Oynaqlıq. Açıq oyun meydançalarına verilən ümumi adlardan biridir. Həmin sözün oynaq,
o y n a q m ə k a n deyimləri də var.
Səhnəcə. Kiçik süjetli, daha çox tək ifaçının göstərəcəyi oyun üçün iri mülkün həyəti,
bazarın bir küncü, iki küçənin kəsişdiyi tin, tamaşaçı az yığılan yer seçilirdi. Səhnəcə deyilən bu yer
kiçik, yığcam, xudmani tamaşa yeri mənalarını verirdi.
Hovuzüstü. Saray həyətində, memarlıq qurumu dairəvi və ya dördkünc olan karvansarayın
ortasında, şəhər bağında hündürlüyü yarım metr və ya bir metr olan hovuzun üstünə qalın taxtalar
atılırdı. Sıx düzülən taxtaların üstü xovsuz xalçalarla döşənirdi. Onun üstündə qısa məzmunlu, ancaq
əyləncə xarakterli, sadə süjetli və gülməli tamaşalar göstərilirdi. Yayın istisində hovuzun suyu
oyunçu-aktyorlara sərinlik gətirirdi.
Çavıstan. Kənd oyun tamaşalarının göstəriləcəyi yer çox vaxt əvvəlcədən
müəyyənləşdirilirdi. Oyunun təşkilatçıları dikdir yerlərdən torpaq qazıb ortaya tökürdülər. Sonra
onu hamarlayırdılar. Səki və ya səhnə kimi görünən yer çavıstan adlanırdı.
Həngə. Ən müxtəlif kiçik oyunların və uzun çəkən tamaşaların göstərildiyi yerə verilən
addır. Bəzi bölgələrdə həmin yerə h ə n g a m ə x a n a da deyilir. Söz həngamə, yəni məzəli oyun
çıxarılan yer mənasını verir.
Şelaxana. Daha çox musiqili oyunlar göstərilən yerə deyilib. Müəyyən mənada
tamaşaxananın və seyirxananın təhrif olunmuş şəklidir.
Adları göstərilən tamaşa yerlərinin bir qisınındə, nisbətən iri sahəsində ifaçıların paltar
dəyişmələri, "qrimlənib" oyuna hazırlaşmaları, səhnədə sözünü qurtarıb kənara çəkilən və növbəti
çıxışmı gözləyən oyunçunun dayanması üçün camaatla səhnənin arxa hissəsinə pərdə çəkilirdi.
Yaxud da araya vərni, zili, şəddə, sumax, bir sözlə, yüngül olan xovsuz xalça tutulurdu. "Kulis",
"şırma" mənasını verən həmin örtüyə ç a t ı n a p ə r d ə adı verilmişdi.
Dostları ilə paylaş: |