Dərs vəSAİTİ Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Elm və

mühafizəsinin dövlət tənzimlənməsi»  adlandırılması  və bu fəsildə torpaq fondunun istifadəsi və mühafizəsi 
sahəsində dövlətin vəzifələrinin, torpaq ehtiyatlarından istifadənin planlaşdırılmasının, torpaqların 
zonalaşdırılmasının, dövlət torpaq kadastrının, torpaqların monitorinqinin, yerquruluşunun, ayrı-ayrı maddələrdə 
təsbit olunması «torpaq münasibətlərinin dövlət tənzimlənməsi» ilə «torpaq fondunun dövlət idarəetməsi» 
anlayışlarının bir-biridən fərqli olduğuna əyani sübutdur. 
Beləliklə, torpaq ehtiyatlarının dövlət idarəedilməsi - cəmiyyətin sosial-iqtisadi həyatının müxtəlif 
sahələrində torpaq sahələrinə hüquqlara malik olan bütün subyektlərə torpaqların səmərəli istifadəsi və 
mühafizəsi üçün şəraitin yaradılmasına yönəlmiş icra hakimiyyəti dövlət orqanlarının təşkiledici 
fəaliyyətidir. 
Torpaq ehtiyatlarının dövlət idarəedilməsi  ərazi hakimliyi hüququna əsaslanmışdır və onlara olan 
mülkiyyət hüququnun subyektlərindən asılı olmayaraq bütün torpaqlara şamil olunur. Başqa sözlə, dövlət 
idarəetməsinin obyekti həm dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan torpaqlar, həm də hüquqi və fiziki şəxslərin 
mülkiyyətində olan torpaqlardır. 
İdarəetmə çərçivəsində dövlət, bir tərəfdən - subyektlərə onları, xüsusən müəyyən informasiya ilə təmin 
edərək, dövlət hesabına torpaqların yaxşılaşdırılmasını apararaq və s. torpaq sahələrinə öz hüquqlarını realizə 

---

103 
 
etməklə müəyyən təsir (kömək) göstərir; digər tərəfdən – torpaqların səmərəli istifadəsi və mühafizəsi üzrə 
müəyyən olunmuş dövlət tələblərinin pozulmasını ortaya çıxarır və günahkar şəxslərə qanunvericiliklə müəyyən 
olunmuş müvafiq tədbirlər tətbiq edir. 
 

---

104