Məhsulun toplanması və saxlanılması:Xardalın məhsulunu toxumları bərkiyib qatı süd
halına düĢdüyü, yarpaqları tökülməyə, bitkidə saralma baĢ verən zaman toplayırlar. Əldə olunan
toxum məhsulunu sərib qurudur, nəmliyi 10% olduqda havası daim dəyiĢilən anbarlara doldurub
saxlayırlar. Hər hektar sahədən 1,2-1,5 ton toxum əldə edilir. Xardalın yaĢıl yarpaq formasını
istənilən zaman toplanıb ədviyyat kimi istifadə edilir.
İstifadə olunma sahəsi:Xardalın toxumlarının tərkibində 35-47%-ə qədər yağ və 0,5-1,7%
efir yağı aĢkar edilmiĢdir. Yağı yüksək keyfiyyətə malik olduğundan kulinariyada, çörəkbiĢirmə,
qənnadı, konserv sənayesi sahələrində, eləcə də sabunbiĢirmə, toxuculuq, əczaçılıq sənayesində
geniĢ istifadə edilir. Bundan əlavə Fransa, Türkiyə, Ġngiltərə və Rusiyanın əksər rayonlarında və
digər ölkələrdə xardal yağından yüksək keyfiyyətli salatların; paxla, göy noxud, lobyadan, ətdən
hazırlanan müxtəlif xörəklərin tərkibinə qatılır. Əldə olunan efir yağından isə ətriyyat-kosmetika və
konserv sənayesində tətbiq edilir. Yağı çıxarılmıĢ toxumlarını sərib qurudur, toz halına salıb, ondan
xoĢ iyli yandırıcı dada malik aĢxana ədviyyəsi və digər ədviyyələrə müxtəlif nisbətlərdə qarıĢdırıb,
yeni ədviyyə növləri hazırlayıb yeyinti məhsullarının tərkibinə əlavə edirlər. Tozundan konserv
məhsullarının tərkibinə qatıb onların uzun müddət xarab olmadan saxlanılmasına Ģərait yaradır.
Xardalın tozundan ―Kuban‖, ―Cənub‖, ―Moskva‖, ―Yubileynıy‖ Ģorbalarının tərkibinə qatmaqla
yanaĢı mayonezlərin hazırlanmasında geniĢ istifadə edilir. Sarpet xardalından dünyanın bir çox
ölkələrində ədviyyə kimi istifadə edilir. Xardal sousların, buterbrodun, ət və balıq xörəklərinin,
soyuq qəlyanaltlıqlarının tərkibinə əlavə olunur. PolĢa xalqı kartofdan hazırlanan müxtəlif
xörəklərin tərkibinə ədviyyə kimi xardal qatırlar. Bundan əlavə, ət və balıq qızartmalarının ətirli və
tamlı olması üçün üzərinə xardal səpirlər. Udmurd xalqı duza əlavə olunmuĢ xardal tozundan tomat
(pomidor) Ģirələrinin tərkibinə qatıb onların uzun müddət saxlanılmasında mühim əhəhmiyyət kəsb
edir. Tatarıstanda və Belarusda Ģorabaya qoyulmuĢ almaların tərkibinə qatılır. Ən incə və xoĢ tama
malik olan xardalın yaĢıl yarpalarından xörəklərə dad və xoĢ ətirli acımtıl tam vermək üçün geniĢ
istifadə edilir.
Xardalın cavan yaĢıl yarpaqlarının 100 qramının tərkibində 400 mq% C vitamini aĢkar
edilmiĢdir. Bitkidən kosmetik vasitə kimi də istifadə edilir. Xardal tozunu balın tərkibinə qatıb
qarıĢdırıb, üzərinə ağ zanbaq çiçəklərindən hazırlanmıĢ cövhəri əlavə edib alınan məlhəmdən
çibanın üzərinə yaxın. Yaxmanı çibanların sağalıb qutarmasına qədər davam etdirin.