Ma’ruza №9 Ma’ruza mavzuci: Odam genetikasi va tibbiy genetika Ma’ruza rejasi



Yüklə 0,98 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə5/12
tarix02.01.2022
ölçüsü0,98 Mb.
#38165
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
9-Maruza Odam genetikasi va tibbiy genetika 8ab381c8504166e4b084d3ad27642e7f

Metatsentrik  -  sentromera  xromosomaning  o‘rtasida  joylashgan  xromosoma, 

elkalarining uzunligi bir-biriga teng. 

2. 

Submetatsentrik  -  sentromera  o‘rtada  emas,  xromosomaning  telomerasi  tomoniga 

yaqinroq joylashgan, shuning uchun xromosomaning elkalari bir-biriga teng emas.  

3. 

Akrotsentrik - sentromera xromosomaning telomerasiga juda yaqin joylashgan, shuning 

uchun elkalarining biri juda uzun, ikkinchisi esa o‘ta kalta bo‘ladi. 

4. 

Telotsentrik 

–  sentromerasi  proksimal  tomonda  joylashagn  tayoqchasimon 

xromosomalar.  

Tekshirilayotgan  odamning  rasmga  tushirilgan  xromosomalari  uzunligi  va  shakli 

aniqlangandan  keyin  kariotip  tuziladi.  Kariotip  tushunchasini  tor  va  keng  ma’noda  ta’riflash 

mumkin.  Tor  ma’noda  kariotip  -  bu  soni,  shakli,  uzunligi  aniq  bo‘lgan  bitta  hujayra 

xromosomalarining  diploid  to‘plami.  Keng  ma’noda  kariotip  -  soni,  shakli  vauzunligi 

aniqbo‘lgan  organizm  xromosomalarining  diploid  to‘plami.Kariotip  har  bir  tur  uchun  doimiy 

bo‘lib,  shu  turning  eng  asosiy  belgilaridan  biri  hisoblanadi.  Har  bir  kariotip  quyidagi  belgilari 

bilan o‘zaro farqlanadi:  

1) xromosomalar soni bilan;  

2) xromosomalar shakli va uzunligi bilan;  




3)ikkilamchibelbog‘ soni va yo‘ldosh ipining uzunligi bilan;  

4) getero va euxromatin qismlari bilan. 

         Odam  xromosomasini  o‘rganish  jarayonida  olimlar  o‘zlaricha  har  xil  sistematikalarni 

yaratdilar.  Bu  esa  odam  xromosomalarini  o‘rganishda  ko‘p  qiyinchiliklar  tug‘dirdi.  Olingan 

ma’lumotlarning  barchasini  yig‘ib,  ma’lum  bir  halqaro  sistematikani  ishlab  chiqish  kerak  edi. 

SHu  maqsadda  1960-yili  AQSH  ning  Denver  shaxrida,  shu  sohaning  olimlari  yig‘ilib,  odam 




Yüklə 0,98 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin