102 vəsində mümkün ola bilərdi. Bu mühüm vəzifənin reallaşdırılması təxirəsalınmaz tədbirlərin
perspektivlərini müəyyənləşdirməkdən keçirdi.
1. Sənayenin inkişafı.
2. Kənd təsəsərrüfatının inkişafı
3. İnsanın davamlı inkişafı kontekstində insan kapitalının prioritet məsələlərdən biri
kimi ön plana çəkilməsi.
Hələ sovetlər dönəmində çoxsaylı sosial-pedaqoji problemlər öz həllin gözləyir, əsaslı
elmi araşdırmaların aparılmasına, sosioloji eksperimentlərə ciddi ehtiyac vardı. Sosial-peda-
qoji problemlər elə müstəqilliyin ilk illərindən başlayaraq ali və orta ixtisas təhsili müəssisələ-
rində tədris-işi səviyyəsindən önə keçə bilməmişdir.
İndiyə qədər aparılmış tədqiqatlar göstəriri ki, pedaqogikada peşəyönümü və əmək tər-
biyəsi qarşılıqlı əlaqədə öyrənilmiş, pedaqogikanın tədrisində də bu problemə birgə yanaşma
tərzinə üstünlük verilmişdir. Мюvcud pedaqoji ədəbiyyatlarda (M.İlyasov, ”Peşəyönümünün
əsasları, Bakı-2011, Ə.Əhmədov, K.Məcidov, ”Məktəblilərin peşəyönümü” Bakı-1988, N.Ka-
zımov, Ə.Həşimov, ”Pedaqogika”, Bakı-1996 və s.) peşəyönümü və əmək tərbiyəsi pedaqoji
problem kimi öyrənilsə də sosial məşğulluğa pedaqoji problem kimi yanaşmalar olmamışdır.
Bu günə qədər peşəyönümü və sosial məşğulluq, eləcə də əmək tərbiyəsi və məktəblilərin hə-
yata və fəaliyyətə hazırlanması mövzusu sosial məşğulluğun əsasları kimi tədqiqata cəlb edil-
məmişdir
Diqqətə çatdırılması çox vacib məsələlərdən biri də budur ki, son illər “Peşəyönümü
və sosai məşğulluğun əsasları “fənni ali məktəblərdə tədris planına uyğun olaraq tədris olu-
nur; tədris proqramında peşəyönümü hərtərəfli işıqlandırılsa da sosial məşğulluğa dair bir iki
mövzu verilmişdir. Proqramda verilən mövzuların şərhini də o qədər qənaətbəxş hesab etmək
olmaz. Bütün bunları qeyd etməklə yanaşı onu da bildirmək yerinə düşərdi ki, tərəfimizdən
“Peşəyönümü və sosial məşğulluğun əsasları” kursunun məzmununda bir sıra problemlərin də
tədqiqat mövzusu kimi işlənməsinə ehtiyac vardır.
Dünya təcrübəsində bu sahədə mövcud olan müsbət göstəricilər vətəndaş cəmiyyətinin
inkişafında özünün mühüm roluna görə fərqlənir. Azərbaycan dövləti bu sahədə uğurlar qa-
zanmağa çalışır, yenidən qurulmağa ehtiyacı olan xalq təsərrüfatında sosial biliklərin artırıl-
masına, əhalinin maarifləndirilməsinə zəruri bir hal kimi baxır. Bu sahədə toplanmış təc-
rübənin öyrənilməsi nvə bundan maksimum imkanlar çərçivəsində yararlanmaq hərtərəfli təc-
rübə mübadiləsi yolu ilə ola bilərdi.
Əhalinin sürətli inkişafı bu sahədə həm elmi tədqiqatlara, həm də əməli quruculuğun
mühüm istiqamətlərindən biri kimi sosial-iqtisadi sabitliyin təmin olunması üçün zəruri təd-
birlərin görülməsini sürətləndirir; dövlət ilk növbədə təhsil quruculuğu məsələlərinin həlli yo-
lunda inamlı addımlar atır.
Xalq təsərrüfatının inkişaf dinamikasında bir neçə mühüm amilin zəruri şərtlər kimi
inkişafı qaçılmaz olur: həm yeni texnikadan peşəkarlıqla faydalanmanın istehsalata gətirilmə-
si, həm də yenilərinin yaradılmasına diqqətin artırılması, yeni peşələrin qazanılması istiqamə-
tində işlərin görülməsi idarəetmədə texnikanın imkanlarından istifadənin sürətlənməsinə diq-
qəti və mçarağı artırmış oldu. Əhalinin müəyyən ixtisaslara “yiyələnmiş” müəyyən təbəqə-
sinin də bu dövrdə tələb olunan bacarıq və peşəkarlığa yetərincə malik olmaması səbəbiylə
onların da işsizlər siyahısına əlavə olunması ilə nəticələnir. Bu zaman əhalinin bu təbəqəsinin
sosial məşğulluğunun təmin edilməsi problemi yaranır; məhz bu istiqamətdə görülən işlərin
məzmunu və formaları uyğun olaraq bu sahədə hətata keçirilən tədbirlər də həyata keçirilmə
müddəti və məzmun etibarilə bir neçə istiqamətdə aparılırdı.