĠEA, № 123, s.2. (tərcüməsi
S.Salamovanındır).
75.
Закарий Акулисский. Дневник Ереван, 1939, с.28.
76.
Путешественники об Азербайджане, т.1, с.309.
77.
Извлечения из дневника путешествия доктора Иоганна Якоба Лерха. НАИИ
АН Азерб. ССР, инв. 486, с.2 Г
78.
F.Əliyev. XVIII əsrin birinci yarısında Azərbaycanda ticarət. Bakı, 1964, s.79.
79.
Yenə orada, s.51.
80.
Azərbaycan tarixi, I cild, s.374.
81.
Акты собранные Кавказской археологической комиссией,
T
.V,
док. 396;
Azərbaycanın Rusiya ilə birləĢdirilməsi və onun mütərəqqi iqtisadi və mədəni
nəticələri. Bakı, 1956, s.62.
82.
А.С.Сумбатзаде. Сельское хозяйство Азербайджана в XIX веке. Баку, 1958,
с.71.
83.
Azərbaycanın Rusiya ilə birləĢdirilməsi və onun mütərəqqi iqtisadi və mədəni
nəticələri. Bakı, 1956, s.68.
84.
Azərbaycan tarixi, II cild, s.57.
85.
Yenə orada, s.168.
86.
И.З.Андроников. Культура риса на Кавказе. ССКЦРК, Тифлис, 1900, вып. V,
с.96-97.
87.
Краткие сведения о состоянии сельского хозяйства на Кавказе, Тифлис,
1900, с.13.
88.
Ġ.Z.Andronikov. Göstərilən əsər, s. 137-141.
89.
M.Ə.Ġsmayılov. XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın kənd təsərrüfatı, s.33.
90.
Ġ.Z.Andronikov. Göstərilən əsər, s.l 17-120.
483
91.
Yenə orada, s.124-137.
92.
Кавказский календарь на 1888 г., с.33-35.
93.
Ц.П.Агаян. Крестьянская реформа в Азербайджане в 1870 г., Баку, 1956,
с.301.
94.
ТКОСХ, т.32, Тифлис, 1887 г., № 11-12, с.675.
95.
Azərbaycanın Rusiya ilə birləĢdirilməsi və onun mütərəqqi iqtisadi və mədəni
nəticələri, s.119.
96.
А.В.фон Гребнер. Торговые дорога Закавказья. СПб., с. 14.
97.
Yenə orada.
98.
Очерки сельского и лесного хозяйства Ленкоранского уезда Бакинского
губернии. Баку, 1914, г., с.81.
99.
Обзор Елизаветпольской губернии за 1910 г. Тифлис, 1912, с.18; Весь
Кавказ. Баку, 1914, с.28.
100.
M.Ə.Ġsmayılov. XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın kənd təsərrüfatı. Bakı,
1970, s.34.
101.
П.И.Лященко. История народного хозяйства СССР, т.И, М., 1956, с.553.
102.
ġ.Rzayeva. Azərbaycan 1852-ci il sərgisində. "Azərbaycan sosialist kənd
təsərrüfatı" jurnalı, 1958, № 10, s. 163-164.
103.
А.С.Сумбатзаде. Развитие сельского хозяйства Азербайджана в конце 50-х и в
60-х гг. XIX в. ТИИФАН Азерб. ССР. Баку, 1955, т.VI, с.29; ТКОСХ, 1887,
№ 9, 10, с.662; Описание Кавказской выставки предметов сельского
хозяйства и промышленности в городе Тифлисе в 1889 г. Тифлис, 1890,
с.75-76.
1863,
И.Шопен. Исторический памятник состояния армянской области в
эпоху еѐ присоединения к Российской империи. СПб., 1852, с.741;
Г.И.Козицкий. Опыт посева Тибетского риса близ Ленкорани. Зап. Кавказ,
общества сельского хозяйства, отд. 1, с.178-188; Медико-топографические
очерки Ленкоранского уезда. Газ. "Кавказ", №63; А.С.Сумбатзаде. Сельское
хозяйство Азербайджана в XIX веке. Баку, 1958, с.73; Опыт
возделывания суходольного риса, ТКОСХ, № 1, 1892, с. 10-16.
105.
ġ.A.Quliyev. Azərbaycanda çəltikçilik (tarixi-etnoqrafik tədqiqat). Bakı, 1977,
s.45.
106.
Lənkəran-Astara zonasında çəltik əkinlərinin suvarılması üçün düzəldilən su
anbarlarına "istil" deyilirdi.
107.
Ю.Липс. Происхождение вещей. М., 1954, с. 189.
108.
Yenə orada, s.191.
109.
Buna bir ayaq da deyilir. Daha doğrusu, ayaq dedikdə, 5-6 heyvanın birdəfəlik
döyə biləcəyi dərzlərin miqdarı nəzərdə tutulur.
110.
Çəltiyin təmizlənməsi dedikdə, dənin qabığının çıxarılması (təmizlənilməsi)
nəzərdə tutulur. Bu prosesdən sonra isə əldə edilən məhsul dən - düyü adlanır.
111.
Bəzən ağac əvəzinə daĢ çaladan da istifadə edilirdi.
484
112.
Dingin verilmiĢ ölçüləri təxminidir.
113.
Dəni əzməmək üçün daĢ döyəcin iĢlək hissəsi diĢ-diĢ olur.
114.
Su dinglərində bir gecə-gündüzdə orta hesabla 300-400 kq çəltik təmizləmək
olur.
115.
Dingin çalasında çəltiyi qarıĢdırmaq və götürmək üçün uzunsaplı əlverən və ya
qalaq adlanan xüsusi alətdən istifadə edilirdi.
116.
Belə su dinglərində bir gecə-gündüzdə 600-700 kq-a qədər çəltik təmizləmək
olurdu.
117.
Təmizləmə zamanı alınan qabıq (tullantı - pin) suvaq və duluĢçuluqda xammal
kimi istifadə edilirdi.
118.
Su dinglerində çəltik təmizləmək üçün ding sahibi müəyyən miqdar haqq - Ģahad
alırdı. Məlumatçıların dediyinə görə XX əsrin əvvəllərinədək Ģahad təxminən
1/15 olmuĢdur. ġahad əsasən çəltikdən götürülərdi. Bəzən isə düyüdən də
alınardı.
119.
ССКЦРК. Тбилиси, 1900, вып. V, таб. I.
120.
А.С.Сумбатзаде. Промышленность Азербайджана в XIX веке, с.307-308.
121.
Д.Кистенев. Источники благосостояния крестьян Ленкоранского уезда.
ТКОСХ. Тифлис, 1889, № 1-2, с.81.
122.
K.Marks, F.Engels. SeçilmiĢ əsərləri, I cild. Bakı, 1953, s.63.
123.
M.Ə.Ġsmayılov. XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın kənd təsərrüfatı. Bakı,
1960, s.173; yenə o n u n : O развитии капитализма в России "в ширь". Изв.
АН Азерб. ССР (серия обществ, наук), 1964, № 3, с. 117.
124.
Ġ.H.Nərimanov. Gəncəçay rayonunun arxeoloji abidələri. Bakı, 1948, s.l 10.
125.
T.Ə.Bünyadov. Azərbaycanda əkinçiliyin inkiĢafı tarixinə dair, s.96.
126.
Yenə orada, s.98.
127.
Г.М.Асланов. К изучению раннесредневековых памятников Мингечаура.
КСИИМК, №60, М., 1955, с.71.
128.
T.Ə.Bünyadov, Göstərilən əsər, s.99.
129.
Yenə orada, s.104.
130.
А.Л.Якобсон. Раскопки на городише Орен-кала в 1953-1955 г. ТОАЭ, т.1,
М.-Л., 1956, с.64.
131.
А.А.Ализаде.
Социально-экономическая
и
политическая
история
Азербайджана XIII-XIV вв., 1956, с.39.
132.
И.П.Петрушевский. Земледелие и аграрные отношения в Иране XIII-XIV вв.,
М.-Л., 1960, с.196.
133.
Кавказский календарь на 1854 г., с.329.
134.
А.М.Аргутинский-Долгоруков. Борчалинскии уезд в экономическо-
коммерческом обношениях. Тифлис, 1897, с. 125.
135.
Сборник сведений по плодоводству, вып. 2, Тифлис, 1899 г., с.36.
136.
Yenə orada, s.43.
137.
А.Н.Арасханянц. Экономический быт государственных крестьян Арешского
485
уезда Елизаветпольской губернии, МИЭБГКЗК, т.VII. Тифлис 1887, с.
167.
138.
В.Д.Мочалов. Крестьянское хозяйство в Закавказье в конце XIX в., М.,
1958, с.347.
139.
Г.Б.Зардаби. Избранные статьи и письма. Баку, 1962, с.217.
140.
Очерк сельского и лесного хозяйства Ленкоранского уезда Бакинской
губернии. Баку, 1914, с. 119.
141.
С.Зелинский. Культура дыни в Ленкоранском уезде. КСХ, 1898, № 208,
с.210.
142.
H.Əsədov. YemiĢ. "Elm və həyat" jur., 1976, № 7, s.19-20.
143.
А.М.Аргутинский-Долгоруков. Göstərilən əsər, s.124.
144.
Щ.А.Абелов. Экономический быт государственных крестьян Геокчайского и
Шемахинского уездов Бакинской губернии. МИЭБГКЗК, № VI, ч. 2, с.
133.
145.
Очерк сельского и лесного хозяйства Ленкорансколо уезда Бакинской
губернии. Баку, 1914, с.115.
146.
С.Зелинский. Культура длинного лука в Бакинском уезде. КСХ, 1897, №
203.
147.
K.Marks, F.Engels. SeçilmiĢ məktubları. Bakı, 1955, s.77.
148.
Страбон. География, с.476.
149.
И.И.Мещанинов. Краткий осведомительный отчет о работе Мильской
экспедиции 1933 г. Труды Аз.ФАН СССР, т.ХXII, 1936, с.51.
150.
И.Д.Мустафаев. Селекция пшеницы в Азербайджане, Баку, 1956, сб.
151.
А.О.Маковелский. Авеста. Баку, 1960, с.87.
152.
T.Ə.Bünyadov. Azərbaycanda əkinçiliyin inkiĢafı tarixinə dair, s.22.
153.
Орошение Мильской степи. Весь Кавказ. Баку, 1914 г., с.272.
154.
Yenə orada.
155.
Г.М.Ахмедов. Средневековый город Байлакан. Автореферат докт. дисс,
Баку, 1972, с.ЗО.
156.
Записки Главноуправляющего землеустройством и земледелием. О поездке в
Муганскую степь в 1913 году; Приложение к Всенодданейшему докладу,
1913, с. 55.
157.
Армянская география VII в. (перевод К.П.Патканова). 1877, с.51-52.
158.
Т.С.Пассек. Джафарханский могильник. ВДИ, 1946, № 2, с. 197.
159.
Azərbaycan tarixi, I cild, s.374.
160.
Обзор Елизаветпольской губернии за 1910 г., Тифлис, 1912, с.15.
161.
T.Bünyadov. Göstərilən əsər, s.24.
162.
Ш.А.Гулиев. "О кягризах Лерикского района. Материалы к сессии,
посвященной итогам полевых археологических и этнографических
исследований 1971 г. в СССР". Баку, 1972, с.56-57.
163.
К.В.Тревер. Очерки по истории и культуре Кавказской Албании. М.-Л.,
486
1959, с. 71.
164.
Я.И.Гуммель. Отчет о раскопках около Кировабада в 1938 г. Изв. Аз. ФАН
СССР, 1939, № 3, с.66.
165.
Я.И.Гуммель. Старая Гянджа (археологические очерки). НАИИ АН
Азерб. ССР, № 1000, с.25.
166.
М.Авдеев. Юго-восточная часть Ширвана и Сальянская степь. Баку, 1930,
с. 164.
167.
М.А.Исмаилов. Капитализм в сельском хозяйстве Азербайджана на исходе
XIX и начале XX вв. Баку, 1964, с. 121.
168.
M.Avdeyev. Göstərilən əsər, s.109.
169.
ġ.A.Quliyev. Azərbaycanda çəltikçilik (tarixi-etnoqrafik tədqiqat). Bakı, 1977,
s.56.
170.
А.Малышев. Достижение в сельском хозяйстве Азербайджана.
Экономический вестник Азербайджана. Баку, 1926, № 4, с. 12.
171.
K.Marks. Kapital, I cild, s.266.
172.
Б.В.Андрианов. Земледелие наших предков. М., 1978, с.96-98.
173.
И.М.Джафарзаде. Искусственное орошение и народные способы
водоснабжения на Абшероне. ВЭК. Тбилиси, 1952, с.115.
174.
Н.А.Райко. Похождение шелковода. Газ. "Кавказ", 1852, № 40.
175.
М.Г.Велиев
(Бахарлы).
Азербайджан
(физико-географический,
этнографический и экономический очерк). Баку, 1921, с.70.
176.
В.П.Собелев. Водное хозяйство Азербайджана. Баку, 1925, с.26-27.
177.
Вейс фон Вейсенгоф. О состоянии орошения на Кавказе по 1883 г.,
Тифлис, 1888, с.111.
178.
l.A.Talıbzadə. XIX əsr və XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda suvarma və
sudan istifadə. Bakı, 1980, s.23.
179.
Ġ.M.Cəfərzadə. Göstərilən əsər, s.l 13-157.
180.
Г.А.Гулиев.
Земледельческая
культура
Азербайджана
(историко-
этнографическое исследование). Баку, 1968, с.25; Ш.А.Гулиев. О системах
орощение
в
дореволюционном
Азербайджане.
Итоги
полевых
археологических и этнографических исследований за 1972 год в
Азербайджанской ССР (тезисы). Баку, 1973, с.45.
181.
Ш.А.Гулиев, Я.А.Рустамов. К некоторым вопросам искусственного
орошения в Азербайджане (конец XIX - начало XX в.). АЭС, III вып.,
1977, с.68-70.
182.
Veys fon Veysenqof. Göstərilən əsər, s.56.
183.
Yenə orada, s.101.
184.
Г.А.Гулиев.
Земледельческая
культура
Азербайджана
(историко-
этнографическое исследование). Автореферат докт. дисс, Баку, 1968, с.24.
185.
Azərbaycan tarixi, II cild, s.740.
186.
М.Авдеев. Рис в Ериванской губернии. Тифлис, 1918, с. 17.
487
187.
В.А.Дингильштедт. Водовладение и ирригация. Тифлис, 1883, т.П, с. 135.
188.
Ə.C.Rəhimov. 1920-ci ildə Azərbaycanda mülkədar torpaq sahibliyinin ləğvi.
Bakı, 1962, s. 16.
189.
Veys fon Veysenqof. Göstərilən əsər, s. 135.
190.
Ġ.A.Talıbzadə. Göstərilən əsər, s. 106.
191.
Орошение и осушение в странах Мира. М., 1974, с.401.
192.
С.Г.Рустамов. Селевые потоки в Азербайджане. Труды Института Географии
АН Азерб. ССР, т.VII, Баку, 1957, с.253.
193.
А.А.Мадатзаде. К вопросу распределения града в районах Азербайджана.
Труды Института Географии АН Азерб. ССР, т.VII, Баку, 1957, с. 153.
194.
Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi, I cild. Bakı, 1960, s.16.
195.
Yenə orada, s.35; Məhəmməd Hatəmi. Türk xalqları folklorunda əjdaha
surətinin rəmzləri. AEAX (ədəbiyyat, dil və incəsənət seriyası), 1969, № 2,
s.32.
196.
Основы этнографии. М., 1968, c.309.
197.
K.Marks, F.Engels. SeçilmiĢ əsərləri, 3 cilddə, III cild, s.427.
198.
Müsəlla ərəb sözü olub namaz qılmağa, dua oxumağa məxsus yer. KeçmiĢdə
quraqlıq zamanı Allahdan yağıĢ istəmək məqsədilə açıqlıqda, çöldə icra edilən
mərasim. Bax: Ərəb və fars sözləri lüğəti, 2 cilddə, II cild. Bakı, 2005, s.132.
199.
А.К.Апекперов. Исследования по археологии и этнографии Азербайджана.
Баку, 1960, с.205.
200.
K.Marks, F.Engels. SeçilmiĢ əsərləri, 3 cilddə, III cild, s.80.
201.
H.Zərdabi. SeçilmiĢ əsərləri. Bakı, 1960, s.135-136.
202.
Məmməd Arif. SeçilmiĢ əsərləri, IV cild. Bakı, 1970.
203.
Русские писатели об Азербайджане, вып. I, Баку, 1949, с.22-23;
А.А.Бестужев-Марлинский. Сочинения в двух томах, т.2, "Молла Нур".
М., 1958, с.320.
204.
А.И.Генко. Задачи этнографического изучения Кавказа, СЭ, 1936, №3-4;
М.Р.Рахимов. Земледелие таджиков. Сталинабад, 1957; Ш.Д.Инап-Ипа.
Абхазцы. Сухуми, 1960; С.Ш.Гаджиева. Кумыки. М., 1961; М.К.Гегешидзе.
Орошаемое земледелие в Грузии (опыт историко-этнографического
изучения). Автореферат. Тбилиси, 1963; С.А.Токарев. Религия в истории
народов Мира. М., 1965; А.Г.Трофимова. Из истории религиозных обрядов
вызывания дождя и солнца у народов Южного Дагестана. АЭС, II вып.,
Баку, 1966; Л.А.Чибиров. Обряды вызывания дождя у Кавказских
народов. Всесоюзная научная сессия посвященная истогам полевых
археологических и этнофафических исследований 1970 (тезисы докладов).
Тбилиси, 1971; З.В.Харатян. Магия и характер обряда вызывания дождя
у армян. Проблемы этнографии и этнической антропологии. М., 1978;
Н.И.Толстой, С.М.Толстая. Вызывание дождя в Полесье. В кн. ''Славяне
и Балканский фольклор". М., 1978 г.
488
205.
N.A.Quliyev, A.S.Bəxtiyarov. Azərbaycanda qədim dini ayinlər və onların
məiĢətdə qalıqları. Bakı, 1968, s.29.
206.
Ə.K.Ələkbərov. Göstərilərı əsər, s.205.
207.
A.Q.Trofimova. Göstərilən məqaləsi, s.102.
208.
Yenə orada.
209.
N.V.Vəlixanlı. IX-XII əsr ərəb coğrafiyaĢünas səyyahları Azərbaycan
haqqında. Bakı, 1974, s. 159.
210.
Yenə orada, s.160.
211.
Д.З.Буниятов. Материалы из сочинений Закарии Аль-Казвини об
Азербайджане. Изв. АН Азерб. ССР (серия истории, философии и
права), 1976, № 3, с.47.
BAĞÇILIQ VƏ ÜZÜMÇÜLÜK
1.
Н.И.Вавилов. Пшеница в Абиссинии. Л., 1931, с.230.
2.
Евстафий. Комментария. "Землеописания" Дионисия. 730 (перевод
И.П.Цветкова). ВДИ, № 1, 1948, с.254.
3.
Azərbaycan tarixi, I cild, s.66.
4.
Yenə orada, s.72.
5.
M.X.ġərifli. Azərbaycan IX-XI əsrlərdə. TĠƏ, XII cild. Bakı, 1957, s.32.
6.
Yenə orada, s.49.
7.
Hüdudül-aləm (Ə.Ə.Ələskərzadənin tərcüməsi), AEATĠEA, № 256.
8.
Ибн-Хаукаль. СМОМПК, вып. XXXVIII, Тифлис, 1908.
9.
Н.Д.Миклухо-Маклай. Географическое сочинение XIII века на
персидском языке. УЗИВ АН СССР,
T
.IX,
М.-Л., 1954, с.201.
10. Yenə orada, s.205.
11.П.Ягут Хамави. Геофафический словарь (перевод П.К.Жузе) НАИИ АН
Азерб. ССР, № 504, с.74.
12.
Həmdullah Qəzvini. Nüshətül-qülub (tərcüməsi A.Q.Qasımzadənindir).
AEATĠEA, №1700.
13.
Hüdudül-aləm, s.4.
14.
F.L.Osmanov. Qəbələdə bağçılığın inkiĢafına dair. AEAM, XVIII, № 2, 1962,
s.98.
15.
T.Bünyadov. Göstərilən əsər, s. 104-105.
16.
Nizami Gəncəvi. Ġskəndərnamə (Ġqbalnamə). Bakı, 1941, s. 172-173.
17.
Народы Кавказа, т.И, с.70.
18.
Yenə orada, s.69.
19.
П.Бутков. Материалы новой истории Кавказа с 1722 по 1803 г., СПб.,
489
1869, т.1, с.586.
20.
Обзор действие наместника Кавказа для развития сельского хозяйства с
1845 по 1850 гг., с.133.
21.
Yenə orada, s. 134.
22.
А.С.Сумбатзаде. Сельское хозяйство Азербайджана, с.230.
23.
Yenə orada, s.231-232.
24.
К.Мирза. Из сельскохозяйственной жизни Кубинского уезда. КСХ, 1903,
№ 504.
25.
Г.Г.Даниелбеков. Садоводство в Кубинском уезде Бакинской губернии.
"Сборник сведений по плодоводству в Закавказском крае", вып. I, 1899,
с.4, 12-13.
26.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.122.
27.
Н.А.Абелов. Экономический быт государственных крестьян Геокчайского и
Шемахинского уездов Бакинской губернии. МИЭБГКЗК, т.VI, ч. 2, 1887 г.,
с, 144-145.
28.
N.A.Abelov. Göstərilən əsər, s. 145-146.
29.
А.И.Арасханянц. Экономический быт государственных крестьян Арешского
уезда Епизаветпольской губернии. МИЭБГКЗК, т.VII, с. 172.
30.
Газ. "Кавказ", 184б", № 47.
31.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.229.
32.
ОРВЗК, ч. IV, с.357.
33.
В.Девицкий. Краткий очерк садоводства в Нахичевани. СМОМПК, вып. XXV,
с.59.
34.
Yenə orada.
35.
ОРВЗК, ч. II, с.383.
36.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.120-121.
37.
Сборник сведений о Елизаветпольской губернии, с.77-78.
38.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.230.
39.
Ə.Rəcəbli. Azərbaycanın meyvə bitkiləri. Bakı, 1966, s.54-58.
40.
Yenə orada, s.81-85.
41.
Yenə orada, s.104-113, 120, 123, 128-129.
42.
Yenə orada, s.132-134.
43.
Yeno orada, s.160-161; C.Əliyev. Nar. Bakı, 1962, s.18-21.
44.
Ə.Rəcəbli. Göstərilən əsər, s.195.
45.
T.Ə.Bünyadov. Azərbaycanda əkinçiliyin inkiĢaf tarixinə dair, s.107.
46.
Azərbaycanda üzümçülüyün inkiĢaf məsələləri. Bakı, 1960, s.5.
47.
К.Х.Кушнарева. Раскопки на холме Узерлик-тепе около Агдама,
КСИИМК, вып. 60, М., 1957, с. 134.
48.
Я.И.Гуммель. К проблеме археоботаники Закавказья. Сообщ. Груз. ФАН
СССР, т.1, № 8-10, 1940, с.750.
49.
Г.Епископян. Кувшин бронзового века. Жури. "Огонек", № 49, 1954.
490
50.
T.Ə.Bünyadov. Göstərilən əsər, s.l 16.
51.
C.Ə.Xəlilov. Xınıslı qədim yaĢayıĢ yeri. AEAX (ictimai elmlər seriyası), № 3,
1961, s.6.
52.
T.Ə.Bünyadov. Göstərilən əsər, s.l 18.
53.
Ġ.H.Nərimanov. Sarıtəpə yaĢayıĢ yerində arxeoloji qazıntılar. AEAX (ictimai
elmlər seriyası), № 3, 1959, s.34.
54.
Ġ.Əliyev. Midiya tarixi. Azərb. SSR EA Tarix və Fəlsəfə Ġnstitutunun əsərləri, I
cild. Bakı, 1958, s.47.
55.
Yenə orada.
56.
Y.Yusifov. Midiyada dövlət sənətkarlıq təsərrüfatı haqqında. AEAM, XV cild, № 9,
1959, s.875.
57.
А.М.Негруль. Археологические находки семян винограда. СА, № 1, 1960, с.
118.
58.
Страбон. География. М., 1964, с.476.
59.
A.M.Neqrul. Göstərilən əsər, s.118.
60.
К.В.Тревер. Очерки по истории и культуре Кавказской Адбании. М.-Л.,
1959, с.72.
61.
И.П.Петрушевский. Виноградарство и виноделие в Иране XIII-XIV вв.
"Византийский вестник", т.Х1, 1956, с. 173.
62.
Yenə orada, s.173.
63.
Nizami Gəncəvi. Ġskəndərnamə (ġərəfnamə), s.269.
64.
А.А.Ализаде. Социально-экономическая и политическая история
Азербайджана XII-XIV вв., Баку, 1956, с.37.
65.
Н.Д.Миклухо-Маклай. Геофафическое сочинение VIII века на персидском
языке. УЗИВ АН СССР, т.1Х, М.-Л., 1954, с.209.
66.
Ə.Ə.Əlizadə. Göstərilən əsər, s.37.
67.
Yenə orada.
68.
Yenə orada, s.36.
69.
Yenə orada.
70.
ОРВЗК, ч. IV, c.59.
71.
А.Калантар. Виноградарство в Бакинском уезде. Сборник сведений по
виноградарству и виноделию на Кавказе, вып. II, Тифлис, 1895, с. 100.
72.
Г.Даниелбеков. Виноградарство в Кубинском уезде Бакинской губернии.
ССВВК, вып. II, с.80.
73.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.119.
74.
Yenə orada.
75.
П.Г.Кандуралов. Очерк виноградарства и виноделия в Шемахинском и
Геокчайском уездах Бакинской губернии. ССВВК, вып. V, 1896, с. 18-22.
76.
ОРВЗК, ч. II, с.283-284.
77.
Yenə orada, s.259.
78.
Bir tunq 5 puda bərabərdir.
491
79.
Yenə orada, s.240.
80.
Bu üzüm növü ən tez yetiĢdiyindən onu ağa bağına baxanlar özləri yığıb yeyər və
sahibinə çatmazmıĢ. Odur ki, bu növ "ağagörməz" adlanmıĢdır.
81.
И.З.Андроников. Очерки виноградорства и виноделие в Ериванской
губернии. ССВВК, вып. VI, с.40-43.
82.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.122.
83.
M.Əfəndiyev. Azərbaycanda üzümçülük. Bakı, 1972, s.15-16.
84.
Yenə orada, s.16.
85.
Yenə orada.
86.
Faktlar M.Ġsmayılovun göstərilən əsərlərindən götürülmüĢdür, s.76-78.
87.
В.Д.Мочалов. Крестянское хозяйство в Закавказье к концу XIX в., М., 1958,
с.273-274.
88.
M.Əfəndiyev. Göstərilən əsər, s.22.
89.
Yenə orada; V.D.Moçalov. Göstərilən əsər, s.274.
90.
M.Əfəndiyev. Göstərilən əsər, s.21-22.
91.
Сборник сведений о Елизаветпольской губернии, с. 100.
92.
Yenə orada, s.101.
93.
M.Ġsmayılov. Göstərilən əsər, s.77.
94.
Yenə orada, s.79, 22-ci cədvəl.
95.
Yenə orada.
96.
Yenə orada, s.80.
97.
P.Q.Kanduralov. Göstərilən əsər, s.10.
98.
M.Ġsmayılov. Göstərilən əsər, s.81.
99.
Yenə orada.
100.
T.Ə.Bünyadov. Azərbaycanda əkinçiliyin inkiĢafı tarixindən, s.l 13-114.
101.
Nizami Gəncəvi. Ġskəndərnamə. Bakı, 1941, s. 173.
102.
Книга Марко Поло. M., 1955, с.89.
103.
T.Ə.Bünyadov. Göstərilən əsər, s. 134-135.
TEXNĠKĠ BĠTKĠLƏR VƏ ĠPƏKÇĠLĠK
1.
М.Каганкатваци. История Агван. СПб., 1861, с.5-6.
2.
Армянская география VII века, с.50-51.
3.
R.M.Vahidov. Mingəçevir III-VIII əsrlərdə. Bakı, 1961, s.74.
4.
Hüdudül-aləm. AEATĠEA, № 56 (tərcüməsi Ə.Ə.Ələskərzadənindir).
5.
М.М.Альтман. Исторический очерк города Гянджа. Баку, 1949, с.46.
6.
Yenə orada s.31.
7.
Ə.Ə.Əlizadə. Göstərilən əsər, s.31.
492
8.
Ш.С.Гусейнов. Сельское хозяйство Азербайджана в первой половине
XVIII в., Автореферат, 1970, с.25.
9.
М.Х.Гейдаров. Города и городское ремесло Азербайджана XIII-XVII вв.,
Баку, 1982, с.140.
10. Yenə orada, s.140.
11.П.А.Олеарий. Описания путешествия в Москвию и через Московию в
Персию и обратно (пер. П.Барсова). М., 1870, с.738.
12.
Л.Сегаль. Развитие хлопководства в Закатапьском крае и современное
состояние его. Труды съезда хлопководов в г.Тифлисе, том II, Тифлис,
1914, с.56.
13.
Д.В.Тер-Аванесян. К истории хлопководства в СССР. МИЗ СССР, М.-
Л., 1956, с.593.
14.
Azərbaycan tarixi, II cild, s.182.
15.
Ġ.Yusifov. XIX sonu - XX əsrin əvvəllərində Azərbaycan pambıqçılığında
kapitalizm münasibətlərinin inkiĢafı. Azərb. AEAX, № 7, 1857, c.l 14.
16.
Azərbaycan tarixi, II cild, s.183.
17.
Ġ.Yusifov. Göstərilən əsər, s.115.
18.
M.Ġsmayılov. Göstərilən əsər, s.134.
19.
Ġ.Yusifov. Göstərilən əsər, s. 123.
20.
Azərbaycan tarixi, II cild, s.184.
21.
Pambıqçılığı dönmədən yüksəltmək ən mühüm vəzifəmizdir. "Bol
Azərbaycan pambığı uğrunda". Bakı, 1974, s.107-156.
22.
СМОМПК, вып. XXXVIII, Тифлис, 1908, c.98.
23.
M.X.ġərifli. Azərbaycan IX-XII əsrlərdə. TĠƏ, XII. Bakı, 1957, s.32.
24.
M.X.Heydərov. Göstərilən əsər, s.187.
25.
Yenə orada, s. 137.
26.
С.Ашурбейли. Очерк истории средневекового Баку, 1964, с. 168.
27.
Yenə orada, s. 171.
28.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s. 108-109.
29.
В.Легкобытов. Кубинская провинция. ОРВЗК,
T
.IV,
с. 132.
30.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s. 108-109.
31.
Н.Истомин. Описания Кубинского уезда. Мюшкурского долина. Газ.
"Кавказ". 1865.
32.
Azərbaycan tarixi, II cild, s.182.
33.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.201-202.
34.
Ал-Мукаддаси. CMOMAK, вып. 38, с. 14; Ибн-Хаукаль. CMOMAK, вып.
38, c.88.
35.
M.ġərifli. Göstərilən əsər, s.82-87.
36.
S.AĢurbəyli. Göstərilən əsər, s.206.
37.
Yenə orada.
38.
Yenə orada.
493
39.
ОРВЗК, ч. IV, c.57-58.
40.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.220.
41.
В.М.Исламова. Хозяйственный быт Азербайджана XIX - начала XX вв.
(по этнографическим материалам Абшерона). Dissertasiya iĢi, s.42.
42.
Strabon. Göstərilən əsər, s.472.
43.
А.И.Сизов. К истории леноводства в СССР. МИЗ СССР. Сборник II, М.-
Л., 1956, с.403.
44.
П.М.Жуковский. Культурные растения и их сородичи. Л., 1964, с.31.
45.
И.Д.Мустафаев. Материалы по изучению пшеницы, ржи, ячменя и глопсов
Азербайджана. Баку, 1961, с. 10.
46.
Q.M.Aslanov, R.M.Vahidov, Q.Ġ.Ġone. Göstərilən əsər, s.82.
47.
Ал-Мукаддаси. CMOMAK, вып. 38, с. 14; Ибн-Хаукаль. CMOMAK, вып. 38,
c.88.
48.
Çətənəyə bəzi rayonlarda kəndir bitkisi də deyilir.
49.
ġ.Quliyev. Azərbaycanda kəndir lifinin öyrənilməsi və eĢilməsi üsullarına dair.
AEM, I, Bakı, 1964, s.147-148.
50.
Yenə orada, s. 148-158.
51.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s. 104-108.
52.
Yenə orada, s.214-219.
53.
M.Ə.Ġsmayılov. XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın kənd təsərrüfatı, s. 161-
162.
54.
Yenə orada, s.161.
55.
Yenə orada, s.166.
56.
М.Каганкатваци. История Агван, кн. I, гл. 5, СПб., 1861, с.5.
57.
R.M.Vahidov. Mingəçevir III-VIII əsrlərdə. Bakı, 1961, s.86.
58.
З.М.Буниятов. Азербайджан в VIl-IX вв., Баку, 1965, с.61.
59.
M.X.ġərifli. Göstərilən əsər, s.32.
60.
Azərbaycan tarixi, I cild, s.150; Ализаде А.А. Социально-экономическая история
Азербайджана XIII-XIV вв. Баку, 1956, с.49.
61.
Ə.Ə.Əlizadə. Göstərilən əsər, s.49.
62.
А.Губайдуллин. К истории шелководства в Азербайджане. ИООИА, 1927, № 5,
с. 154.
63.
Nizami Gəncəvi. Ġskəndərnamə (ġərəfnamə), s.13.
64.
Yenə orada, s.l 19.
65.
Xaqani ġirvani. SeçilmiĢ əsərləri. Bakı, 1956, s.29.
66.
M.Heydərov. Göstərilən əsər, s.141.
67.
A.Qubaydullin. Göstərilən əsər, s.154.
68.
M.Heydərov. Göstərilən əsər, s. 141.
69.
Azərbaycan tarixi, I cild, s.162.
70.
M.Heydərov. Göstərilən əsər, s. 141-142.
71.
Yenə orada, s.142-143.
494
72.
Yenə orada, s.143.
73.
Кавказская шелководственная станция, ее устройство и деятельность с
1887 по 1905 гг. Тифлис, 1906, с.51-52.
74.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s. 135.
75.
Yenə orada, s.138.
