Azərbaycan dilinin dialekt leksikası
105
Türk ədəbi dilində də
kapışmak leksik vahidi “savaşmaq, gül-
əşmək” mənalarını ifadə edir:
İkide bir efeleşip kapışan koçlara da
artık iyice yumuşak davranıyor (Tarık Buğra) (69, 1561).
Qavlamax. Azərbaycan dilinin Şəki dialektində “üz çəkmək (yor-
ğan-döşəyə)”
mənasında işlənir:
Yorğannarımızı təzə qavlamişəm
(7, 287).
Qav (>b) ismindən düzəlmişdir. Azərbaycan ədəbi dilində
qab-
la(maq) feili “müəyyən şeyləri bir qaba, yorğan-döşəyi məfrəcə yığ-
maq, yerləşdirmək və s.” mənalarda işlənir.
Qabla(maq) feilində də
bu mənalar yığmaq, yerləşdirmək məfhumları müəyyən şəkildə öz
ifadəsini tapmışdır. Çünki üz çəkmək yorğan döşəyi, bir növ, məfrəcə
(yorğan-döşək üzünə) yığmaq, yerləşdirmək deməkdir (54, 61).
Türk ədəbi dilində
kaplamak leksik vahidi “üz çəkmək, döşəmək,
yapışdırmaq”
mənalarını ifadə edir:
yorgan kaplamak; kitabı kap-
lamak; koltuğa kadife, yere çini kaplamak; duvara kağıt, çatıya ki-
remit, yere mermer, kubbeye kurşun kaplamak (69, 1562).
Haplamağ. Bu söz Azərbaycan dilinin Dərbənd dialektində “hür-
mək” mənasında işlənir:
İtlər hapliyədi (7, 194). Azərbaycan dilinin
Şərur şivəsində
havıldamax leksik vahidinə də “hürmək” mənasın-
da təsadüf olunub (7, 195).
Havlamaq leksik vahidi türk ədəbi dilində “(itin) hav–hav səsi
çıxarması, hürməsi” mənasını ifadə edir (75, 473):
Havlar zaman za-
man gece ufkunda bir kopek (Yahyâ Kemal) (68, 1215).
Dostları ilə paylaş: