BİOSFERİN BƏRPA OLUNMASI QANUNU – P.Dajero (1957)
tərəfindən irəli sürülmüş bu qanuna əsasən biosferin komponentlərinə
antropogen təsir dayandırıldıqdan sonra o, hökmən öz “itirilmiş
mövqeinə” qayıtmağa cəhd edir, yəni özünün ekoloji tarazlığını və
davamlığını saxlaya (bərpa edə) bilər. Belə ki, meşəsizləşdirilmiş
sahələrdə meşə örtüyü yenidən tədricən bərpa olunmağa başlayır.
BİOSFERİN BUFERLİYİ – biosferin antropogen çirkləndiricilərə
müqavimət göstərməsi (neytrallaşdırması) qabiliyyəti.
BİOSFERİN DƏYİŞMƏ HƏDDİ – biosferin funksiyasını onu
təşkil edən yarımsistemlərin və mühit əmələgətirən komplekslərini
əhəmiyyətli dərəcədə, lakin dönən dəyişmələrə məruz qalan təsir
qüvvəsi.
BİOSFERİN TƏKAMÜLÜ – a) canlı maddələrin xarakterinin
(növlərinin yaranması, inkişafı və məhv olması, biotik qrupların
formalaşması və dağılması); b) bu maddələrdən yaranmış Yer qabığı
kimi biosferin xassələrinin; c) ekosferin xassələrinin; ç) ekosferin
60
(planetin) fasiləsiz, eyni zamanda və qarşılıqlı dəyişilmə prosesi.
Dostları ilə paylaş: |