76.
Yenə orada, s.243.
77.
Yenə orada, s.247.
78.
T.T.Vəliyev. Ġsperializm dövründə Azərbaycanda ipəkçiliym vəziyyəti. AEAX
(tarix, fəlsəfə və hüquq seriyası), 1971, № 1, s.20.
79.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.247-249.
80.
M.Ġsmayılov. Göstərilən əsər, s.102.
81.
Yenə orada, s.99.
82.
И.Г.Кутателадзе. Шельководство и шелкопромышленность в Закавказье.
Статистико-экономический сборник. Тифлис, 1925, с.270.
83.
Кавказское хозяйство. Тифлис, 1915, № 2, с. 13; Труды первого съезда по
шелковому делу (18-23 март 1923 г.). Тифлис, 1923, с.74.
84.
T.Vəliyev. Göstərilən əsər, s.21.
85.
Кавказское слово, 1915, № 1, с.5.
86.
Вестник финансов. СПб., 1908, №45, с. 188.
87.
M.Ġsmaytlov. Göstərilən əsər, s.100.
88.
Ġ.Q.Kutateladze. Göstərilən əsər, s.271.
89.
Н.Шавров. Задачи русского шелководства. Вестник финансов. СПб., 1908, № 45,
с. 189.
90.
V.Ġ.Lenin. Əsərlərinin tam külliyyatı, III cild, V nəĢr. Bakı, 1974, s.23.
91.
T.T.Vəliyev. Göstərilən əsər, s.23.
92.
Yenə orada, s.23-24.
93.
Изв. КШС за 1900 г., Тифлис, вып. 1-2, с.41-43.
94.
ġ.Quliyev. Azərbaycan alimi və əkinçiləri Qafqaz sərgisində. "Azərbaycan
kolxoz-sovxoz istehsalatı" jurnalı, 1964, № 4, s.48.
95.
M.Ə.Ġsmayılov. Göstərilən əsər, s.104.
96.
Yenə orada.
97.
T.T.Vəliyev. Göstərilən əsər, s.27.
98.
Г.М.Эфрос. Шелковая промышленность в России и наша таможенная
политика, т.1, М., 1918, с.39.
99.
Yenə orada.
100.
Изв. КШС за 1902 г., Тифлис, 1903, с.10.
101.
Изв. КШС, № 437. Тифлис, 1902, с.277.
102.
T.T.Vəliyev. Göstərilən əsər, s.28.
103.
T.T.Vəliyev. XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın ipək emalı sənayesi, 1977,
s.24-25.
104.
M.Ə.Ġsmayılov. Göstərilən əsər, s. 108.
495
105.
N.N.ġavrov. Göstərilən əsər, s. 12; M.Ə.Ġsmayılov. Göstərilən əsər, s.108.
106.
T.T.Vəliyev. Göstərilən əsər, s.87.
107.
Н.Н.Шавров. Кустарные шелковые промыслы Кавказа, с. 12.
108.
Yenə orada, s. 13.
109.
Yenə orada, s.14.
110.
Г.Б.Зардаби. Избранные статьи и письма. Баку, 1962, с.407.
MALDARLIQ
1.
K.Marks, F.Engels. SeçilmiĢ əsərləri. 3 cilddə, III cild. Bakı, 1983, s.234.
2.
K.Marks. Kapital. I cild, s.131.
3.
K.Marks, F.Engels. SeçilmiĢ əsərləri. 3 cilddə, III cild. Bakı, 1983, s.70.
4.
Yenə orada, s.262.
5.
Yenə orada, s.366.
6.
Yenə orada.
7.
А.А.Гроссгейм. Краткий очерк растительного покрова Азербайджана.
Материалы по растительности Азерб. ССР, т.1, вып. И, Баку. 1926, с. 13-
14.
8.
Azərbaycan SSR-in fıziki coğrafiyası, s.297-298.
9.
K.Marks, F.Engels. SeçilmiĢ əsərləri. 3 cilddə, III cild. Bakı, 1983, s.366.
10.
Г.А.Меликишвили. Наири-Урарту. Тбилиси, 1954, c.219-220.
11.
Yenə orada, s.220.
12.
И.М.Дьяконов. История Мидии. М.-Л., 1966, с.397.
13.
И.М.Дьяконов. Домашние бараны и козы древнего Мингечаура. ТВИМ им.
Г.Зардаби, вып. IX, Баку, 1954, сб.
14.
Ибн-Хаукаль. СМОМПК, вып. 38, с. 103.
15.
З.М.Буниятов. Азербайджан в VII-IX вв., Баку, 1965, с.77.
16.
Kitabi-Dədə Qorqud. Bakı, 1962, s.5.
17.
С.А.Сумбатзаде. Сельское хозяйство Азербайджана в XIX в Баку, 1958,
с.86.
18.
Yenə orada.
19.
Yenə orada.
20.
Yenə orada, s.87.
21.
Yenə orada, s.187.
22.
Yenə orada, s.189.
23.
Yenə orada, s. 190-191.
24.
M.Ə.Ġsmayılov. XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın kənd təsərrüfatı, s.51-52.
25.
Yenə orada, s.57.
496
26.
Yenə orada.
27.
М.Д.Рчеулишвили. К истории овцеводства Грузии. Тбилиси, 1953.
28.
M.Sadıqov. Qoyunçuluq. Bakı, 1965, s.21.
29.
Ф.А.Меликов, Г.ААниев, Л.М.Рзаева. В выведению полутонкорунной
жирнохвостой породы овец в Азербайджане. Изв. АН Азерб. ССР, № 4,
1952, с.37.
30.
И.И.Калугин. Исследование современного состояния животноводства в
Азербайджане,
T
.IV,
Тифлис, 1930, с.38.
31.
Yenə orada.
32.
M.Dəmirov. Qaradolaq qrupu. "Kənd həyatı" jur., № 6, 1972, s.33.
33.
Ġ.Ġ.Kaluqin. Göstərilən əsər, s.125.
34.
F.Məlikov. Qoyunçuluq. Bakı, 1953, s.239.
35.
M.Sadıqov. Göstərilən əsər, s.32-33.
36.
F.Məlikov. Göstərilən əsər, s.233-234.
37.
M.Sadıqov. Göstərilən əsər, s.38.
38.
Е.К.Датхман. Тонкорунное овцеводство. М., 1937, с.З.
39.
Azərbaycan tarixi, II cild. Bakı, 1964, s.62.
40.
Материалы комиссии Наркомзема СССР по апробации азербайджанских
горных мериносов, с.2.
41.
F.Ə.Məlikov. Göstərilən əsər, s.224.
42.
Ф.И.Гусейнов. Овцеводческое хозяйство Азербайджана в конце XIX начале
XX вв. Автореферат. Баку, 1972, с. 13.
43.
Nizami Gəncəvi. Yeddi gözəl. Bakı, 1941, s.259.
44.
Azərbaycan klassik ədəbiyyatı kitabxanası, III cild, Bakı, 1984, s.221.
45.
В.Д.Мочалов. Крестьянское хозяйство в Закавказье в концу XIX в., М.,
1958, с. 194-195.
46.
M.Ə.Ġsmayılov. Göstərilən əsər, s.69.
47.
Q.Ə.Rəcəbov. Azərbaycanda süd məhsulları hazırlanmasının xalq üsulları.
AEM, III, Bakı, 1977, s.50.
48.
К.Т.Каракашлы. Материальная культура азербайджанцев северо-
восточной и центрапьной зон Малого Кавказа. Баку, 1964, с.242.
49.
T.Ə.Bünyadov. Azərbaycanda maldarlığın inkiĢafı tarixindən. Bakı, 1969, s. 125-
126.
50.
V.D.Moçalov. Göstərilən əsər, s.198.
51.
M.Ə.Ġsmayılov. Göstərilən əsər, s.67.
52.
O.H.Həbibullayev. Kültəpədə arxeoloji qazıntılar. Bakı, 1959, s. 114-116.
53.
А.Меликишвили. Наири-Урарту. Тбилиси, 1954, с.327.
54.
Yenə orada, s.254.
55.
Б.Б.Пиотровский. Развитие скотоводства в древнейшем Закавказье. СА,
XXIII, 1955, с.8.
56.
Q.A.MelikiĢvili. Göstərilən əsər, s.219.
497
57.
T.Ə.Bünyadov. Göstərilən əsər, s.35.
58.
Н.Ч.Бурчаг-Абрамович. Изучение крупного раготого скота древнего
Мингечаура. ДАН Азерб. ССР, т.5, № 10, 1949, с.420-421.
59.
Элиан. О животных, кн. VII, с. 17.
60.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.79.
61.
Yenə orada, s.82, 8-ci tablo.
62.
Yenə orada, s.85.
63.
Yeno orada, s.189, 46-cı tablo.
64.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s. 190-191.
65.
M.Ə.Ġsmayılov. Göstərilən əsər, s.57, 13-cü cədvəl.
66.
И.И.Калугин. Исседование современного состояния животноводства
Азербайджана, т.ХП, Тифлис, 1929, с.318.
67.
M.Ə.Ġsmayılov. Göstərilən əsər, s.54.
68.
A.Ağabəyli. CamıĢçılıq. Bakı, 1959, s.5.
69.
A.Ağabəyli. Göstərilən əsər, s.5.
70.
Azərbaycan folkloru antologiyası. Bakı, 1968, s.245.
71.
K.Marks, F.Engels. SeçilmiĢ əsərləri, 3 cilddə. III cild, Bakı, 1983, s.235.
72.
M.Qasımov. Eydirmə melodiyaları. "Azərbaycan gəncləri" qəzeti, 7 aprel 1948-
ci il.
73.
M.Qasımov. Göstərilən məqaləsi.
74.
Yenə orada.
75.
Q.Ə.Rəcəbov. Göstərilən əsər, s.51-53.
76.
T.Ə.Bünyadov. Azərbaycanda maldarlığın inkiĢafı tarixindən. Bakı, 1969, s.120.
77.
Yenə orada, s.120-121.
78.
Ə.K.Ələkbərov. Göstərilən əsər, s.86.
79.
T.Ə.Bünyadov. Göstərilən əsər, s.121.
80.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.92.
81.
М.А.Скибицкий. Карабахские казенные летние пастбища. МУКЛЗПИСК,
том IV, Тифлис, 1899, с.82.
82.
И.Г.Нариманов. Культура древнейшего земледельческо-скотоводческого
населения Азербайджана. Автореферат. Тбилиси, 1982, с.34.
83.
И.М.Джафарзаде. Наскальные изображения Кобустана. ТИИ АН Азерб.
ССР, т.Ш, Баку, 1958, с.45.
84.
А.К.Алекперов.
Исследования
по
археологии
и
этнографии
Азербайджана. Баку, 1960, с.47.
85.
Т.А.Буниятов. Земледелие и скотоводство в Азербайджане в эпоху
бронзы. Баку, 1957, с.94.
86.
Г.М.Асланов, Р.М.Ваидов, Г.И.Ионе. Древний Мингечаур. Баку, 1959.
87.
И.М.Дьяконов. История Мидии, с.152.
88.
И.Алиев. О Мидийском обществе. Изв. АН Азерб. ССР, № 10, 1948, с.87.
89.
Tağı Bəhrami. Göstərilən əsər, s.18.
498
90.
Yenə orada, s.18-19.
91.
Həsən Pirniya. Qədim Ġran. Tehran, 1952, s.2 (Farsca).
92.
Tağı Bəhrami. Göstərilən əsər, s.18.
93.
K.Marks, F.Engels. Əsərləri. XI cild, II hissə, I nəĢr, s.436 (rıısca).
94.
Tağı Bəhrami. Göstərilən əsər, s.20.
95.
Yenə orada.
96.
F.L.Osmanov. Mollaisaqlıda antik dövrə aid yeni arxeoloji yadigarlar. AMM,
IX, 1980, s.83-84.
97.
Страбон. География. M., 1964, c.497.
98.
Yenə orada, s.476.
99.
Элиан. О животных, кн. XVIII, с.17.
100.
М.И.Артамонов. История Хазар. Л., 1962, с.57.
101.
М.Каганкатваци. История Агван, с.154.
102.
Книга о лошади. М., 1952, с.596.
103.
Kitabi-Dədə Qorqud. Bakı, 1978, s.60.
104.
M.Mahmudov. Ərəbcə yazmıĢ Azərbaycan Ģair və ədibləri. VII-XII əsrlər.
Bakı, 1983, s.94-95.
105.
А.С.Сумбатзаде. Сельское хозяйство в Азербайджане в XIX веке. Баку,
1958, с.80.
106.
M.Ə.Ġsmayılov. XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın kənd təsərrüfatı. Bakı,
1960, s.53-54.
107.
Yenə orada, s.57.
108.
Azərbaycan tarixi, I cild, s.383.
109.
Д.Дубенский. Конские породы, табуны и заводы Кавказа, их прошлое и
настоящее. СПб., 1896, с.35.
110. О Карабахских лошадях. Журн. "Конезаводство и охота", 1843, с.30-31-.
111.
Л.В.Каштанов. "Донские лошади". Ростов-на-Дону, 1939, с.26-27.
112.
Книга о лощади. М., 1952.
113.
Журн. "Конезавод", № 10, 1872, с.134.
114.
В.И.Коптев. Материапы для истории русского конезаводства. М., 1887,
с.891.
115.
Yenə orada, s.649.
116.
Гуттен-Чапский. История лошади. Журн. "Коневодство", № 6, 1795, с,
121.
117.
В.Н.Чудовский. Карабахская лошадь. Журн. "Рысак и скакун", № 55,
1914.
118.
R.X.Səttarzadə. Qarabağ atı. Bakı, 1954, s.17.
119.
К.Дитерихс. Взгляд на коневодство Карабаха. Журн. "Коневодство". 1806,
№ 3, с.5-7.
120.
R.X.Səttarzadə. Göstərilən əsər, s. 17-18.
121.
А.Руденевский. Обзор коневодства в Закавказском крае. Журн.
499
"Коневодства", № 9, 1882, с.16.
122.
D.Dubenski. Göstərilən əsər, s.135.
123.
R.X.Səttarzadə. Göstərilən əsər, s.31.
124.
Yenə orada.
125.
К.Фрейтаг. Породы лошадей России. 1881.
126.
R.X.Səttarzadə. Göstərilən əsər, s.34.
127.
И.И.Катугин. Исследования современного состояния животноводства
Азербайджана,
T
.V,
Тбилиси, 1930.
128.
Nizami Gəncəvi. Ġskəndərnamə (ġərəfnamə), s.151.
129.
Yenə orada, s.242.
130.
Nizami Gəncəvi. Yeddi gözəl. Bakı, 1941, s.154.
131.
И.М.Дьяконов. История Мидии. М.-Л., 1956, с. 123.
132.
Путешественники об Азербайджане, том I, Баку, 1961, с. 147.
133.
Статистическое описание Нахичеванской провинции. СПб., 1833, с. 17.
134.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.88.
135.
СМОМПК. Тифлис, 1901, вып. 29, с.54.
136.
Г.А.Меликишвили. Наири-Урарту. Тбилиси, 1954, с.324.
137.
Статистическое описание Нахичеванской провинции. СПб., 1833, с.25.
138.
Q.A.MelikiĢvili. Göstərilən əsər, s.326.
139.
Ġ.M.Dyakonov. Göstərilən əsər, s. 173.
140.
Б.Б.Латышев. Известия древних писателей о Скифии на Кавказе. БДИ, № 2,
1948, С.226.
142.
К.В.Тревер. Очерки по истории и культуре Кавказской Албании. М.-Л.,
1959, с.83.
143.
Kitabi-Dədə Qorqud. Bakı, 1962, s.50.
144.
Nizami Gəncəvi. Ġskəndərnamə (Ġqbalnamə). Bakı, 1941, s.122.
145.
Путешественники об Азербайджане, т.1, Баку, 1961, с.32.
146.
И.М.Джафарзаде. Наскальные изображения Кобыстана. АЭ ТИЭ, XIII, Баку,
1958, с.66-68.
147.
Х.М.Ибрагимбейли. Россия и Азербайджан в первой трети XIX века. М.,
1969, с. 162.
148.
Yenə orada, s.162.
149.
МИЭБГКЗК, VI, Тифлис, 1887, с.79.
150.
Yenə orada, s.248.
151.
А.С.Сумбатзаде. Сельское хозяйство в Азербайджане в XIX веке. Баку, 1958,
с. 187.
153.
Yenə orada, s.189.
154.
МИЭБГКЗК, I, s.512-517.
155.
M.Ə.Ġsmayılov. Göstərilən əsər, s.54.
156.
И.И.Калугин. Исследование современного состояния животноводства
Азербайджана, т.Ш, Тифлис, 1929, с. 178.
500
157.
Материалы к общей схеме использования водных ресурсов Куро-
Араксинского бассейна, т. 16, Баку, 1930, с.48.
158.
Ġ.Ġ.Kaluqin. Göstərilən əsər, s.48.
159.
Q.Rəcəbov. "Ziyanlıq" qarĢılıqlı yardım forması haqqında, AEAM, XXII cild,
№ 9, 1966, s.91.
160.
V.Çıraqzadə. "Damazlıq" qarĢılıqlı yardım forması haqqında. AEAM, XXIV
cild, № 8, 1963, s.95.
161.
Yenə orada, s.96.
162.
К.Каракашлы. О пережитках древнего института взаимопомощи в
Азербайджане. Изв. АН Азерб. ССР, 1958, с.43.
163.
Q.Cavadov. "Ortaqlıq" qarĢılıqlı yardım formasına dair. AEAM, XXV cild,
1969, № 7, s.85.
164.
A.N.Nəbiyev. Azərbaycan folklorunun janrları. Bakı, 1983, s.15.
OVÇULUQ, BALIQÇILIQ, ARIÇILIQ
1.
Ə.Salehov. Azərbaycanın ov heyvanları. Bakı, 1962, s.5.
2.
K.Marks, F.Engels. SeçilmiĢ əsərləri. 3 cilddə. III cild. Bakı, 1983, s.233.
3.
И.М.Джафарзаде. Древний период истории Азербайджана. Очерки по
древней истории Азербайджана. Баку, 1956, с.10-11.
4.
M.Hüseynov. Azıx mağarasının sirri. Bakı, 1969, s.24.
5.
Ġ.M.Cəfərzadə. Göstərilən əsər, s.10-11.
6.
T.Ə.Bünyadov. Azərbaycan arxeologiyası oçerkləri, s.143.
7.
Г.М.Асланов. Р.М.Ваидов, Г.И.Ионе. Древний Мингечаур. Баку, 1959, с.
127.
8.
Ə.Salehov. Göstərilən əsər, s.9.
9.
T.Ə.Bünyadov. Göstərilən əsər, s.142.
10.
M.DadaĢzadə. Tərlanla ov. "Elm və həyat" jurn., 1966, № 12, s.26.
11.
Yenə orada.
12.
Путешественники об Азербайджане, т.1, Баку, с. 110.
13.
Yenə orada, s.124.
14.
ġ.A.Quliyev. Azərbaycanda su quĢlarının ovlanması haqqında. AMM. VI bur.,
Bakı, 1965, s.295-313.
15.
Г.Д.Джавадов. О традиционных приемах лова кеклика и охота на него в
дореволюционном Азербайджане. "Материалы к всесоюзной сессии
посвященный итогам археологических и этнографических исследований
1969 г. в СССР". Баку, 1970, с.26.
501
16.
Советский Азербайджан. Баку, 1958, с. 177.
17.
Су анбарлары, су тутарлар.
18.
ġ.A.Quliyev. Göstərilən əsər, s.290-303.
19.
Niğə qrız dilində sututar, su dayanan yer, nohur deməkdir.
20.
Niğə həmin ölçüdən kiçik və daha böyük də ola bilir.
21.
Yerli əhali həm quĢ dəstəsinə, həm də niğənin mərkəzi hissəsindəki sahəyə "xar"
deyir.
22.
ġ.A.Quliyev. Göstərilən əsər, s.308.
23.
TalıĢlar bu qayda ilə ördək ovlama üsuluna "rijko" - gündüz ovu deyirlər.
24.
Tor tez aĢağı düĢsün deyə ovçu onun hər iki ucuna kiçik daĢ parçası bağlayırdı.
25.
Г.А.Асланов, Р.М.Ваидов, Г.И.Ионе. Древний Мингечаур. Баку, 1959, с.31.
26.
СМОМПК, вып. IV, 1884, с. 161.
27.
Yeno orada.
28.
Моисей Каганкатваци. История Агван. СПб., 1861., с. 131-139.
29.
М.А.Караулов. Сведения арабских писателей о Кавказе, Армении и
Азербайджане. СМОМПК, вып. XXIX, Тифлис, 1901, с.9.
30.
Путешественники об Азербайджане, т.1, Баку, 1961, с.26, 92, 201, 226.
31.
Yenə orada, s.92, 201.
32.
Yenə orada, s.257.
33.
И.И.Березин. Путешествия по Дагестану и Закавказью. Казан, 1850, с.81.
34.
Рыбный промысел западного побережья Каспийского моря. Баку, 1914.
35.
Исследования о состоянии рыболовства в России,
T
.V,
СПб., 1863.
36.
Ġ.Ġ.Berezin. Göstərilən əsər, s.82.
37.
Исследования о состоянии рыболовства в России,
T
.V,
СПб., 1863, с.1.
38.
Рыбный промысел западного побережья Каспийского моря, Баку, 1914,
с.32.
39.
Yenə orada, s.53.
40.
Yenə orada, s.55.
41.
Ə.Ġzmayılovanın Lənkəran rayonundan 1959-cu ildə topladığı çöl etnoqrafik
materialları.
42.
ОРВЗК,ч. III, 1836, с 162.
43.
Путешественники об Азербайджане. Баку, 1961, с.257.
44.
Ə.Ġzmayılovanın çöl etnoqrafik materialları. Salyan rayonu, 1964-cü il.
45.
Ə.Ġzmayılovamn çöl etnoqrafik materialları. Lənkəran rayonu, 1959-1962-ci
illər.
46.
Путешественники об Азербайджане, с.257.
47.
ОРВЗК, ч. И, "Казахская дистанция", 1836, с.245.
48.
Исследования о состоянии рыболовства в России,
T
.IV,
СПб., 1861, с.25;
Ə.Ġzmayılovanın çöl etnoqrafik materialı. Kürdəmir rayonu, 1975-ci il.
49.
Исследования о состоянии рыболовства в России, т.1, СПб., 1961, с.35.
50.
Yenə orada.
502
51.
ОПВЗК, ч. III, "Ширванская", 1836, с. 162.
52.
Н.Н.Шавров.
Значение
разливов
Аракса
для
Кавказской
рыбопромышленности и меры к их наилучшему использованию. СПб.,
1909, с.33.
53.
Ə.Ġzmayılovanın 1959-1962-ci illərdə topladığı etnoqrafik materiallar.
54.
Исследования о состоянии рыболовства в России,
T
.IV,
СПб., 1861, с.69.
55.
Yenə orada.
56.
А.Клычев. Рыбаки. Ашхабад, 1967, с.45.
