755. Abdullah ibn Öm r
r vay t edir ki, Pey mb r
demi dir: “Ya murla,
bulaq suyu il sulanm v ya dibin su tökülm
n kökünd n su iç n (bitki-
rd n y lan) m hsulun onda biri (z kat verilm lidir). Süni yolla suvar lan
razil rd n götürülmü ) m hsulun is onda birinin yar (z kat verilm li-
dir).” ( l-Buxari, 1483)
40-c f sil. Xurman n z kat
hsul y
vaxt götürülm -
lidir; u aq s
üçün ayr lm
xurmaya toxuna bil rmi?
-
:
-
:
:
»
«.
]
:
[
756.
vay t edilir ki, bu Hureyra demi dir: “M hsul y
zaman Pey m-
xurma g tir rdil r. B zil ri onu özü g tir r, b zil ri d (ba qa birisi il )
gönd
rdi. (Bu ta o vaxta q
r davam ed rdi ki,) ax rda onun yan nda bir to-
pa xurma y lard . (Bir d Pey mb rin n
ri) H
n v Hüseyn
min xurmalarla oynama a ba lad lar. Onlardan biri xurmalardan birini
götürüb a na qoydu. Pey mb r ona bax b xurman onun a ndan ç xart-
1
Buxarinin eyxi ibn B kkar Pey mb rin buna b nz r bir söz söyl diyini r vay t etmi dir.
2
Tab – M din
rinin adlar ndan biri. Tab
bc göz l, q
ng dem kdir.
3
Burada insan
yi s rf edilm
n suvar lan torpaq n
rd tutulur.
hih l-Buxari
kat kitab .
280
v dedi: “M
r bilmirs nmi ki, Muh mm d ail si
1
s
yemir?!” ( l-
Buxari, 1485)
41-ci f sil. (Adam) verdiyi
ni sat n ala bil rmi? Onun
verdiyi s
ni ba qa birisi d
sat n ala bil r
-
:
-
:
»
«.
]
:
[
757.
vay t edilir ki, Öm r demi dir: “M n bir n
Allah yolunda (vuru sun
dey ) at ba lad m. Lakin o, laz
nca at n qay
na qalmad . Onda m n at -
sat n almaq ist dim v el güman etdim ki, o bunu m
ucuz qiym sa-
tar. Bu haqda Pey mb rd n soru duqda o (m
) dedi: “Onu s
bir dir-
vers bel , n (onu) sat n al, n d verdiyin s
ni geri götür. Çünki
verdiyi s
ni geri götür n adam, qusdu unu yey n adama b nz yir.” ( l-
Buxari, 1490)
42-ci f sil. Pey mb rin
zövc rinin azad etdiyi köl
kat verm k
-
:
-
:
:
»
«
.
.
:
»
«
.
]
:
[
758.
vay t edilir ki, ibn Abbas
demi dir: “Pey mb r Meymun nin k nizi-
s
olaraq verilmi qoyunun öldüyünü görüb dedi: “N üçün bu qoyu-
nun d risini (a lay b ondan) istifad etmirsiniz?” Onlar: “Ax o, murdar olub!”–
dedil r. Pey mb r buyurdu: “Murdar olmu heyvan n yaln z yeyilm si ha-
ram edilmi dir.” ( l-Buxari, 1492)
43-cü f sil. S
nin d yi
si
-
:
-
:
»
«
.
]
:
[
759.
s r vay t edir ki, B rir
s
olaraq verilmi qoyun tini Pey m-
g tirdil r. (Bel oldu u halda) Pey mb r buyurdu: “Bu ( t) onun
üçün s
, bizim üçün is h diyy dir.” ( l-Buxari, 1495)
1
Burada Pey mb rin ail si deyildikd ha imil r n
rd tutulur.
281
44-cü f sil. Z kat n varl lardan
al b h min yerd ya ayan
kas blara verilm si
-
:
-
:
:
»
«
.
]
:
[
760. bn Abbas
r vay t edir ki, Pey mb r Muaz ibn C
li Y
gönd -
rk n demi dir: “S n Kitab hlind n olan bir qövmün yan na gedirs n. Onla-
n yan na vard n zaman onlar Allahdan ba qa (ibad haqq olan) m bu-
dun olmad na v Muh mm din Onun elçisi oldu una had t verm
d -
t et.
r bu i
s
ita t ets r, onlara x
r ver ki, Allah onlara günd -
lik olaraq be vaxt namaz q lma vacib buyurmu dur.
r bu i
s
ita t
ets r, onlar x
rdar et ki, Allah onlara z kat verm yi – dövl tlil rind n gö-
türülüb kas blara verilm sini vacib buyurmu dur.
r bu i
d s
ita t
ets r, onda onlar n mallar n n qiym tlisini götürm kd n ç kin v m zlu-
mun b dduas ndan qorx. Çünki onunla Allah aras nda (bu b dduan n qar
ala bil
k) heç bir p rd yoxdur.” ( l-Buxari, 1496)
45-ci f sil.
mam n z kat ver n adam üçün
dua etm si
-
:
-
:
:
»
«
.
:
»
«.
]
:
[
761.
vay t edilir ki, Abdullah ibn bu uf
demi dir: “Birisi Pey mb
g tir nd , (Pey mb r onun üçün dua edib) dey rdi: “Allah m, filan-
sin ail sin xeyir-dua ver!” Atam Pey mb
g tirdikd , o buyur-
du: “Allah m, bu uf nin ail sin xeyir-dua ver!” ( l-Buxari, 1497)
46-c f sil. D nizd n ç xar lanlar
-
:
-
:
»
-
-
«.
]
:
[
762.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r
demi dir: “ srail o ullar ndan
birisi bir ba qas ndan min dinar borc pul ist di. O da ona (bu pulu) verdi. (Bor-
cu qaytarmaq vaxt g lib çatd qda) h min adam d nizin sahilin g ldi, lakin
hih l-Buxari
kat kitab .
282
bir g mi tapa bilm di (ki, pulu borclu oldu u adama gönd rsin). Bel olduqda
o, bir a ac parças götürüb onun içini oydu v min dinar (oyu a) doldurub d -
niz atd . Borc ver n adam (verdiyi borcu almaq üçün) d nizin sahilin ç xd .
Bird n h min a ac parças gördü v onu götürüb odun kimi istifad etm k
qs di il evin apard . (Pey mb r h disin tamam nda buyurdu:) H min
adam odunu mi arlad qda içind n (ona çatacaq) pullar tapd .” ( l-Buxari, 1498)
47-ci f sil. Tap lm x zin nin
be
birini z kat verm k
-
:
-
:
»
«.
]
:
[
763.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Heyvan n vurdu u
rin, habel quyuya dü mü v ya m
nd (q zaya u ram ) kims
(d ymi ) z rin
zi öd nilmir. Tap lm x zin nin is be
biri (z kat veril-
lidir).” ( l-Buxari, 1499)
48-ci f sil. Allah n: “...onu y b
paylayanlara...” sözü
1
v z kat
paylayanlar n imama hesabat
verm si
-
:
:
[
u
v
Z
-
:
.
]
:
[
764.
vay t edilir ki, bu Humeyd s-Saidi demi dir: “Pey mb r
ni-Su-
leym q bil sinin z kat y ma
d q bil sind n olan ibn Lütbiyy adl bir
tap rd . Bu adam geri qay td qda Pey mb r ondan hesabat verm yi
b etdi.” ( l-Buxari, 1500)
49-cu f sil.
mam n z kat üçün ayr lm
dam a vurmas
-
:
-
:
.
]
:
[
765.
vay t edilir ki,
s ibn Malik demi dir: “M n Abdullah ibn bu T lh ni
Pey mb rin
yan na g tirdim ki, o, xurman a nda zib körp nin a na
qoysun
2
. M n (Pey mb rin yan na g ldikd ) onun dam avuran al tl z kat
üçün ayr lm d
ri dam alad
gördüm.” ( l-Buxari, 1502)
1
“ t-Tovb ” sur si, 60.
2
Buna bc “t hnik” deyilir.
283
-
25 – Fitr z kat kitab
1-ci f sil.
Fitr z kat n vacibliyi
-
:
-
:
.
]
:
[
766.
vay t edilir ki, ibn Öm r
demi dir: “Pey mb r (Ramazan bayram n-
da) fitr z kat olaraq müs lmanlardan köl
v azad insana, ki iy v qad -
na, kiçiy v böyüy bir saa
1
xurma v ya bir saa arpa verm yi vacib buyur-
mu dur. Pey mb r fitr z kat , camaat (bayram) namaz na ç xmam dan
vv l verm yi mr etmi dir.” ( l-Buxari, 1503)
2-ci f sil. Fitr z kat n
bayramdan qabaq verilm si
-
:
-
.
.
]
:
[
767.
vay t edilir ki, bu S id l-Xudri demi dir: “Biz Pey mb rin dövrün-
ramazan bayram nda (kas blara) bir saa yem k z kat ver rdik. O vaxt bizim
yediyimiz arpa, ki mi , qurut
2
v xurma idi.” ( l-Buxari, 1510)
3-cü f sil. Fitr z kat n ist r azad
insanlara, ist rs d köl
verilm si
-
:
-
:
.
]
:
[
768.
vay t edilir ki, ibn Öm r
demi dir: “Pey mb r fitr z kat olaraq ki-
çiy v böyüy , azad insana v köl
bir saa arpa v ya bir saa xurma verm yi
vacib buyurmu dur.” ( l-Buxari, 1512)
1
152-ci h disin qeydl rin bax.
2
Yumru-yumru edilib qurudulmu or, süzm .
hih l-Buxari
cc kitab .
284
-
26 – H cc kitab
1-ci f sil.
ccin vacib olmas v onun
zil ti
-
:
-
:
»
«
.
.
]
:
[
769.
vay t edilir ki, Abdullah ibn Abbas
demi dir: “F dl
1
Pey mb rin
rkin minmi di. Bu snada X
m q bil sind n bir qad n (onlar n yan na)
ldi. F dl o qad na, o da F dl baxma a ba lad . Bel olduqda Pey mb r
dlin üzünü ba qa t
çevirdi. Qad n dedi: “Ya R sulullah! Allah Öz qul-
lar na h cc ziyar tini el bir vaxtda vacib buyurmu dur ki, (art q) atam qocal-
v minik üz rind oturma a hal qalmam
r. Bel olduqda, m n onun
zin h cc ed bil mmi?” Pey mb r : “B li!”– dey buyurdu. Bu hadis
vida h ccind ba vermi dir. ( l-Buxari, 1513)
2-ci f sil. Uca Allah n: «...onlar
nin yan na piyada v ya h r bi-
ri uzaq yoldan g n qay bald r
r üstünd g lsinl r. Qoy
onlar öz m nf tl rinin ahidi
olsunlar...»
2
sözü
-
:
:
[
[
\
]
^
_
`
a
b
c
d
e
f
g
h
Z
-
:
.
]
:
[
770.
vay t edilir ki, ibn Öm r
demi dir: “M n Pey mb rin zül-Hüleyf -
3
d
sin mindiyini v d
si aya a qalxd qdan sonra (niyy t edib) ihrama
girdiyini gördüm.” ( l-Buxari, 1514)
3-cü f sil. Minik üz rind h cc
ziyar tini yerin yetirm k
-
:
-
.
]
:
[
1
Bu, Abdullah ibn Abbas n
qarda F dldir
.
2
“ l-H cc” sur si, 27-28.
3
M din
rinin on kilometrliyind yerl
n yer.
285
771.
s r vay t edir ki, Pey mb r (h cc boyu onun) yükünü da yan d
-
sinin üstünd h cc ziyar tini yerin yetirdi.” ( l-Buxari, 1517)
4-cü f sil. Q bul olunmu h ccin
üstünlüyü
-
:
-
:
»
«
.
]
:
[
772.
vay t edilir ki, möminl rin anas Ai
demi dir: “Ya R sulullah, biz ci-
had n n fz l
ll rd n oldu unu güman edirik. El is biz cihadda i tirak
ed bil rikmi?” Pey mb r buyurdu: “Xeyr! (Siz qad nlar üçün) n fz l ci-
had
bul olunmu h ccdir!
” ( l-Buxari, 1521)
-
:
:
»
«
.
]
:
[
773.
vay t edilir ki, bu Hureyra demi dir: “M n Pey mb rin bel dedi-
yini e itmi m: “Kim Allah xatirin h cc ziyar tini yerin yetirs , (ziyar t sna-
nda) qad il yax nl q etm
v (dig r) günah i rd n ç kins , dünyaya
ldiyi günd oldu u kimi (pak halda evin ) qay dar.” ( l-Buxari, 1521)
5-ci f sil. M kk sakinl rinin h cc
ümr ziyar tl ri üçün ihrama
girdikl ri yer
-
:
-
:
.
]
:
[
774.
vay t edilir ki, ibn Abbas
demi dir: “Pey mb r
M din hli üçün
zül-Hüleyf ni, am hli üçün Cühf ni, N cd hli üçün Q rn l-M nazili v
n hli üçün Y ml mi miqat
1
t yin etdi. Bu miqatlar h m onlar üçün,
m d ba qa yerl rd n g lib oradan keç
k h cc v ümr ziyar tl rin
nl r üçündür. Miqat yerl ri il M kk aras nda olanlar is ist dikl ri
yerd n ihrama gir bil rl r. M kk lil r d M kk
n ihrama gir bil rl r.”
l-Buxari, 1524)
6-c f sil
-
-
.
.
]
:
[
1
H cc v ya ümr ziyar tini yerin yetirm k üçün niyy t edil n yer.
hih l-Buxari
cc kitab .
286
775. Abdullah ibn Öm r
r vay t edir ki, Pey mb r zül-Hüleyf
düz ngah
bir yerd d
sini yer çökdürdü v orada (iki rük t) namaz q ld .
(H disi dan an ravi) demi dir: “Abdullah ibn Öm r
d bel ed rdi.”
l-Buxari, 1532)
7-ci f sil.
Pey mb rin (h cc ged rk n)
n
1
keçm si
-
:
-
.
]
:
[
776. Abdullah ibn Öm r
r vay t edir ki, Pey mb r (M kk
ged rk n)
n keç r, (geri qay td qda is M din
) Mü rr sd n
2
daxil olard .
Pey mb r M kk
ged rk n
ki m scidd namaz q lar, (M din
qay dark n is ) zül-Hüleyf
düz ngah bir yerd (iki rük t) namaz q lar v
r aç lanad k (orada) gec
rdi.” ( l-Buxari, 1533)
8-ci f sil.
Pey mb rin : « qiq –
mübar k bir vadidir» sözü
-
:
:
-
:
:
»
«.
]
:
[
777.
vay t edilir ki, Öm r demi dir: “M n Pey mb rin
qiq vadisind bel
dediyini e itdim: “Bu gec R bbimd n bir elçi m nim yan ma g lib dedi: “Bu
mübar k vadid namaz q l v : “Ümr n fi h cc tin” de!
3
” ( l-Buxari, 1534)
-
.
]
:
[
778. bn Öm r
r vay t edir ki, Pey mb r zül-Hüleyf
ki vadid dayanar-
n yuxuda ona: “S n mübar k vadid
n”– deyilmi dir.” ( l-Buxari, 1535)
9-cu f sil.
trin qoxusunu aparmaq üçün
paltar üç d
yumaq
-
:
-
1
M din nin alt kilometrliyind yerl
n yer.
2
M din nin alt kilometrliyind yerl
n yer.
3
Y ni ümr il b rab r h cc ziyar tini yerin yetirm yi niyy t et. Burada h ccin Qiran növü n
rd
tutulur.
287
:
»
«
:
»
«.
]
:
[
779.
vay t edilir ki, Y 'l ibn Ümeyy
Öm
: “Pey mb
v hy nazil olar-
n m
x
r ver rs n”– dedi. Pey mb r bir d st shab si il Ciran
1
olark n bir n r onun yan na g lib soru du: “Ya R sulullah, ümr ziyar ti üçün
niyy t ed rk n tirl
n adam bar sind n dey bil rs n?” Pey mb r bir
müdd t susdu. Sonra ona v hy nazil oldu. (Bu vaxt) Öm r Y 'l
i ar etdi v
'l (Pey mb rin yan na) g ldi. Pey mb r (günd n qorunmaq üçün)
ba na örtük tutmu du. Y 'l
yilib Pey mb
baxd qda gördü ki, onun
üzü q zar b, özü d xorulday r. Sonra o ay ld v : “Ümr bar sind soru an adam
haradad r?”– dey soru du. H min adam Pey mb rin yan na g tirdil r.
Pey mb r buyurdu: “(B
nind ki) tri üç d yu, ynind ki cübb ni ç -
xart v h cc ziyar tind etdikl rini ümr ziyar tind d et!” ( l-Buxari, 1536)
10-cu f sil. hrama gir rk n tir
vurmaq. hrama girm k ist
n
adam n geyinm lidir?
-
:
-
.
