English-Azerbaijani Explanatory

 Right), 
sola
 (Flush 
Left), ortaya 
doğru, formatla
 (səhifənin 
bütün
 eni 
boyu) və tam 
(abzasın
 
bütün
 sətirləri 
səhifənin bütün eni boyu 
dartılıb
 düzlənir).
Justified 
Margin— 
Sərhədin 
(səhifənin)
 
sazlanması.
J
 
ustify — Düzlənmə.
-214-
-215-

& 
p o
9
*
0
 
٠
٠ 
٦
A3
 ;
Bb
 •
Cc
٠
■
 
l
٦
-،
٦
 
٦
 
;
.
٦
 
؛؛.
١٠٦
Dd
Ee
٩
 
٠
 
١
Gg
Hh
١
0
-}'،
44
؛
 
,
٩.٦
i
١
.
 
٦
<
٩
6
.؛
7
١
;
 
٦
h,s
 
■
؛
 
li
IKkJ
LI
Mm
٦
i
٩
-
٠
'!
٢
 
؛
٦
l
səh. 217-221
٩٧
'■?
 
.
٧٦٢
^
١٦٩
^'■
No 
٦
Oo
١
 
Pp
 
؛
.
٩٩
 
.
■ 
Rr
؛
 
Ss
Tt
 .
....C«
 
■
:
 
١٦٠
w
٦١٠
s،
١
h
 
:
٠
 
■
4-4
٦
'
 
۵
■
 
:
١١٠
■
.■I: 
4 ،
 ■
 
>'
 
■■
؛ 
Xx
Yy
Zx
M
١
ia
٠
J
>.
؛
 
,
id
٠١
bj
١
olunan
.
 
ViH...
K
k/b
 
— Bax: Keyboard 
K6 
— 
K6 prosessoru. 
AMD 
firmasının mikroprosessorlar 
ailəsi, Intel korporasiyasının 
Pentium
 II prosessorları ilə 
analoji
 prosessorlar.
Kangaroo Code — «Kenquru» 
kodu (GOTO
 komandası 
ilə 
uzun sıçrayışlar edən dolaşıq 
proqram).
kb/s
 
- Kilobit/s 
٥
 
Kbps — 
Kilobit/s, Kbit/s. 
Məlumatların
 
ötürülmə 
sürəti
 vahidi 
(ardıcıl 
ötürülmə
 rabitə
 xətti 
ilə), 
1000 bit saniyəyə 
bərabərdir.
KBD
 
٥
 
Keyboard ، 1)' 
Kommutasiya papeli 2) 
Klavişlər
 
pultu 3) 
Klaviatur; 
klavişlər paneli.
Kbit,
 
Kb
 (
1024 bit) — Kilobit. 
Kbyte,
 KB
 
(1024 byte) — 
Kilobayt.
KC
 
=
 Kid Computer 
— 
(Xüsusi)
 
uşaq kompüteri.
Kc,
 Kilocycle
 — 
Kilohers,
Kc/s,
 Kilocvcle per Second —
Kilohers,
 KHs. 
Saniyədə 
1000
 işarə 
(məlumatların 
ötürülmə 
sürəti
 vahidi). 
Keep 
— Saxlamaq, göstərişləri 
saxlamaq.
Kern
 Table
 —- Şriftlərin 
qamitur cədvəli. 
Kernel
 
—
 Nüvə.
Kernel Mode 
— Nüvə 
rejimi.
İmtiyazlı
 rejim. 
Prosessorun 
işini
 
qoruyan rejim, Bu 
rejimində
 əməliyyat • 
sisteminin 
nüvəsi işləyir və 
proqram
 
bütün yaddaşdan 
istifadə
 
edib istənilən 
komandam
 
verə bilər، 
Kerning
—
Keminq. Şriftin 
mətn, 
yazı sətrinin qonşu 
simvol cütləri arasındakı 
məsafə،؛
 
Şriftin simvol 
cütləri
 
arasındakı məsafə 
həmin
 şriftin faylının 
keminq cədvəlinə salınır. 
Key 
— Açar; klaviatur 
düyməsi.
Key Assignınents;
Tpyihe
،
٩
؟
>
kla
٧
i
٠٠
ar,
 ■ 
٨
 
١
 
؟
•216•
٠
217
٠

təyinetmə
 funksiyalı 
klavişlər.
Key
 Bar
—
 Klavişlər sahəsi 
(displey
 ekranında).
Key Combination— 
Klaviş 
(düymələrin) kombinasiyası.
Key
 
in—Klaviaturdan daxil 
etmək.
Key
 
off— 
Kəsmək, 
söndürmək.
Key
 on
—
Açmaq,
 yandırmaq. 
Key 
out— Kəsmək, 
söndürmək.
Key
 Search —
 Açar 
sözlərlə 
axtarış.
Key
 
Setting— Klaviatur 
parametrləri. 
Düymələr 
dəsti.
Keyboard Template
—
Klavişlərin 
klaviaturda 
düzülmə
 qaydası.
Keyboard,
 
kb, KBD —
Klaviatur,
 əsas mətni 
və 
rəqəmsal məlumatların 
kompüterə
 daxil edilməsi 
vasitəsi. 
Simvolların əllə 
kompüterə
 daxil
 etmə 
vasitəsi.
Keycap—Tast, klavişlərin 
qapağı.
Keyframe = Key Frame
—
Açar
 kadr.
 Rəqəmsal 
videofılmdə
 təsvirin 
tam 
-218-
sıxılmış 
halda 
saxlanmış 
kadrı.
Keygen
— Seriya nömrələri 
generatoru, proqram açarları 
generatoru. Proqramların
 
instalyasiyası
 
üçün
 vacib 
olan
 seriya
 nömrələrinin 
(serial
 number) yaradılması. 
Həmçinin
 
kompüter 
piratçılığmda
 istifadə 
olunur.
Keylock
— Klaviaturun 
qıfıllanması; klaviaturun 
qıfılı.
Keypad
 (Numeric 
Keypad) — 
Əlavə [rəqəmlərdən 
ibarət] 
klaviatur.
 
Kompüter 
klaviaturunun
 sağ 
tərəfində 
klavişlər
 qrupu.
Keypal
 —
 
Elektron 
məktublaşmada tərəfdaş.
Keyset—
 Bəzi klavişlər; 
klavişlər
 qrupu.
Keystone
—
 Təsvirin 
trapesiadal
 
təhrif olunması. 
Təsvirin ekranın səthinə 
düşən
 proyeksiya
 oxunun 
qeyri-perpendikulyar 
olmasından
 irəli gələn 
həndəsi təhrifolunması.
Keystroke
—
Klavişlərin 
basılması. Simvolun 
daxil 
olunması
 üçün və ya 
proqram komandasının 
verilməsi üçün 
klavişlərin 
fiziki basılması.
Keyswitch 
— Düymə 
çeviricisi.
Keytop — Klavişlərin səthi. 
Keyword 
—
 Açar 
söz. 
Khornerstone
 
— «Təməl 
daşı» testi. Çox mühüm test.
KHz
 = kHz
 (kilohertz) 
— 
Kilohers,
 kHs. Tezlik 
ölçü 
vahidi. 1000
 Hs-ə bərabər.
KIBO 
(Knowledge 
In, Bullshit 
Out)
 
— «Girişdə - 
informasiya,
 çıxışda - 
nəcins»
 
(pis informasiya 
sistemli
 texnologiya).
Kicker
 — Kiker. 
Başlıqdan 
əvvəl
 yazılan ifadə [məqalə 
haqqında
 
açar məlumat 
daşıyan ifadə].
Kid
’s
 Play
 — 
Bu 
alət təsviri 
oyuncaqlardan
 
ibarət 
mozaikaya
 
və ya əllə 
çəkilmiş uşaq rəsminə 
çevirir.
Kili
 
— «öldürmək», 
dayandırmaq, icranı
 
dayandırmaq [proqramın, 
prosesin]. Bax: Abort 
Killed
 
Virus — Məhv 
edilmiş 
virus.
Killer 
Application = Kfller
Apps
 
— 
«Bazan ələ 
keçirən»,
 novatorlu məhsul, 
inqilabi
 yeniliyə
 malik 
əmtəə və ya xidmət. Belə 
əmtəə və xidmətlərin bazara 
gəlməsi 
ilə standartlar 
dəyişir, 
ənənəvi
 əmtəə 
və 
xidmətlər
 
