Yer: Van, Rescate Otel program ve özetler programme and abstracts



Yüklə 6,58 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə33/77
tarix04.01.2017
ölçüsü6,58 Mb.
#4502
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   77

İslamın Engelliye Yaklaşımı
Islamic Attitude Towards Disability
Şafak Sahir KARAMEHMETOĞLU
Prof.Dr.İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve 
Rehabilitasyon Anabilim Dalı    
E-posta: karamehm@istanbul.edu.tr
Özet
Engelli olsun ya da olmasın insan yaratıkların en şereflisidir. “Biz gerçekten insanı 
en güzel biçimde yarattık”. Allah, insanları servet, ırk, renk, cinsiyet, dil, soy, engel 
veya sağlık açısından değerlendirmez, îman-inkar, güzel ahlâk, iyi ve kötü davranış 
açısından  değerlendirir. Allah  bir  kimseyi    gücünün  yettiği  şeyle  yükümlü  kılar. 
Görme engelliler savaştan muaftırlar. “Köre güçlük yoktur, topala güçlük yoktur”. 
Zihinsel engellinin korunup kollanması emredilir. Allah’a yönelen görme engelli, 
isyan eden zenginden daha değerlidir. Bu husus, Abese sûresinin ilk on iki âyetinde 
açıkça bildirilmektedir. Peygamberimiz,  Mekke’nin ileri gelenlerini dine davet ile 
meşgul  olması  sebebiyle  bir  görme  engelli  ile  ilgilenmediği  için  sert  bir  şekilde 
uyarılmıştır. Görme engelli: “Ey Peygamber! Allah’ın sana öğrettiklerinden bana 
öğret’ der. Peygamberimiz, sözünün kesilmesinden hoşlanmaz, yüzünü ekşitir ve 
diğerlerine döner. Peygamberimiz bu olay nedeniyle uyarıldıktan sonra kendisinin 
yerine, iki defa, Medine’de vekil bırakmış, cemaate imam yapmıştır. Bu hadiseye 
hürmeten Osmanlı’da ikinci müezzinler görme engellilerden seçilmiştir. Hastalar 
için  dini  vecibeler  kolaylaştırılmış  hatta  bazen  tamamen  kaldırılmıştır.  Mesela, 
Ramazan orucu tutamayanlar yerine fidye verebilirler. Zekatla yükümlü olunabilm-
esi için, akıllı ve ergenlik çağına ulaşmış bulunulması şarttır. Akıl hastaları zekat ve 
kurbandan sorumlu değillerdir. Bir kimsenin abdest organlarından biri sargıda ise 
sargı üzerine mesh edebilir. Boy abdesti de böyledir. Sağlık nedeniyle abdest veya 
gusül için suyu kullanmak mümkün değilse teyemmüm yapılır. Engelli kimsenin 
çamaşırına engeli nedeniyle bulaşan kan, irin gibi sıvılar, namazının sıhhatine engel 
olmaz.  Engelliler  ve  hastalar  durumlarına  göre  namazlarını  kılarlar.  Ayakta 
kılamayanlar,  bir  yere  dayanarak  kılarlar,  bu  şekilde  de  kılamayanlar  oturarak, 
oturarak da kılamayanlar, sırtüstü veya yan yatıp kılarlar. Bir insanın dinen sorumlu 
tutulabilmesi için akıllı olması gerekir. Aklî melekesini tümüyle yitirmiş veya ileri 
zeka  engelliler  hiçbir  dinî  görevle  sorumlu  değillerdir.  Kısmî  özürlüler,  güçleri 
nispetinde  sorumludurlar.  Beş  vakit  namaz  süresi  ve  daha  fazla  devam  eden 
bayılma ve koma halinde olanlar ibadetten muaftırlar. Namazda okunacak duaları 
ezberleyemeyenler diğer şartlarını yerine getirerek namazını kılabilirler. 
