Elektronika va sxemotexnika

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

 
 
72 
72 
V BOB.  KUCHAYTIRGICH QURILMALARI SXEMOTEXNIKASI 
 
5.1. Kuchaytirgich parametrlari va xarakteristikalari 
 
O‗zgarmas  tok  kuchaytirgichlari,  keng  polosali  va  tanlov  kuchaytirgichlari 
analog mikroelektron apparatura  negiz elementlari hisoblanadi. 
Kuchaytirgich  deb  kirish  signali  quvvatini  kuchaytirishga  mo‗ljallagan 
qurilmaga  aytiladi.  Kuchaytirish  manbadan  energiya  iste‘mol  qilayotgan 
tranzistorlar  hisobiga  amalga  oshiriladi.  Ixtiyoriy  kuchaytirgichda  kirish  signali 
faqat manbadan energiyani yuklamaga uzatishni boshqaradi.  
Kuchaytirgich  xossalarini  ifodalash  maqsadida  kuchlanish    bo‗yicha 
КИР
ЧИК
U
U
U
K

,  tok  bo‗yicha 
КИР
ЧИК
I
I
I
K

  yoki  quvvat  bo‗yicha 
КИР
ЧИК
P
P
P
K

  kuchaytirish 
koeffisientlari  qo‗llaniladi.  Kuchaytirgichlar  turli  kuchaytirish  koeffisienti 
qiymatlariga ega bo‗lishi mumkin, lekin doim
1

P
K
bo‗ladi. 
Kuchlanish  bo‗yicha  kuchaytirish  koeffisienti  desibellarda  (dB) 
U
КИР
ЧИК
U
K
U
U
K
lg
20
lg
20


ga  teng.  Agar  ko‗p  bosqichli  kuchaytirgichning  kuchaytirish 
koeffisienti  desibellarda  ifodalansa,  u  holda  ko‗p  bosqichli  kuchaytirgichning 
umumiy kuchaytirish bosqich kuchaytirish koeffisientlari yig‗indisiga teng bo‗ladi. 
3-jadval 
K
U, 
dB 
0 
1 
2 
3 
10 
20 
40 
60 
80 
K
U 
1 
1,12 
1,26 
1,41 
3,16 
10 
10
2 
10
3 
10
4 
 
Kuchaytirgich o‗zining kirish 
КИР
R
 va chiqish 
ЧИК
R
 qarshiliklari bilan, kirish 
signali manbai – EYuK Yeg esa ichki qarshilik 
Г
R
bilan xarakterlanadi. 
Agar  kuchaytirgichda 
КИР
R

Г
R
bo‗lsa,  kuchaytirgich  kirishidagi  signal 
manbai  Ye
G
  ga  yaqin  kuchlanish  yuzaga  keltiradi.  Bunday  rejim  potensial  kirish 
deb, kuchaytirgichning o‗zi esa kuchlanish kuchaytirgichi deb ataladi. 
Agar 
КИР
R
<<
Г
R
bo‗lsa,  chiqish  kuchlanishi  va  signal  manbai  quvvati  juda 
kichik. Bunday rejim tok kirishi, kuchaytirgichning o‗zi esa tok kuchaytirgichi deb 
ataladi.