Saponinlarni bor yoki yo’qligini bilish uchun tekshirilayotgan mahsulotdan ajranma
tayyorlanadi. Buning uchun 1 g maydalangan mahsulotni kolbaga solinadi va unga 100 ml natriy
xloridini 0,9% eritmasidan solib havo sovutgichi bilan ulanadi va qaynayotgan suv hamomida
30 minut qizdiriladi. Aralashma sovutilib filtrlanadi va ajratma bilan quyidagi reakciyalar olib
boriladi.
1. 2-3 ml ajratmani probirkaga solib chayqatiladi. Bunda turg’un ko’pik hosil bo’lsa, sap-
oninlarni borligini ko’rsatadi.
2. 2 ml ajratmaga teng miqdorda 2% li fibrinsizlangan qon solinadi. Bunda hosil bo’lgan
tiniq qizil eritma qonni gemolizga uchraganini ko’rsatadi.
3. Saponinlarning qaysi guruxga mansub ekanligi quyidagi reakciya yordamida aniqla-
niladi: 2 ta probirka olb, birinchisiga xlorid kislotaning 0,1 n eritmasidan (pH-1) 5 ml, ikkin-
chisiga kaliy ishqorning 0,1 n eritmasidan (pH-13) 5 ml quyiladi va har qaysi probirkaga 3
tomchidan saponinlar eritmasidan(yoki saponinlar ajratmasidan) qo’shib, 1 minut davomida
qattiq chayqatiladi. Agar ikkala probirkada balandligi va turg’unligi bo’yicha teng bo’lgan
ko’pik hosil bo’lsa, tahlil uchun olingan saponinlar triterpen guruhiga kiradi. Agar saponinlar
steroid guruxiga kirsa u holda kaliy ishqor eritmasi quyilgan probirkada hajmi va turg’unligi
bo’yicha bir necha marta ortiq ko’pik hosil bo’ladi.
Dostları ilə paylaş: 