57.
N.N.ġavrov. Göstərilən əsər, s.33.
58.
Г.Б.Зардаби. Минога пришла. Газ. "Каспий", 16 января 1885 г.
59.
Ə.Ġzmayılovanın Lənkəran rayonundan 1962-ci ildə topladığı çöl etnoqrafik
materialı.
60.
Yenə orada.
61.
Исследования о состоянии рыболовства в России,
T
.IV,
СПб., 1861, с. 106.
62.
В.Н.Максимова, М.В.Подсевагюв. Получения клея из красной рыбы. Труды
по технике добычи и технологии обработки рыб Каспийского моря,
T
.XIX,
1863, с.80.
63.
Исследования о состоянии рыболовства в России, т.IV, СПб., 1861, с.98.
64.
Ə.M.Quliyev. Azərbaycanın bal verən bitkiləri. Bakı, 1958, s.5.
65.
А.К.Алекперов.
Исследования
по
археологии
и
этнографии
Азербайджана. Баку, 1960, с. 148.
66.
C.Ə.Xəlilov. Qərbi Azərbaycanın Тunc dövrü və Dəmir dövrünün əvvəllərinə aid
arxeoloji abidələri. Bakı, 1959, s.147.
67.
И.Г.Нариманов. Древнее святилище (пир) в Казакском районе
иозднебронзового периода. ДАН Азерб. ССР, XVI, 1960, с.208.
68.
Страбон. География. М., 1964, с.481-482.
69.
Рашид ад-Дин. Переписка (перевод, введение и комментарии
А.И.Фатиной). М., 1971, с.304.
70.
А.А.Ализаде. Социально-экономическая и политическая история
Азербайджана XII1-X1V вв., Баку, 1960, с.40.
71.
В.М.Сысоев. Тюркское население Азербайджана в XVII веке. ИООИА, №
1. 1926, с.57.
72.
М.Г.Велиев
(Бахарлы).
Азербайджан
(Физико-географический
и
экономический очерк). Баку, 1921, с. 162.
73.
Н.Н.Шавров. Пчеловодство на Кавказе. Газ. "Кавказ", 1885, № 145.
74.
Н.Н.Шавров. Очерк пчеловодства в Закавказье. СМИЭБГКЗК,
T
.IV,
Ч
.
II,
Тифлис, 1888, с.276.
75.
И.М.Жданов. Пчеловодство в Ленкоранском уезде. Журн. "Кавказское
пчеловодство и птицеводство", 1913, № 11, с.8.
76.
Статистические данные о перевозке пассажиров и грузов в 1886 г. по
Закатапьской железной дороге, 1888, с.464.
503
77.
Газ. "Каспий" № 105, 20 мая 1899; "Dəbistan" журн., № 5-9, 1906.
78.
Ġlk dəfə məskən saldığı DaĢkəsən rayonunun Qabaqtəpə kəndinin adı ilə
bağlıdır.
79.
А.А.Гроссгейм. Растительные ресурсы Кавказа. М., 1946, с.80.
80.
Ə.Rəsulov. Kolxozçulara arıçılıqdan praktiki yardım. Bakı, 1941, s.51.
81.
Y.A.ġiĢkin. Azərbaycanın Qabaqtəpə arısı. "Azərbaycan sosialist kənd
təsərrüfatı" jurn., № 3, 1952.
82.
"Kommunist" qəzeti, 1945, 29 sentyabr.
83.
Ġ.M.Jdanov. Göstərilən əsər, s.10.
84.
Yenə orada.
85.
N.N.ġavrov. Göstərilən əsər, s.264.
86.
В.ДЛукьянов. Пчеловодный инвентарь и пасечное оборудование. М., 1974,
с.7.
SƏNƏTKARLIQ
1.
M.Hüseynov. Azərbaycan arxeologiyası (DaĢ dövrü). Bakı, 1975, $.40-61.
2.
М.М.Гусейнов. Пещеры каменного века на Авейдаге. ДАН Азерб. ССР,
T
.XV,
№11, 1959, с.143; С.Н.Замятин. Разведки по каменному веку в Азербайджане
осенью 1953 г., Труды ИИАН Азерб. ССР, т.ХШ, Баку, 1958.
3.
M.Hüseynov. Göstərilən əsər, s.148-150; Д.Н.Рустамов, "Фируз" - стоянка
каменного века в Кобустане. Тезисы докладов, посвященных итогам полевых
археологических исследований в 1970 г. в СССР. Тбилиси, 1971.
4.
F.M.Muradova. Qobustan Tunc dövründə. Bakı, 1979, s.36-37.
5.
З.И.Я
МГЮЛЬСКИЙ
.
О статуе, найденный на территории Кавказской Албании.
КСИИМК, вып. 60, 1955, с.155-158; С.Б.Ашурбейли. Скульптура Азербайджана
древнего периода в средневековья. ТМИА, т.1, Баку, 1956, с.87;
Дж.А.Халилов. Раскопки на городище Хыныслы, памятнике древней
Кавказской Албании. СА, 1962, № 1, с.219-220; уепэ onun: Археологические
находки близ села Даг-Коланы Шемахинского района. Археологические
исследования в Азербайджане. Баку, 1965, с.117-120.
6.
Дж.А.Хадилов. Материальная культура Кавказский Албании (Doktorluq
dissertasiyasının əlyazması). AEATĠEA, f. 1, s.16, iĢ № 7228, s.332.
7.
М.С.Нейматова. Эпиграфические памятники и их значение в изучении
социально-экономический истории Азербайджана. Автореферат докт. дисс.
Баку, 1968, с.65.
8.
Yenə orada.
9.
Yenə orada.
504
10.
К.Хатисов. Кустарные промысли Закавказского края. Отчеты и
исследования по кустарной промышленности в России, т.Н, СПб., 1894,
с.341.
11.
М.Н.Насирли. О некоторых источниках водоснабжения населенных пунктов
Азербайджанской ССР. АЕМ, вып. IV, Баку, 1981, с.87-88.
12.
МИЭБГКЗК, т.1, Тифлис, 1886, с.603-604.
13.
ОРВЗК, ч. II, СПб., 1836, с.247.
14.
K.Marks, F.Engels. SeçilmiĢ əsərləri, II cild, Bakı, 1953, s. 184.
15.
С.М.Агамачиева,
А.Н.Мустафаев.
О
ручном
гончарном
круге
Азербайджана. ДАН Азерб. ССР,
T
.XXXV,
1979, № 3.
16.
А.А.Формозов. Очерки по первобытному искусству. М., 1969, с.44;
Ф.Р.Махмудов, И.Г.Нариманов. Раскопки холма Аликемек тепеси.
Археологические и этнографические изыскания в Азербайджане в 1973
г., Баку, 1974, с. 12-13.
17.
Azərbaycanın müxtəlif etnoqrafik bölgələrində "bad" əvəzinə "piyə", "piçənə",
"loğana" və "lülək" terminləri iĢlənir.
18.
М.М.Гусейнов. Об одной разновидности рельефного орнамента керамики
эпохи бронзы и раннего железа в Азербайджане. Изв. АН Азерб. ССР, № 3,
с.43-47; Г.С.Исмайлов. Археологические исследования древнего
поселения Баба-Дервиш. Баку, 1977, с.58.
19.
Г.С.Исмайлов. Орнаментация керамика поселения Баба-Дервиш и ее
связи с энеолитическими памятниками Закавказья. Археологические
исследования в Азербайджане. Баку, 1965, с.61.
20.
K.Xatisov. Göstərilən əsər, s.338; А.Н.Мустафаев. Этнографические
наблюдения об одном из неизученных ремесел в Азербайджане. ДАН Азерб.
ССР, т.ХХХШ, 1977, №2.
21.
С.М.Агамалиева, А.Н.Мустафаев. Об одном типе гончарно-обжигательных
печей Азербайджана. ДАН Азерб. ССР,
T
.XXXIV,
1978, № 4.
22.
Г.И.Ионе. Гончарные печы древнего Мингечаура. КСИИМК, вып. XXIV,
1949, с.42-54.
23.
Д.Кистенев. Кустарная промышленность и посторонние заработки
крестьян в Ленкоранском уезде. Труды РКОСХ. Тифлис, 1891, № 9-10,
с.405.
24.
А.А.Ализаце. Социально-экономическая и политическая история
Азербайджана XIH-X1V вв. Баку, 1956, с.51.
25.
М.Х.Гейдаров. Ремесленное производство в городах Азербайджана в
XVII в. Баку, 1967, с.98.
26.
M.X.Heydərov. Göstərilən əsər, s.99.
27.
А.С.Сумбатзаде. Сельское хозяйство Азербайджана в XIX веке. Баку,
1958, с. 155.
505
28.
И.Г.Нариманов, И.Р.Селимхапов. К применению первых металлов в быту
населения Восточного Закавказья. ДАН Азерб. ССР, 1965, № 4.
29.
М.А.Кашкай. Основные этапы истории развития геологии и разработки
полезных ископаемых на Кавказе. Летопись науки в Азербайджане
(техника). Баку, 1969, с.59.
30.
M.Ə.QaĢqay. Göstərilən əsər, s.58-59.
31.
Yenə orada, s.55.
32.
Ф.Р.Махмудов, Р.М.Мунчаев, И.Г.Нариманов. О древнейшей металлургии
Кавказа. СА, 1968, № 4; М.А.Кашкай, И.Р.Селимхапов. Из истории
древней метаплургии Кавказа. Баку, 1973, с.9; Q.S.Ġsmayılov. Kiçik
Qafqazın cənub-Ģərq ətəklərində qədim metallurgiya və metaliĢləmə sənətinə
dair yeni materiallar. AEAX, 1974, № 3.
33.
Azərbaycan tarixi, 3 cilddə, 1 cild. Bakı, 1961, s.21.
34.
M.Ə.QaĢqay hələ Eneolit dövründə Azərbaycanda qızıl və gümüĢdən istifadə
olunduğunu qeyd edir. Bax: Göstərilən əsər, s.54.
35.
Н.А.Абелов. Исследование экономического быта государственных
крестьян Геокчайского и Шемахинского уездов Бакинской губернии.
МИЭБГКЗК,
T
.VI,
Ч
.
И, Тифлис, 1887, с. 182; М.Г.Эфендиев. Село Лагич
Геокчайского уезда Бакинской губернии. СМОМПК, вып. 29, Тифлис,
1902, с.90.
36.
ОРВЗК, ч. Ш, СПб., 1836, с. 124.
37.
Yenə orada, s.120.
38.
Yenə orada, 11 hissə, s.390.
39.
Yenə orada, IV hissə, s.42.
40.
А.С.Сумбатзаде. Промышленность Азербайджана в XIX веке, Баку, 1964,
с.183-184.
41.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.184.
42.
Бакинский торгово-промышленный сборник с иллюстрациями на 1900
г., Баку, 1900, с.60.
43.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.184.
44.
N.A.Abelov. Göstərilən əsər, s.180.
45.
Ġ.M.Cəfərzadə. 1933-cü il ġamaxı-Nuxa ekspedisiyasının materialları.
AEATĠEA, f. 1, s.l, iĢ 160, s.123-130; H.Quliyev, N.Tağızadə. Metal və xalq
sənətkarlığı. Bakı, 1968, s.33-34.
46.
Lahıc misgərləri kürədə hər dəfə 1 pud mis əridirdilər. Bax: N.A.Abelov.
Göstərilən əsər, 8.181.
47.
Ġ.M.Cəfərzadə. Göstərilən əsər, s.129.
48.
Yenə orada.
49.
Yenə orada, s.127.
50.
Yenə orada, s.129.
51.Yenə orada, s.131; N.A.Abelov. Göstərilən əsər, s.181; H.A.Quliyev. XIX
506
əsrin əvvəllərində Lahıc qəsəbəsində mis qab istehsalı. AEAX (ictimai elmlər
seriyası), 1961, № 2, s.50.
52.
Ġ.M.Cəfərzadə. Göstərilən əsər, s.132-133.
53.
Ġ.M.Cəfərzadənin yazdığına görə tapunçuların ikisi böyük, yeddi nəfəri isə kiçik
tapun (çəkic) iĢlədirdi. Bax: Göstərilən əsər; s.135-136; H.A.Quliyev. Göstərilən
əsər, s.50-51.
54.
Ġ.M.Cəfərzadə. Göstərilən əsər, s.137.
55.
Yenə orada.
56.
H.A.Quliyev. Göstərilən əsər, s.50.
57.
N.A.Abelov. Göstərilən əsər, s, 181.
58.
Ġ.M.Cəfərzadə. Göstərilən əsər, s.134-135.
59.
Yenə orada, s.135.
60.
Yenə orada, s.138.
61.
Yenə orada, s. 139-141.
62.
Yenə orada, s.142-143; H.A.Quliyev. XIX əsr və XX əsrin əvəllərində Lahıc
qəsəbəsində mis qab istehsalı (Ġkinci məqalə). AEAX (ictimai elmlər seriyası),
1962, № 1, s.19.
63.
Н.Флоревский. Елизаветпольский округ. ОРВЗК, ч. II, СПб., 1836, с.391-
394; K.Xatisov. Göstərilən əsər, s.323; С.Гутишамбаров. Обзор фабрик и
заводов Закавказского края. Тифлис, 1904, с.46-47.
64.
АКАК,
T
.VI,
ч. 1, сообщение № 200.
65.
K.Xatisov. Göstərilən əsər, s.324. .
66.
Yenə orada, s.321.
67.
Yenə orada, s.323; N.Abelov. Göstərilən əsər, s.178.
68.
N.Abelov. Göstərilən əsər, s.178.
69.
Yenə orada.
70.
K.Xatisov. Göstərilən əsər, s.323.
71.
Yenə orada, s.325.
72.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.159.
73.
Г.М.Асланов, Т.И.Голубкина, Ш.Г.Садыхзаде. Каталог золотых и
серебряниых предметов из археологических раскопок Азербайджана. Баку,
1966.
74.
М.А.Кашкай и И.Р.Селимханов. Исследование металлических изделий
древнего Мингечаура эпохи развитой бронзы. Баку, 1959, с.30-31.
75.
Moisey Kalankatuklu. Albaniya tarixi. Bakı, Elm, 1993, s.17.
76.
М.Х.Гейдаров. Города и городское ремесло Азербайджана ХШ-XVII вв.,
Баку, 1991, с.190.
77.
Yenə orada, s.219.
78.
Bir misqal 4,68 qrama bərabərdir.
79.
Худут-ал-алем. Рукопись Туманского с введением В.В.Бартольда. Л., 1930,
с.336.
507
80.
Əyarlama məqsədilə, adətən, qızıl və gümüĢün misqal sistemi ilə aĢağı
kəmiyyətləri (56 və 84) əsas götürülürdü.
81.
Məhək yağı 3:1 nisbətdə duz və azot turĢularının qatıĢığından hazırlanmıĢ "çar
arağı" adlanan oksidləĢdirici məhluldan ibarətdir. Əməli iĢdə ona az miqdarda
çervon qızılının suyu əlavə edilirdi.
82.
Klassik ədəbiyyatda farscadan götürülmüĢ "güĢvarə" sözünə də tez-tez rast
gəlinir.
83.
Q.M.Aslanov, R.M.Vaidov, Q.Ġ.Ġone. Göstərilən əsər, s.l 14.
84.
Əziz-xələf oğlan uĢaqlarının qulaqlarından birinə bir tay "heydəri" sırğa taxmaq
adəti yaxın keçmiĢədək davam etməkdə idi.
85.
M.X.Heydərov. Göstərilən əsər, s.220-221.
86.
В.К.Зеленицкий. Кустарное производство золотых и серебряниых изделий
в Бакинском районе и Дагестане и предпологаемые меры для упорядочения
и развития оного. "Труды первого съезда деятелей по кустарной
промышленности Кавказа". Тифлис, 1902, с.60, 64.
87.
Yenə orada, s.60.
88.
S.D.Əsədova. XIX-XX əsrlərdə Azərbaycanda zərgərlik incəsənəti. Bakı. 1978,
s.6.
89.
R.Əfəndiyev. Azərbaycanın bədii sənətkarlığı. Bakı, 1966, s.32.
90.
S.D.Əsədova. Göstərilən əsər, s.9.
91.
Yenə orada.
92.
R.Əfəndiyev. Göstərilən əsər, s.32; S.D.Əsədova. Göstərilən əsər, s.9-11.
93.
Yenə orada, s.34; Yenə orada, s.15.
94.
Simçəkmə əməliyyatı Bakı Ģəbəkəçiliyində "həddələmə", Gəncədə "məftilləmə"
adlanır.
95.
S.D.Əsədova. Göstərilən əsər, s.13.
96.
Ən incə Ģəbəkə telləri yaqut "həddə"də hazırlanırdı.
97.
S.D.Əsədova. Göstərilən əsər, s. 13-14.
98.
Yenə orada, s.14.
99.
V.K.Zelenitski. Göstərilən əsər, s.62; Р.Эфендиев. Ювелирное искусство
Азербайджана. Баку, 1964, с. 12.
100.
S.D.Əsədova. Göstərilən əsər, s.24.
101.
Yenə orada, s.26.
102.
Производительные силы России. СПб., 1869, ч. X, с.20, 135.
103.
V.K.Zelenitski. Göstərilən əsər, s.63.
104.
И.Г.Нариманов. Культура древнего земледельческо-скотоводческого
населения Азербайджана. Автореферат докт. дисс. Тбилиси, 1982, с.35.
105.
Azərbaycan tarixi, 3 cilddə, I cild. Bakı, 1961, s.28.
106.
Yenə orada.
107.
Г.И.Ионе. Глиняные сосуды-сапожки из Мингечаура. МКА. Баку, 1953,
с.36-60.
508
108.
С.Б.Ашурбейли. Очерк истории средневекого Баку. Баку, 1964, с.79.
109.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.104.
110.
K.Xatisov. Göstərilən əsər, s.352.
111.
С. Гулишамбаров. Обзор фабрик и заводов Бакинской Губернии. Тифлис,
1890, с.265.
112.
K.Xatisov. Göstərilən əsər, s.352.
113.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.94.
114.
С.Гулишамбаров. Обзор фабрик и заводов Закавказского края, с.209.
115.
K.Xatisov. Göstərilən əsər, s.354.
116.
ġirvan bölgəsinin dabbağları arasında bu alət "ləskən" adlanırdı.
117.
K.Xatisov. Göstərilən əsər, s.353.
118.
СМОМПК, вып. XI, Тифлис, 1891, c.74.
119.
"Məsəlah" ərəbcə "məsaleh" sözündən olub, "alət", "cihaz" mənasını verir.
120.
ġuĢada "sarağan aĢı" əvəzinə "gərmək aĢı" iĢlənirdi.
121.
Girvənkə 400 qrama bərabər çəki ölçüsüdür.
122.
Bu bölmənin Ģərhində Ġ.M.Cəfərzadənin "1933-cü il ġamaxı-Nuxa
ekspedisiyasının materialları" əsas götürülmüĢdür.
123.
Ġ.M.Cəfərzadə. Göstərilən mənbə, s.163.
124.
Yenə orada, s. 158-159.
125.
СМОМПК, вып. XI, c.58.
126.
Yenə orada.
127.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.106.
128.
Yenə orada.
129.
СМОМПК, вып. XI, с. 147.
130.
Yenə orada, s.146.
131.
K.Xatisov. Göstərilən əsər, s.359-360.
132.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.108.
133.
Yenə orada.
134.
Yenə orada.
135.
Кавказский календарь на 1854 г., Тифлис, 1853, с.339.
136.
Azərbaycan MDTA, f. 10, s.l, iĢ 42, vər. 1-58.
137.
Yenə orada, f. 10, s.2, iĢ 7, vər. 1-120.
138.
F.R.Mahmudov, Ġ.H.Nərimanov. Göstərilən birgə məqalə, s.16.
139.
А.К.Алекперов.
Исследования
по
археологии
и
этнографии
Азербайджана. Баку, 1960, с.47.
140.
Q.M.Aslanov, R.M.Vahidov, Q.Ġ.Ġone. Göstərilən əsər, s.107, 109.
141.
S.M.Qazıyev. Qəbələ mahalının qədim tarixindən. Qafqaz Albaniyası
məsələləri. Bakı, 1962, s.80.
142.
А.А.Иессен. Из исторического прошлого Мильско-Карабахской степи.
МИА СССР, № 125, М.-Л., 1965, с.26-27.
143.
F.L.Osmanov. Mollaisaqlıda antik dövrə aid yeni arxeoloji qazıntılar. AMM, IX
cild. Bakı, 1980, s.84-85; yenə onun: Qafqaz Albaniyasının maddi mədəniyyəti.
509
Bakı, 1982, s.95.
144.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.113-114.
145.
Yenə orada, s.114; СМОМПК, вып. XI, c.76, 155, 156.
146.
СМОМПК, вып. XI, с. 155, 161.
147.
Бакинский торгово-промышленный сборник.., с. 126.
148.
СМОМПК, вып. XI, с.77.
149.
Məlumat Qobustan qayaüstü rəsmlərinin və abidələrinin tədqiqatçısı, arxeoloq-
alim C.Rüstəmovdan alınmıĢdır.
150.
О.А.Абибуллаев. Энеолит и Бронза на территории Нахичеванский АССР.
Баку, 1982, с.223; Q.M.Aslanov, R.M.Vahidov, Q.Ġ.Ġone. Göstərilən əsər,
s.32-33; К.Х.Кушнарева. Поселения эпохи Бронзы на холме Узерлик-тепе
около Агдама. 'Труды Азербайджанской (Оренкалинский) экспедиции", т.1,
МИА СССР, № 67, М.-Л., 1959, с.411-412; Я.И.Гуммель. Археологические
очерки. Баку, 1940, с.30; Г.М.Асланов. К изучению раннесредневековых
памятников Мингечаура. КСИИМК, вып. 60, М., 1955, с.68.
151.
R.M.Vahidov. Mingəçevir III-VIII əsrlərdə. Bakı, 1961, s.85; Ġ.A.Babayev,
Q.M.Əhmədov. Qəbələ. Bakı, 1981, s.34; Г.М.Ахмедов. Средневековый
город Байлакан (Автореферат докт. дисс). Баку, 1972, с.59.
152.
Ġ.H.Nərimanov. Gəncəçay rayonunun arxeoloji abidələri. Bakı, 1958, s.30-31.
153.
Я.И.Гуммель. Памятники древности в окрестностях Киликдага. Изв. Аз. ФАН
СССР, 1941, № 2, с.34; К.Х.Кушнарева. Памятники Медного века
Нагорного Карабаха. С А, 1954, № 20, с. 179.
154.
K.Marks, F.Engels. SeçilmiĢ əsərləri, II cild, s.184.
155.
Q.M.Aslanov, R.M.Vahidov, Q.Ġ.Ġone. Göstərilən əsər, s.152; R.M.Vahidov.
Göstərilən əsər, s.68.
156.
K.Marks, F.Engels. SeçilmiĢ əsərləri, II cild, s.311.
157.
Q.M.Aslanov. Göstərilən əsər, s.68.