]
:
[
780.
vay t edilir ki, Pey mb rin zövc si Ai
demi dir: “Pey mb r
ihrama girm
haz rla ark n, habel ihramdan ç xark n t vaf
2
etm mi
n
qabaq m n ona tir vurard m.” ( l-Buxari, 1539)
11-ci f sil. hrama gir rk n
saçlar yap qan bir madd il
yap
ran
3
kims haqq nda
-
:
-
:
.
]
:
[
781.
vay t edilir ki, ibn Öm r
demi dir: “M n Pey mb rin saçlar n ya-
qan bir madd il yap
ld halda t lbiy g tirdiyini e itdim.” ( l-Bu-
xari, 1540)
1
M kk il Taif aras nda yerl
n vadi.
2
Burada söhb t bayram günü – zülhicc nin 10-u yerin yetiril n t vafdan gedir.
3
Bunu ona gör edirdil r ki, uzun saçlar ziyar t ed n adama mane olmas n, habel onu bit, bir ,
taxtabiti, g
v ba qa bu kimi h
ratlardan qorusun.
hih l-Buxari
cc kitab .
288
12-ci f sil. Zülhüleyf
scidind t lbiy
1
g tirm k
-
:
-
:
.
]
:
[
782.
vay t edilir ki, ibn Öm r
demi dir: “Pey mb r ancaq zül-Hüleyf
scidind n ihrama gir rdi.” ( l-Buxari, 1541)
13-cü f sil. H cc ged rk n
miniy minm k, habel birisini
rkin almaq
-
:
-
.
.
]
:
-
[
783. bn Öm r
r vay t etmi dir ki,
fatdan Müzd lif
q
r Üsam , Müz-
lif
n Minaya q
r is F dl Pey mb rin t rkin minmi di. H r ikisi r -
vay t etmi r ki, Pey mb r böyük sütuna
2
da atanad k t lbiy g tirmi -
dir.” ( l-Buxari, 1543-1544)
14-cü f sil.
hrama gir n adam n cür geyim
geyinm lidir?
-
:
-
:
.
]
:
[
784.
vay t edilir ki, ibn Abbas
demi dir: “Pey mb r (saçlar ) daray b
ya lad qdan, izar
3
v ridas
4
geydinkd n sonra shab ri il birlikd
din
n ç xd . Qoxusu v izi d rid qalacaq z rana boyanm (geyim) is-
tisna olmaqla, o, (heç k
) h r hans bir izar v ridan geyinm yi qada an et-
di. S
r aç ld qda zül-Hüleyf
o, öz d
sin minib Beydaya
5
g ldi v
1
132-ci h disin qeydl rin bax.
2
Burada eytana da at lan sütunlardan n böyüyü q sd edilir. Buna da bc “c
tul-
” deyilir.
3
239-cu h disin qeydl rin bax.
4
B
nin qur aqdan a
hiss sini örtm k üçün istifad edil n örtük.
5
Bu, zül-Hüleyf nin bir t
fidir.
289
shab ri il birlikd t lbiy g tirib ihrama girdi, (sonra da) qurbanl q hey-
vanlar n boynuna ni an taxd . Bütün bunlar Zülq
ay n bitm sin be
gün qalana q
r ba verdi. Zülhicc nin dördünd Pey mb r ( shab ri
il birlikd ) M kk
g lib K
ni t vaf etdi, (sonra da) S fa v M rv
1
ara-
nda s y etdi. O, qurbanl q heyvanlar na ni an taxm
dey ihramdan ç x-
mad
2
. Daha sonra o (gedib) M kk nin yuxar t
find yerl
n H cun da-
n yan nda dayand . Bu snada o, h cci yerin yetirm k niyy ti il ihramda
qalmaqda davam edirdi. lk t vafdan sonra
fatdan qay danad k bir daha
yax nla mad . Pey mb r
shab rin K
ni t vaf etm yi, S fa v
rv aras nda s y etm yi, sonra saçlar q saltma , sonra da ihramdan ç x-
ma
mr etdi. Bütün bunlar yan nda boynuna ni an tax lm qurbanl q heyva-
olmayan (“t
ttu” h ccini niyy t ed n) kims
aid idi. Onlardan zövc si
il g nl
onlarla yax nl q etm k, habel tir vurmaq v libaslar geyinm k
halal edildi.” ( l-Buxari, 1545)
Dostları ilə paylaş: |