Türkiye’de Felaketlerin Hastanelere Kazandırdığı Kadın 
Hastabakıcı Mesleği “Hemşirelik”
Disasters Raising Nursing Care in Hospitals as a Woman’s 
Carrer in Turkey
 
Prof.Dr.Nil SARI
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi
e-mail:hnilsari@gmail.com
Özet
   Osmanlı döneminde kadınların hastanelerde çalışması düşünülmezdi. Kadınlar 
(anneler, eşler, kız kardeşler) ailelerinin doğal hastabakıcılarıydı. 19’uncu yüzyılın 
ikinci yarısından itibaren savaşlar, göçler ve salgın hastalıklar gibi felaketler sebebi-
yle Osmanlı’lar kadın hastabakıcılarla tanışmaya başladı. Kırım Savaşı’nda (1853-
56)  Türkiye’ye  gelen  rahibe  hemşireler  ordularının  yaralı  ve  hasta  askerlerine 
baktılar. Rahibe hemşireler 1865 kolera salgınında özveriyle hizmet ederek takdir 
topladılar. Osmanlı-Rus Savaşı’nda (1877-78) Kızılhaç ile birlikte kurulan Hilâl-i 
Ahmer  Hastanelerinde  rahibe  hemşireler  de  hizmet  verdiler.  Kafkas  ve  Balkan 
göçlerinde  hastanelere  yatırılan  evsiz  ve  kimsesiz  kadın  hastaların  bakımı  için 
kadınlar görevlendirildi. 
19’uncu yüzyılın sonlarında kadın hastalar için açılan hastanelerde ve koğuşlarda 
hasta  bakımı  yapan  kadınlar  “kadın  hizmetçi”,  “inâs  hademe”  ve  “tımarcı”  gibi 
sıfatlarla çalışmaktaydı. Osmanlı-Rus Savaşı başladığında “Yaralı ve Hasta Asker-
lere Yardım Cemiyeti” olarak 1877 yılında kurulan Osmanlı Hilâl-i Ahmer Cemi-
yeti  içinde  kadınların  örgütlenmesi  ancak  1912’de  gerçekleşti.  Birinci  Dünya 
Savaşı’nda  Osmanlı  hanımefendileri  gönüllü  olarak  hastanelerde  hemşirelik 
yaptılar ve göçmenlere yardım ettiler. Kadın hastabakıcı (hemşirelik) mesleğinin 
Türkiye’de  toplumca  benimsenmesi  ve  gelişimi  Dr.  Besim  Ömer  Paşa’nın 
öncülüğünde  ve  Hilâl-i Ahmer  Cemiyeti  vasıtasıyla  sağlanmıştı. Ard  arda  gelen 
felaketler  Osmanlı  kadınının  toplum  içinde  yer  almasına  zemin  teşkil  etmiş  ve 
hastanelerde hasta bakımının bir kadın mesleği olarak benimsenmesine yol açmıştı.
Summary
  It would have been unthinkable for a woman to be a nurse in an Ottoman hospital 
before late 19th century. Female members of Ottoman families (wifes, mothers, 
sisters)  were  considered  as  inborn  nurses  of  the  family.    Ottomans  came  to  be 
acquainted with professional female nurses as a result of disasters such as wars, 
migrations and epidemic diseases. Nursing nuns who came to Turkey during the 
Summary
 
Disable or not human being is considered as the most valuable creature in 
the universe. “We surely created man of the best design”. Allah does not evaluate 
human beings according to their wealth, race, colour, gender, health, illness, disabil-
ity or handicap but according to their belief, wellness, behavior, attitudes. In islam
the responsability is related to the capacity. Allah does not force you out of your 
limits. Blind people are not considered to go to war. Mentally disabled people have 
the right to positive discrimination. Blind people prone to pray to Allah deserve 
more respect than rich and powerfull people who are away to believe to Allah. This 
is stated clearly in Abese verses. In the first twelve verses Allah warns the prophet 
and tells him that he is acting in a wrong manner against the blind. Whereas the 
blind came to him in purity and was much more prone to accept his religion. The 
prophet frowned and turned away. Then, Allah seriously warned the prophet and 
ordered him to be interested to him. Thus, Prophet realized that he made a mistake 
and changed his behavior against the blind. He complimented by appointing him as 
the leader of the community in his absence. Those who can not fast can pay poor 
people if they can. To be responsible to pay zakat one has to be sane and adolescent. 
