Buning natijasida, o‘z milliy valyutasini joriy qilgan davlatlarda sobiq
Ittifoqning 1961 – 1992 yillar namunasidagi rubllar qadrini yo‘qotgan “oddiy
qog‘oz” sifatida mamlakatimizga kirib kela boshladi, bujarayon mamlakatimiz
iste’mol bozoridan tovar va mahsulotlar juda katta hajmda chetga oqib ketishi ro‘y
berdi.
Albatta, bunday sharoitda iste’mol bozorini himoya qilishning yagona va eng
to‘g‘ri yo‘li zudlik bilan muomalaga milliy valyutani kiritish edi. Lekin, jahon
tarixidan ma’lumki milliy pul birligini kiritish uchun zarur tashkiliy va iqtisodiy
shart – sharoit mavjud bo‘lishini taqozo etardi, to‘g‘rirog‘i esa ularni yaratish
lozim edi. Bu esa o‘z o‘rnida ma’lum vaqt talab qilardi.
Ammo, bu vaqt ichida iste’mol bozorini qog‘ozga aylanib borayotgan
rubllardan himoya qilib borish ham zurur edi. Aks holda, mamlakat iqtisodiyotini
izdan chiqib ketish xavfini oldini olib bo‘lmasdi. Shuning uchun, dastlabki
vaqtlarda iste’mol bozorini himoya qilish maqsadida qator tadbirlar amalga
oshirildi.
Xususan, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi 1993 yil 15 mayda
“Pul muomalasini tartibga solish va respublika iste’mol bozorini himoyalashni
kuchaytirish to‘g‘risida” qaror qabul qildi. Mazkur qarorga ko‘ra aholining tovar
sotib olishi va depozit operatsiyalarining bajarilishida pasport va kupon tizimi joriy
etildi.
O‘zbekiston Respublikasi fuqarolari 1993 yil 10 maydan boshlab, banklarga
qo‘yiladigan omonatlar pasport asosida qabul qilinishi joriy etildi, qiymati 25 ming
rubldan yuqori bo‘lgan tovarlarni kuponlar asosida sotilishi belgilab qo‘yildi, 25
ming rubldan yuqori qiymatdagi tovarlar bank omonatchilarning topshirig‘iga
ko‘ra, pul o‘tkazish yo‘li bilan amalga oshirilishi joriy etildi.
Dostları ilə paylaş: