QəRİb məMMƏdov mahmud xəLİlov

 

A

 

B

 

C 

 

Ç

 

D

 

E 

 

Ə

 

F 

 

G

 

H

 

 

X

 

İ 

 

K

 

Q

 

L

 

M 

 

N

 

O

 

Ö

 

P

 

 

R

 

S 

 

Ş 

 

T

 

U

 

Ü 

 

V

 

Y

 

Z

 

 

 

---

 

6 

 

A 

 

ABADLAŞDIRMA (ərazini) – hər hansı bir sahədə əhalinin yaşayışı, 

işləməsi və istirahəti məqsədilə texniki və estetik şərait yaratmaq (məs. 

suyun, kanalizasiyanın çəkilməsi, cığır açmaq, parkda skamyalar qoymaq, 

bədii, mənzərəli guşələr düzəltmək və s). 

ABİOGENEZ – termin Yerdə həyatın mənşəyi nəzəriyyəsinə aiddir: 

ilkin oksigensiz atmosferdə qeyri-üzvi (bioloji) reaksiyalar, yəni canlı 

orqanizmlər iştirak etmədən üzvi birləşmələrin  əmələ gəlməsi prosesi. 

ABİOSFER – Litosferin canlı orqanizm və biogen maddələrin 

təsirinə məruz qalmayan qatı. 

ABİOTİK AMİLLƏR – Canlı orqanizmlərə  təsir göstərən qeyri-

üzvi mühit şəraitinin məcmusu. A.a. kimyəvi (atmosferin, dəniz suları-

nın, şirin suların, torpağın və s-nin kimyəvi tərkibi), fiziki və ya iqlim 

(temperatur, atmosfer təzyiqi, hava kütləsinin qarışığı, kosmik radiasiya, 

günəş radiasiyası  və s.) amillərinə bölünür. A.a.-in canlı orqanizmlərə 

təsirini ekologiya elmi öyrənir.  İnsanın təsərrüfat fəaliyyəti torpağın 

strukturuna və tərkibinə, su rejiminə, biosferdə maddələr dövranına təsir 

göstərərək uzun təkamül  ərzində orqanizmlərin adaptasiya olunmuş 

A.a.-ri nəzərə çarpacaq dərəcədə dəyişə bilər.