If for medical reasons, one has to wrap bandages, he or she does not have to wash 
this part of the body, he or she can mesh only. Disabled people can pray according 
to their conditions. If one can not stand, then he or she can sit, ıf one can not sit, then 
he or she can lie down. In İslam, disabled people can be paid if they can not work.
Crimean War (1853-56) looked after the wounded and sick soldiers of their armies. 
Nursing sisters were greatly appreciated due to their devoted service for patients 
during the cholera epidemic in 1865. Nursing sisters also served at hospitals estab-
lished by the Ottoman Red Crescent Society together with the International Red 
Cross Society during the Ottoman-Russian War (1877-78). Women were commis-
sioned in Ottoman hospitals to care for homeless and forlorn sick women immi-
grants from the Caucasus and Balkans. 
During the end of the 19th century women who cared for female patients in Otto-
man hospitals and wards established for women were employed as “female maid” 
or  “female  servant”.  Organization  of  women  within  the  Ottoman  Red  Crescent 
Society, founded in 1877 at the start of the Russian War under the name “Relief of 
Wounded and Sick Soldiers”, was not realized until1912. During the Ist World War 
Ottoman ladies worked as volunteer nurses in hospitals and aided the immigrants. 
Nursing was adopted socially as a female career under the leadership of Dr. Besim 
Ömer Pasha and he also pioneered the development of professional nursing through 
the  support  of  the  Ottoman  Red  Crescent  Society.  Disasters,  one  after  another, 
constituted grounds for Ottoman women to participate in social life together with 
men and opened the way for the adoption of nursing in hospitals as a female career.   
50

İslamın Engelliye Yaklaşımı
Islamic Attitude Towards Disability
Şafak Sahir KARAMEHMETOĞLU
Prof.Dr.İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve 
Rehabilitasyon Anabilim Dalı    
E-posta: karamehm@istanbul.edu.tr
Özet
Engelli olsun ya da olmasın insan yaratıkların en şereflisidir. “Biz gerçekten insanı 
en güzel biçimde yarattık”. Allah, insanları servet, ırk, renk, cinsiyet, dil, soy, engel 
veya sağlık açısından değerlendirmez, îman-inkar, güzel ahlâk, iyi ve kötü davranış 
açısından  değerlendirir. Allah  bir  kimseyi    gücünün  yettiği  şeyle  yükümlü  kılar. 
Görme engelliler savaştan muaftırlar. “Köre güçlük yoktur, topala güçlük yoktur”. 
Zihinsel engellinin korunup kollanması emredilir. Allah’a yönelen görme engelli, 
isyan eden zenginden daha değerlidir. Bu husus, Abese sûresinin ilk on iki âyetinde 
açıkça bildirilmektedir. Peygamberimiz,  Mekke’nin ileri gelenlerini dine davet ile 
meşgul  olması  sebebiyle  bir  görme  engelli  ile  ilgilenmediği  için  sert  bir  şekilde 
uyarılmıştır. Görme engelli: “Ey Peygamber! Allah’ın sana öğrettiklerinden bana 
öğret’ der. Peygamberimiz, sözünün kesilmesinden hoşlanmaz, yüzünü ekşitir ve 
diğerlerine döner. Peygamberimiz bu olay nedeniyle uyarıldıktan sonra kendisinin 
yerine, iki defa, Medine’de vekil bırakmış, cemaate imam yapmıştır. Bu hadiseye 
hürmeten Osmanlı’da ikinci müezzinler görme engellilerden seçilmiştir. Hastalar 