158.
Н.Пигулевская. Города Ирана в раннем средневековье. М., 1956, с.239.
159.
Ю.Б.Юсубов. Характер и организация ремесла в Ассурии, Урарту и Мидии.
ТИИ АН Азерб. ССР, t.XIV, Баку, 1960, с.24.
160.
В.А.Петров. О растительных остатках Мингечаура. Стенограмма доклада,
прочитанного на отделении общественных наук АН Азерб. ССР.
161.
Q.M.Aslanov, R.M.Vahidov, Q.Ġ.Ġone. Göstərilən əsər, s.152; С.М.Казиев.
Памятники Мингечаура, как источник изучения Азербайджана. Изв. АН
Азерб. ССР, 1950, № 7; Т.И.Голубкина. Ажурные ткани из кувшинного
погребения Мингечаура. СА, 1971, № 3, с.257.
162.
R.M.Vahidov. Göstərilən əsər, s.84-85.
163.
Б.Б.Латышев. Известия древних писателей о Скифии и Кавказе, т.1, СПб.,
1890, с.607.
164.
R.M.Vahidov. Göstərilən əsər, s.84-86; Q.M.Aslanov. Göstərilən əsər, s.68;
И.П.Петрушевский. Земледелие и аграрные отношения в Иране в XIII-XIV
вв., М.-Л., 1960, с.183. Ġ.P.PetruĢevski pambıq parça növü olan "kərbas" sozünün
sanskrit dilindən götürülməsinə əsaslanaraq pambıq bitkisinin hind mənĢəli
olduğunu və buradan XIV əsrdə Ġrana keçdiyini müəyyən etmiĢdir.
510
165.
Т.М.Мамедов. Албания и Атропатена по древнеармянским источникам.
Баку, 1977, с. 19-20.
166.
С.Гулишамбаров. Обзор фабрик и заводов Бакинской губернии, с.245.
167.
K.Xatisov. Göstərilən əsər, s.265.
168.
Yenə orada, s.256-267; Кавказский качендарь на 1897 г., Тифлис, 1896,
с.71; Газ. "Кавказ", 1896, № 37.
169.
Я.Зедгенидзе. Производство ковров и паласов. СМОМПК, вып. XI, с.8-
18; K.Xatisov. Göstərilən əsər, s.270-278.
170.
K.Xatisov. Göstərilən əsər, s.305-306.
171.
Yenə orada, s.305.
172.
N.A.Abelov. Göstərilən əsər, s.170.
173.
A.N.Mustafayev. XIX əsrdə ġirvanda Ģaltoxuma dəzgahı. AEAX (tarix, fəlsəfə və
hüquq seriyası), 1968, №4.
174.
N.A.Abelov. Göstərilən əsər, s.177-178.
175.
M.X.Heydərov. Göstərilən əsər, s. 173-174.
176.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.61.
177.
K.Xatisov. Göstərilən əsər, s.309-311.
178.
T.Ə.Bünyadov. Azərbaycanda maldarlığın inkiĢafı tarixindən, s.146.
179.
Yenə orada, s.147.
180.
И.М.Дьяконов. История Мидии. М.-Л., 1956, с.364.
181.
С.М.Казиев. Археологические раскопки в Мингечауре. Баку, 1949, с.43.
182.
Q.Ə.Qeybullayev. Qarabağ (etnik və siyasi tarixinə dair). Bakı, Elm, 1990, s.75.
183.
Ergenekon Cavidan. Tepme keçe sanatında geleneksel süsleme usulları və
günümüzde bu saneye yönelik yeni yaklaĢımlar. "Azərbaycan xalçası və xalq
tətbiqi sənəti" mövzusunda III Beynəlxalq simpoziumun materialları. Bakı,
"Elm", 2005, s.46.
184.
Kitabi-Dədə Qorqud. Bakı, AzərnəĢr, 1962, s.16.
185.
Mahmud KaĢğari. Divani luğat-it-türk. 4 cilddə, II cild. Bakı, "Ozan", 2006,
s.149.
186.
Məsihi. Vərqa və GülĢa. Bakı, 1977, s.59.
187.
А.С.Пиралов. Краткий очерк кустарных промыслов Кавказа. Кустарная
промышленность России, т.11, СПб., 1913, с.50.
188.
С.И.Руденко. Культура населения горного Алтая в скиарское время. М.-Л., 1953,
с.352.
189.
R.M.Vahidov. Göstərilən əsər, s.86; З.И.Буниятов. Азербайджан в VIII-IX вв.,
Баку, 1965, с.150.
190.
R.M.Vahidov. Göstərilən əsər, s.66; Т.М.Асланов. К изучению
раннесредневековых памятников Мингечаура. КСИИМК, вып. 60, с.68.
191.
СМОМПК, вып. 38, Тифлис, 1908, с. 15.
192.
Худуд ал-алем. Л., 1939, с.32 б.
511
193.
Ə.Əlizadə.Göstərilən əsər, s.194.
194.
M.X.Heydərov. Göstərilən əsər, s.178.
195.
K.Xatisov. Göstərilən əsər, s.284.
197.
"Gəbə" adı ilə kiçik xalılar əsasən Azərbaycanın qərb bölgələrində, о cümlədən
Göycə, Borçalı və Qarayazı bölgələrində yayılmıĢdı.
198.
Buna "ağız dirəyi", yaxud "ağız palazı" da deyilir.
199.
L.Kərimov. Azərbaycan xalçası. I cild, Bakı, 1961.
200.
А.С.Алиева. Ворсовые ковры Азербайджана XIX - нач. XX вв., Баку,
1973, с.21.
201.
Yenə orada.
202.
Yenə orada, s.28-30.
203.
Yenə orada, s.32.
204.
Yenə orada, s.52.
205.
Yenə orada.
206.
Azərbaycan tarixi, 3 cilddə, I cild, s.151.
207.
Эачия Челеби. Книга путешествия, вып. III, М., 1983, с. 115.
208.
Yenə orada, s.118, 128, 139-140, 142, 147, 156, 164, 167.
209.
Yenə orada, s.139.
210.
Yenə orada, s.142. 211.0РВЗК, ч. II, c.246-247.
212.
Yenə orada, III hissə, s.l 18.
213.
Yenə orada.
214.
AKAK,
T
.I,
сообщение № 1197.
215.
Статистическое описание Нахичеванской провинции. СПб., 1833, с.94.
216.
Ə.S.Sumbatzadə. Göstərilən əsər, s.60.
217.
ОРВЗК, ч. III, с.389.
218.
Yenə orada, s.311-312.
219.
Yenə orada, s.118.
220.
Yenə orada, s.119.
221.
ЦГИА СССР, ф. 1284, дело 108, л. 13-14; дело 109, л. 19.
222.
ЦГИА СССР, ф. 1268, дело 218, л. 5, 47.
223.
ЦГИА Груз. ССР, ф. 2, дело 2537, л. 63-64.
224.
Кавказский калеггдарь на 1854 г., Тифлис, 1853, с.337.
225.
Сборник сведений о Кавказе, т.VIII, Тифлис, 1880, с.236.
226.
Yeno orada, s.234.
227.
ОРВЗК, ч. III, с. 119.
228.
ОРВЗК, ч. II, СПб., 1836, с.338.
229.
A.S.Piralov. Göstərilən əsər, s.17.
230.
СМОМПК, вып. XI, с.89, 90; Н.Н.Шавров. Очерк пчеловодство в Закавказье.
СМИЭБГКЗК,
T
.IV,
ч. II, Тифлис, 1888, с.27-28.
231.
Г.И.Мириманов. Кустарные шелковые промысли в Шушинском уезде.
"Труды КШС", т.VIII, Тифлис, 1896, с.94.
512
232.
СМОМПК, вып. XI, с. 125.
233.
N.A.Abelov. Göstərilən əsər, s. 175; И.Д.Калашев. Геокчайский уезд.
СМОМПК, вып. XI, с. 125.
234.
N.N.ġavrov. Göstərilən əsər, s.25.
235.
Yenə orada, s.26.
236.
Q.Ġ.Mirimanov. Göstərilən əsər, s.94.
237.
СМОМПК, вып. XI, с. 127.
238.
А.Олеарий. Подробное описание путешествия Голштинского посольства в
Московию и Персию в 1833, 1836, 1839 гг., М., 1870, с.554; И.Г.Гербер.
Описание стран и народов вдоль западного берега Каспийского моря 1728 г.
История, география и этнофафия Дагестана ХШ-Х1Х вв., М., 1958, с.90-100;
Я.Я.Стрейс. Три путешествия. М., 1936, с.245.
239.
ЦГИА СССР, ф. 1284, дело 109, л. 58-59; ЦГИА Груз. ССР, ф.2, дело 2374,
л 63.
240.
A.N.Mustafayev. XIX əsrin sonu və XX əsrin əvvəllərində ġirvanda nəqqadlıq.
AEAX (tarix, fəlsəfə və hüquq seriyası), 1974, № 1.
241.
Çərto - 4 teldən, səto - 3 teldən, lingə - 2 teldən ibarət toplanmıĢ ipəklə toxuma
texnologiyasının növünü bildirir.
242.
A.N.Mustafayev. ġirvanda tərrahlıq. AEAX (tarix, fəlsəfə və hüquq seriyası), 1976,
№ 1.
243.
Parafin çıxdıqdan sonra Ģərbaflar "arı mumu"nu parafinlə əvəz etdilər.
244.
Сведения арабских географов IX-X веков по р. хр. о Кавказе, Армении и
Азербайджане (перевод Караулова). СМОМПК, вып. XX-XXVIII,
Тифлис, с.87.
245.
Государственная Оружейная Палата Московского Кремля. М., 1954,
с.261.
246.
Музей Восточных культур. М., 1957, с. 126.
247.
S.M.Onullahi. XIII-XVII əsrlərdə Təbriz Ģəhərinin tarixi. Bakı, 1982, s.175.
248.
A.Oleari. Göstərilən əsər, s.23.
249.
Кавказский календарь на 1850 г., Тифлис, 1849, с.72.
250.
Həsən bəy YüzbaĢının əsərləri, s.26. Azərbaycan MEA Nizami adına
Ədəbiyyat Ġnstitutu, X.Natəvanın arxivi.
251.
A.S.Piralov. Göstərilən əsər, s.55.
513
РЕЗЮМЕ
Азербайджан, расположенный на стыке Европы и Азии, имеет
благоприятные природно-географические условия - умеренный климат,
плодородные земли, незаурядные подземные и наземные богатства. Он находится в
девяти из одиннадцати климатических поясов, и по этой причине славится во
всем мире. Эта территория по праву признана одним из древнейших очагов
цивилизации. Еще около двух миллионов лет назад здесь имелись необходимые
условия для нормального существования, творческих поисков, эволюции и
прогресса первобытных людей.
Азербайджанский народ, с незапамятных времѐн расселившись в
"объятиях" родного Кавказа, на своей этнической территории развивал свое
многоотраслевое хозяйство и уникальные ремесла, создавал высокую материальную
и духовную культуру, и признан одним из древнейших и цивилизованных
народов.
Азербайджан с этнографической точки зрения - один из самых богатых,
многообразных и интересных уголков мира. Наш народ в течение тысячелетий
создавал и поддерживал экономические и культурные связи с кавказскими и
другими древними народами Востока. Эти взаимные контакты предоставили ему
возможность с одной стороны заимствовать полезные достижения мировой
цивилизации накапливая определенный опыт и в свою очередь вносить свой
вклад в хозяйственную жизнь, материальную и в духовную культуру своих
соседей.
Греческое слово этнография состоит из двух частей (еthпоs - народ,
Dostları ilə paylaş: |