sıradan çıxarılır.
Kilobaud
 
— 
Kilobod 
(molumatlann
 ötüriilmə 
sürəti
 
vahidi).
Kilobit
 = 
Kb, 
٥
 
Kbit -
 
Kilobit,
 Kbit. Mikrosxemin 
yaddaş
 
tutumu
 
vahidi 
ölçüsü, 1024
 
və ya 2
اه
 
bitə 
bərabərdir.
Kilobit/s
 =
 
kb/s, 
= kbit/s — 
Kilobit/s,
 Kbit/s 
molumatlann ötürülmə 
sürəti
 vahidi (ardicil 
ötürülmə
 rabitə 
xətti ilə), 
saniyədə 
1000
 
bitə 
bərabərdir.
Kilobyte 
٥
 
Kbyte, = KB — 
Kilobayt,
 Kbayt, Kb - 
yaddaş
 tutumunun
 ÖİÇÜ 
vahidi, 
1024vəya2’
٥
bayta
 
bərabərdir.
Kilocycle — 1) Kilotsikl, 1000 
dövr 
2) Kilohers.
Kiloohm = 
لعل
 
-
 Kiloom, 
kOm-elektrik
-219-

müqavimətinin
 
ölçü vahidi, 
lk0m=
 
1000 0m.
Kilopacket
 
— Kilopaket 
(1000 
paket).
Kiloword — Kilosöz 
(1000 
söz).
Kinematics
 
— Kinematika; 
kinematik
 sxem;
 kinematik 
zəncir.
Kiosk 
— 
Kiosk. İnteraktiv 
informasiyanın
 avtonom 
mərkəzi (multimedia 
sistemlərində).
KISS (Keep It Simple, 
Stupid)
 — (Digispeak) 
Bir 
az sadə ol, ay kütbaş.
Kit 
— Dəst, komplekt.
Klone
 
— Bax: Clone 
Klu(d)ge — 1) Kluc (qurğu, 
proqram və ya 
proqram 
hissəsinin 
işləməsi. 
Nəzəri 
cəhətdən işləməməli olan, 
amma işləyən) 2) 
Başdansovdu iş 
(proqramda).
Klu(d)gy — Başdansovdu, 
tələsik
 
görülmüş, 
xətası 
olan
 (proqram haqqında).
Knife
 —
 nəşr. Bıçaq; 
kəsici.
Knob
 — 1) 
Düymə (bax: 
Button) 2) İdarəetmə
 
dəsti.
Knockout
 —
 nəşr. «Şəffaf 
pəncərə»; rəngin fonunun 
pozulma
 komandası. 
Qrafiki
 proqramlarda bir 
rəngin
 üzərindəki 
Overprint (bax) rənglə 
qarışması.
Knot 
— 
Qovşaq nöqtə, 
qovşaq.
Knowbot — Biliklərin 
bazası.
Knowledge — Elm, bilik, 
məlumat.
Knowledge Management = 
KM
 —
 
Biliklərlə 
idarəetmə.
Known Good — Əvvəlcədən 
səlis işləyən.
Kodak
 
— «K» hərfi 
kompaniyanın 
banisi George 
Eastmanın sevimli
 hərfi 
olub. O bu sözlə başlayan və 
qurtaran
 söz
 axtarırmış. 
Həm
 
də ona 
görə ki, bütün 
əlifbalarda
 «K»
 
eyni yazılır. 
Sonda o “KodaK” sözünü 
tapdı,
 guya 
fotokamera 
çəkiliş zamanı bu səsi 
çıxarır.
KOW (Knock Of Wood) — 
(Digispeak)
 
Taleyin 
hökmü.
Kurtosis 
— Nəfsini 
saxlaya 
bilməmə, israf.
KWIC 
(Keyword 
in Context) 
—
 Kontekstdə açar 
söz.
KWIM (Know
 What I 
Mean?) —
 (Digispeak) Sən
yaxşı bilirsən, mən nə 
deyirəm.
-220-
-221-

Aa
 J Bb 
’ Cc
 
؛
 
٠
W
.JIÜ
&
 
٦
Gg Hh
 
؛
 
Ff
 
؛
 
Ee
 
؛
 
Dd
 
؛
li 
Jj Kk [L1J Mm
٦٠
?
 
.
١،١
h.
 .
 
s
٥
h.
 223-236
 
؛
 
7
-
22l
!
١
 
.
١
ah
 
؛
 
.
٠
209
 
səli
 .səh
 
٠
Rr Nn Oo Pp ’Q
٩
 
.؛
L
Vv :
 Ww
 
٠
 
Ss
 
' Tt
 ' U u
١١
;
 
٠
:
 
44
 
ı
|
٦
.
s
 : 
J
٦٩
-
٩
h
 
•B
٦
.-
 
؛
 
!
٢١
-
٠
 
.
r. 
۶٦١
ı
--؛?
٦
h
 4Gf
٦
,
s
 
؛
 
404
-
374
 
؛
١
?
١
isfihrh ohnu.tı
...
١
d،)b
٠
yvat
.
 