için  dini  vecibeler  kolaylaştırılmış  hatta  bazen  tamamen  kaldırılmıştır.  Mesela, 
Ramazan orucu tutamayanlar yerine fidye verebilirler. Zekatla yükümlü olunabilm-
esi için, akıllı ve ergenlik çağına ulaşmış bulunulması şarttır. Akıl hastaları zekat ve 
kurbandan sorumlu değillerdir. Bir kimsenin abdest organlarından biri sargıda ise 
sargı üzerine mesh edebilir. Boy abdesti de böyledir. Sağlık nedeniyle abdest veya 
gusül için suyu kullanmak mümkün değilse teyemmüm yapılır. Engelli kimsenin 
çamaşırına engeli nedeniyle bulaşan kan, irin gibi sıvılar, namazının sıhhatine engel 
olmaz.  Engelliler  ve  hastalar  durumlarına  göre  namazlarını  kılarlar.  Ayakta 
kılamayanlar,  bir  yere  dayanarak  kılarlar,  bu  şekilde  de  kılamayanlar  oturarak, 
oturarak da kılamayanlar, sırtüstü veya yan yatıp kılarlar. Bir insanın dinen sorumlu 
tutulabilmesi için akıllı olması gerekir. Aklî melekesini tümüyle yitirmiş veya ileri 
zeka  engelliler  hiçbir  dinî  görevle  sorumlu  değillerdir.  Kısmî  özürlüler,  güçleri 
nispetinde  sorumludurlar.  Beş  vakit  namaz  süresi  ve  daha  fazla  devam  eden 
bayılma ve koma halinde olanlar ibadetten muaftırlar. Namazda okunacak duaları 
ezberleyemeyenler diğer şartlarını yerine getirerek namazını kılabilirler. 
Türkiye’de Felaketlerin Hastanelere Kazandırdığı Kadın 
Hastabakıcı Mesleği “Hemşirelik”
Disasters Raising Nursing Care in Hospitals as a Woman’s 
Carrer in Turkey
 
Prof.Dr.Nil SARI
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi
e-mail:hnilsari@gmail.com
Özet
   Osmanlı döneminde kadınların hastanelerde çalışması düşünülmezdi. Kadınlar 
(anneler, eşler, kız kardeşler) ailelerinin doğal hastabakıcılarıydı. 19’uncu yüzyılın 
ikinci yarısından itibaren savaşlar, göçler ve salgın hastalıklar gibi felaketler sebebi-
yle Osmanlı’lar kadın hastabakıcılarla tanışmaya başladı. Kırım Savaşı’nda (1853-
56)  Türkiye’ye  gelen  rahibe  hemşireler  ordularının  yaralı  ve  hasta  askerlerine 
baktılar. Rahibe hemşireler 1865 kolera salgınında özveriyle hizmet ederek takdir 
topladılar. Osmanlı-Rus Savaşı’nda (1877-78) Kızılhaç ile birlikte kurulan Hilâl-i 
Ahmer  Hastanelerinde  rahibe  hemşireler  de  hizmet  verdiler.  Kafkas  ve  Balkan 
göçlerinde  hastanelere  yatırılan  evsiz  ve  kimsesiz  kadın  hastaların  bakımı  için 
kadınlar görevlendirildi. 
19’uncu yüzyılın sonlarında kadın hastalar için açılan hastanelerde ve koğuşlarda 
hasta  bakımı  yapan  kadınlar  “kadın  hizmetçi”,  “inâs  hademe”  ve  “tımarcı”  gibi 
sıfatlarla çalışmaktaydı. Osmanlı-Rus Savaşı başladığında “Yaralı ve Hasta Asker-
lere Yardım Cemiyeti” olarak 1877 yılında kurulan Osmanlı Hilâl-i Ahmer Cemi-
yeti  içinde  kadınların  örgütlenmesi  ancak  1912’de  gerçekleşti.  Birinci  Dünya 
Savaşı’nda  Osmanlı  hanımefendileri  gönüllü  olarak  hastanelerde  hemşirelik 
yaptılar ve göçmenlere yardım ettiler. Kadın hastabakıcı (hemşirelik) mesleğinin 
Türkiye’de  toplumca  benimsenmesi  ve  gelişimi  Dr.  Besim  Ömer  Paşa’nın 
öncülüğünde  ve  Hilâl-i Ahmer  Cemiyeti  vasıtasıyla  sağlanmıştı. Ard  arda  gelen 
felaketler  Osmanlı  kadınının  toplum  içinde  yer  almasına  zemin  teşkil  etmiş  ve 
hastanelerde hasta bakımının bir kadın mesleği olarak benimsenmesine yol açmıştı.
