Banklar bajaradigan operatsiyalarining tabiati jihatidan –universal va
ixtisoslashgan banklarga bo’linadi. Universal banklar banklar bajaradigan barcha
operatsiyalarni bajaradi. Bunga misol sifatida tijorat banklarini keltirish mumkin.
Ixtisoslashgan banklar esa iqtisodiyotning ma’lum tarmog’iga xizmat ko’rsatish va
shu
tarmoqni
rivojlantirish
maqsadida
tashkil
etiladi.
Mamlakatimiz
mustaqilligining
dastlabki
yillarida
qator
ixtisoslashgan
banklar
(O’zmevasabzavot, Zaminbank, Engilsanaot, G’allabank, Paxtabank) tashkil etildi.
Milliy iqtisodiyotning rivojlanishi va bozor munosabatlarining chuqurlashuvi
natijasida ushbu banklar universal banklarga aylantirilib, bir – biriga qo’shib
yuborildi yoki universal tijorat banklariga aylantirildi.
Shuningdek, ixtisoslashgan banklar, tashqi iqtisodiy operatsiyalarni bajarish,
investitsion faoliyat bilan shug’ullanishi mumkin. Biroq mamlakatimizda, alohida
tarmoqqa xizmat ko’rsatadigan yoki operatsiyalarni bajaradigan ixtisoslashgan
banklar faoliyat yuritmaydi.
Shu bilan birga banklarning faoliyati xizmat ko’rsatadigan tarmoqlari, filiallarining soni, xizmat ko’rsatish doirasi, kapitalining hajmi nuqtai nazaridan ham tasniflanadi.