١
y
 Z
٠
Z
' XX
L 
to
 
R 
(Left to Right) — 
Soldan sağa.
L1 Cache (Level 1 Cache) — 
İlkin keş
٠
yaddaş, 
prosessor 
kristallarında
 
yerləşən 
ilkin
 səviyyə
 keş
٠
yaddaş.
L2 Cache 
٠ 
Level-two
Cache 
(Level 2 Cache) — 
İkinci
 səviyyə keş-yaddaş, 
ikinci
 keş,
 xarici 
keş (Intel 
bazalı
 
fərdi kompüterlər 
üçün, 
Pentium 
Pro-dan 
başqa), prosessordan 
kənarda ilkin keşlə OYQ 
(Operativ 
Yaddaş
 
Qurğusu) arasında 
yerləşən 
keş yaddaş.
L3 Cache (Level 3 Cache) — 
3-cü
 
səviyyə keş
٠
yaddaş.
 
Sistem 
platada 2-ci 
keşlə 
OYQ 
(Operativ Yaddaş 
Qurğusu)
 arasında 
yerləşən keş
٠
yaddaş.
L8R
 (Later) 
— (Digispeak) 
Sonra.
Label
 
٥ 
LBL
 
— 
Nişan. 
İşarə. 
Proqramlaşdırma 
dillərində
 nişan.
Operatorun 
və ya 
məlumatların proqramda 
və ya komanda faylında 
yerini (mövqeyini) 
müəyyən edən metod. 
Labeling
 — Markalama, 
nişanlama; Markalama 
işarələri ilə
 
nişanlama. ، 
Laboratory
 
— Laboratoriya. 
Labour
 Hours Tracking
 
— 
Əmək
 sərfinin
 uçotu. 
Ladder -—Zəncirvarı [çox 
halqalı]
 
sxem,
Lag
 
— 1)
 Gecikmə, ləngimə, 
geri qalma || gecikmək, 
ləngimək (bax: Delay) 2) 
interval
 
(zaman).
Lag
 
Time —- Ləngimə 
zamanı, geri qalma 
zamanı.
Lagging Feedback — 
Ləngiyən
 əksrabitə.
Lamer—sl. Özündənrazı, 
amma
 heç 
biliyi olmayan 
istifadəçi
 (jarqon). Lamer.
Laminated — Çoxqatlı, 
çoxtəbəqəli,
 
çoxlaylı 
(struktur).
-223-
٠
222
٠

Lamp— 
1) Lampa (bax: 
Tube, Valve) 2) İndikator 
[siqnal]
 
lampası,
 indikator.
LAN
 (Local Area Network) 
— 
Daxili 
(lokal, yerli) 
kompüter
 şəbəkəsi.
LAN
 Adapter
—
Daxili 
(lokal) şəbəkə adapteri.
Land —
 
Sahə.
 Kompakt-diskin 
üzərində 
sahə.
Land
 Area —
 Kontakt sahə.
Landscape
 
Mode 
— 
Mətni 
redaktorlarda
 Landşaft 
[albom]
 
rejimi. Kağızın iki 
oriyentasiyasından
 
biri (və 
ya 
təsvirin ekranda 
görüntüsü).
 
Vərəqin
 
uzun 
tərəfinin
 üfüqi 
duran rejimi. 
Əks
 
rejim Portrait 
mode 
(bax).
Language
 
— Dil (anatomik 
deyil, 
linqvistik
 mənada).
Language
 Recognizer
— Dil 
konstruksiyasının
 tanınması.
Language
 
Translation — Bir 
dildən
 
o birisinə tərcümə.
Laptop
 
— Portativ 
kompakt 
(yığcam)
 
kompüter.
 