Summary
  It would have been unthinkable for a woman to be a nurse in an Ottoman hospital 
before late 19th century. Female members of Ottoman families (wifes, mothers, 
sisters)  were  considered  as  inborn  nurses  of  the  family.    Ottomans  came  to  be 
acquainted with professional female nurses as a result of disasters such as wars, 
migrations and epidemic diseases. Nursing nuns who came to Turkey during the 
Summary
 
Disable or not human being is considered as the most valuable creature in 
the universe. “We surely created man of the best design”. Allah does not evaluate 
human beings according to their wealth, race, colour, gender, health, illness, disabil-
ity or handicap but according to their belief, wellness, behavior, attitudes. In islam, 
the responsability is related to the capacity. Allah does not force you out of your 
limits. Blind people are not considered to go to war. Mentally disabled people have 
the right to positive discrimination. Blind people prone to pray to Allah deserve 
more respect than rich and powerfull people who are away to believe to Allah. This 
is stated clearly in Abese verses. In the first twelve verses Allah warns the prophet 
and tells him that he is acting in a wrong manner against the blind. Whereas the 
blind came to him in purity and was much more prone to accept his religion. The 
prophet frowned and turned away. Then, Allah seriously warned the prophet and 
ordered him to be interested to him. Thus, Prophet realized that he made a mistake 
and changed his behavior against the blind. He complimented by appointing him as 
the leader of the community in his absence. Those who can not fast can pay poor 
people if they can. To be responsible to pay zakat one has to be sane and adolescent. 
If for medical reasons, one has to wrap bandages, he or she does not have to wash 
this part of the body, he or she can mesh only. Disabled people can pray according 
to their conditions. If one can not stand, then he or she can sit, ıf one can not sit, then 
he or she can lie down. In İslam, disabled people can be paid if they can not work.
Crimean War (1853-56) looked after the wounded and sick soldiers of their armies. 
Nursing sisters were greatly appreciated due to their devoted service for patients 
during the cholera epidemic in 1865. Nursing sisters also served at hospitals estab-
lished by the Ottoman Red Crescent Society together with the International Red 
Cross Society during the Ottoman-Russian War (1877-78). Women were commis-
sioned in Ottoman hospitals to care for homeless and forlorn sick women immi-
grants from the Caucasus and Balkans. 
During the end of the 19th century women who cared for female patients in Otto-
man hospitals and wards established for women were employed as “female maid” 
or  “female  servant”.  Organization  of  women  within  the  Ottoman  Red  Crescent 
Society, founded in 1877 at the start of the Russian War under the name “Relief of 
Wounded and Sick Soldiers”, was not realized until1912. During the Ist World War 
Ottoman ladies worked as volunteer nurses in hospitals and aided the immigrants. 
Nursing was adopted socially as a female career under the leadership of Dr. Besim 
Ömer Pasha and he also pioneered the development of professional nursing through 
the  support  of  the  Ottoman  Red  Crescent  Society.  Disasters,  one  after  another, 
constituted grounds for Ottoman women to participate in social life together with 
men and opened the way for the adoption of nursing in hospitals as a female career.   
51

İbn Sina’nın Kanun-u Sagir Kitabı
The Book Kânûn-u Sagîr of  İbn Sina
Kadircan KESKİNBORA (1)
(1) Prof. Dr., Ph. D., Bahçeşehir Ü. Tıp Fakültesi
e-mail: kadircan.keskinbora@gmail.com
Özet
   İbn Sina, çoğu felsefe, din, tıp, fizik, astronomi ve doğa bilimleriyle ilgili olmak 
üzere birçok bilim dalında kimisi birkaç sayfa, diğer bazısı birkaç ciltten oluşan 
270’i aşkın eser yazmıştır. 
Farsça  olan  biri  dışında  eserlerinin  hepsi Arapça  yazılıdır.  O  devirde  bilim  dili 
Arapça olarak kabul görmüş ve eserlerini Arap diliyle yazmak bilim adamlarının 
geleneği olmuştu. İbn Sina’nın birbirinden değerli eserleri arasında en hacimli ve en 
tanınmış olanlarının başında felsefe ağırlıklı el-Şifa ve Tıp Kanunu anlamına gelen 
el-Kanûn  fi’t-Tıb  isimli,    tamamen  bir  tıp  ansiklopedisi  olan  beş  ciltlik  diğer 
kitabıdır. 
İbn  Sina,  yüzyıllar  boyunca,  hem  Avrupa,  hem  Anadolu  ve  hem  de  İslam 
Coğrafyasındaki Tıp Okullarında temel kitap olarak okutulan tıp kitabının kısa bir 
özeti mahiyetinde, Kanûn-u Sagir (Küçük Kanun) adlı eserini de bir kitapçık olarak 
ayrıca kaleme almıştır. 
Eserin istinsah edilmiş bir orijinal kopyası; İstanbul, Bayezid Devlet Kütüphanesi, 
Yazma Eserler Kısmı, Veliyüddin Efendi Kataloğu 2529 numarada kayıtlıdır. Bu 
eser,  başkanlığımda  oluşturulan  ekip  tarafından  2013  yılında  Türkçeye  tercüme 
edilmiş ve kitap olarak yayınlanmıştır. 
Esas alınan el-Kânûn fi’t Tıbb kitabında olduğu gibi, bu küçük eserde de İbn Sina, 
konuları gayet iyi sistematize etmiştir. Her bir makale için kısa, tanıtıcı birkaç cüm-
lelik açıklamadan sonra alt başlıklar (bölüm-bâb) anlatmıştır.
 Kanûn-u Sagir (Küçük Kanun), on makaleden oluşan bir kitaptır.  Alt bölümlere 
(bâb)  ayırarak,  ayrı  ayrı  makaleler  halinde,  önce  insanın  yaratılışı,  bedeninin 
oluşması,  tıp  biliminin  kısımları  özetle  anlatılmıştır.  Nabız  detaylı  olarak 
sınıflandırılmış, idrar, bedenin diğer organlarıyla ilgili temel bilgiler, yiyecek ve 
içeceklerin  güçleri,  sağlığı  koruma,  çocukların  eğitimi,    hamile  ve  emzikli 
kadınların  yönlendirilmesi,  baş  ve  baştan  başlayıp  göğüs  sınırına  kadar  olan 
bölgenin hastalıkları, göğüs ve göğüsten karına kadar olan bölümün hastalıkları, 
mide ve sindirim sistemi hastalıkları, idrar yolları hastalıkları, nefes, eklem ağrıları, 
sıtmalar, bedenin dışındaki arızi hastalıklar, kan verme, zehirli haşeratın sokması 
konuları  özetlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Ibn Sina, Kanun fit-Tıbb, Tıp Tarihi
Türkiye’de Felaketlerin Hastanelere Kazandırdığı Kadın 
Hastabakıcı Mesleği “Hemşirelik”
Disasters Raising Nursing Care in Hospitals as a Woman’s 
Carrer in Turkey
 
Prof.Dr.Nil SARI
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi
e-mail:hnilsari@gmail.com
Özet
   Osmanlı döneminde kadınların hastanelerde çalışması düşünülmezdi. Kadınlar 
(anneler, eşler, kız kardeşler) ailelerinin doğal hastabakıcılarıydı. 19’uncu yüzyılın 
ikinci yarısından itibaren savaşlar, göçler ve salgın hastalıklar gibi felaketler sebebi-
yle Osmanlı’lar kadın hastabakıcılarla tanışmaya başladı. Kırım Savaşı’nda (1853-
56)  Türkiye’ye  gelen  rahibe  hemşireler  ordularının  yaralı  ve  hasta  askerlerine 
baktılar. Rahibe hemşireler 1865 kolera salgınında özveriyle hizmet ederek takdir 
topladılar. Osmanlı-Rus Savaşı’nda (1877-78) Kızılhaç ile birlikte kurulan Hilâl-i 
Ahmer  Hastanelerinde  rahibe  hemşireler  de  hizmet  verdiler.  Kafkas  ve  Balkan 
göçlerinde  hastanelere  yatırılan  evsiz  ve  kimsesiz  kadın  hastaların  bakımı  için 
kadınlar görevlendirildi. 