Leptop.
Large Computer — Böyük 
hesablama
 
maşını.
Large-Area
 Chip
 
—
 Böyük 
sahəli
 çip
 (kristal).
Large-Format
—
Genişformatlı; iriformatlı. 
Large-Grain
 —
 İrimodullu. 
Large-Scale— Genişmiqyaslı; 
geniş imkanlı; 
böyük, iri.
Lase— sl. Lazerləmə (lazer 
printerində
 çap).
Laser (Light Amplification By 
Stimulated Emission of 
Radiation)
 —
 (Məcburi 
şüalandırma ilə işığın 
gücləndirilməsi) Optiki 
rezonatorda
 yerləşən aktiv 
mühitdə məcburi 
şüalanmaya
 
məruz qalan 
məlum
 uzunluqda koherent 
elektromaqnit dalğalan 
dəstəsi
 
buraxan lazer kvant 
generatoru.
Laser
 Beam
 — Lazer şüası.
Laser Device — 
1) 
Lazer 
qurğusu; lazer cihazı 2) 
Lazer
 elementi.
Laser Disc 
— 
Lazer diski 
[analoq].
 Bax: 
Optical
 
Disk 
Laser Printer— Lazer 
printeri. Elektrostatik çap 
qurğusu 
tipi. 
Bu qurğularda 
təsvir
 kseroqrafiya 
prinsipi 
ilə 
formalaşır, yəni 
lazerin 
koherent işıq şüası təsviri 
elektrostatik
 barabana 
keçirir,
 o
 isə öz 
növbəsində 
toneri
 özünə çəkərək kağıza 
ötürür.
Laser
 Scanner 
— Lazerli 
skaner 
qurğusu. Ştrix 
kodları
 oxumaq vasitəsi.
Lasing
 
Device —
 
1) Lazerli 
qurğu;
 lazerli 
cihaz 2) 
Lazerli
 element.
Lasso
 Tool 
— «Lasso» aləti 
(ekranın lazımi sahəsini 
çevrəyə almaq
 üçün).
Last — Axırıncı.
Last Backup — Son 
dublikasiya
 prosesi.
Last
 Mile — 
Son mil. Fərdi 
kompüter
 və ya son 
istifadəçi
 
sistemi ilə
 ISP-nin 
arasında
 
birləşmə.
Last-in
 
First-out — Sonda 
gələnə
 - ən tez xidmət 
göstərildi.
Latch Circuit 
— Sxem- 
fiksasiya
 dili.
Latchup
 
— Fiksasiya 
(məlumatların).
Late
 
—
 Gec. 
Sonuncu.
Latency — Gözləmə 
vaxtı, 
ləngimə, gizli hal. Ping QoS 
əmri
 ilə 
İnternetdə 
ləngiməni
 
ölçmək olar.
Latency
 Period
 
—
 Gözləmə 
müddəti.
Latent
 —
 Gizli,
 latent.
Latent
 
Failure — Gizli 
[aydın 
olmayan]
 xəta.
Latent
 Image 
— Gizli təsvir. 
Latéral
 Structure — Struktur 
uzunu
 
(boyu).
Lathing — Fırlanma fiqurunun 
qurulması
 
(fırlanma oxu 
ətrafında döndərmə 
yolu ilə 
üçölçülü
 maşın qrafikində). 
Latin
 — 
Latın. Latın əlifbası. 
Lattice 
— 
1) Struktur 2) Qəfəs; 
kristal
 qəfəs.
Launch
 
— 
Işəsalma 
(kompüter 
proqramını).
 Buraxmaq 
(yeni məhsul).
Launch Power 
— Çıxış 
(buraxılış) 
gücü.
Launcher
 
— İşəsalma 
modulu, 
işəsalan
 
modul.
Law — 1) 
Qanun 2) Qayda 3) 
Prinsip.
Layer — nəşr. Lay. Bu söz ən 
çox qrafika, multimedia və 
dizayn
 
dünyasında işlədilir. 
«Lay»lar
 
-
 ayn-ayn
 qrafik, 
mətni
 və başqa 
elementlərin 
bir-birinin üstünə qoyularaq 
vahid 
bir «şəklin» 
yaradılmasıdır. Bu zaman 
bir
 
layın tərkibini 
başqalarına
 
toxunmadan 
asanlıqla
 dəyişmək olur.
-224-
-225-

Layered
— 
1) Səviyyələrə 
(laylara)
 bölünmüş, 
çoxsəviyyəli
 2)
 Təbəqəyə 
ayrılmış, çoxtəbəqəli.
Layers Merging— 
Layların 
birləşdirilməsi. 
Gözlə 
görünən
 bütün 
layların bir 
olması.
 Birləşmə 
rejimləri 
müxtəlif - şəffaf və
 s. 
şərtlərlə
 ola bilər.