19’uncu yüzyılın sonlarında kadın hastalar için açılan hastanelerde ve koğuşlarda 
hasta  bakımı  yapan  kadınlar  “kadın  hizmetçi”,  “inâs  hademe”  ve  “tımarcı”  gibi 
sıfatlarla çalışmaktaydı. Osmanlı-Rus Savaşı başladığında “Yaralı ve Hasta Asker-
lere Yardım Cemiyeti” olarak 1877 yılında kurulan Osmanlı Hilâl-i Ahmer Cemi-
yeti  içinde  kadınların  örgütlenmesi  ancak  1912’de  gerçekleşti.  Birinci  Dünya 
Savaşı’nda  Osmanlı  hanımefendileri  gönüllü  olarak  hastanelerde  hemşirelik 
yaptılar ve göçmenlere yardım ettiler. Kadın hastabakıcı (hemşirelik) mesleğinin 
Türkiye’de  toplumca  benimsenmesi  ve  gelişimi  Dr.  Besim  Ömer  Paşa’nın 
öncülüğünde  ve  Hilâl-i Ahmer  Cemiyeti  vasıtasıyla  sağlanmıştı. Ard  arda  gelen 
felaketler  Osmanlı  kadınının  toplum  içinde  yer  almasına  zemin  teşkil  etmiş  ve 
hastanelerde hasta bakımının bir kadın mesleği olarak benimsenmesine yol açmıştı.
Summary
  It would have been unthinkable for a woman to be a nurse in an Ottoman hospital 
before late 19th century. Female members of Ottoman families (wifes, mothers, 
sisters)  were  considered  as  inborn  nurses  of  the  family.    Ottomans  came  to  be 
acquainted with professional female nurses as a result of disasters such as wars, 
migrations and epidemic diseases. Nursing nuns who came to Turkey during the 
Summary
    Ibn Sina wrote more than 270 books, some of a few pages, others extending 
through  several  volumes  which  are  concerning  philosophy,  religion,  medicine, 
natural sciences, and other scientific areas. All books that written by Ibn Sina are in 
Arabic but one which in Persian language. Arabic was accepted as the scientific 
language at that age and writing in Arabic was a scientific tradition.
Ibn Sina composed his major philosophical treatise, Kitab al-shifa (Book of Heal-
ing), a comprehensive account of learning that ranges from logic and mathematics 
to  metaphysics,  and  the  best  known  major  medical  book,  Canon  of  Medicine, 
el-Kânûn fit-Tıbb in 5 volumes. He wrote another short book about medicine and 
diseases as if a summary of his Great Canon, Kânûn-u Sagîr (Small Canon). One 
copy of this book is at Bayezid State  Library, Istanbul, section of hand-written 
books and recorded in Catalogue of Veliyuddin Efendi nr.2529.  This book was 
translated in Turkish by a committee under the head of mine and published in 2013.
   Ibn Sina systematized this book as he did in the main Great Canon. At the begin-
ning of every section he gave a short information and cut the section into subsec-
tions.
Kanûn-u Sagir consists of ten separate sections. First of all, the being of the human, 
moulding  the  body,  and  the  parts  of  the  medical  science  is  told.  The  pulse  is 
described  in  details.  The  basic  knowledges  related  to  the  organs,  the  urine,  the 
power of the food and drinks, keeping the health, training the children, management 
of  the  pregnant  and  breastfeeding  mothers,  from  the  head  to  the  feet  the  basic 
diseases of the regions of the body are summarized.
Yüklə 6,58 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   77




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin