Pul, kredit va banklar



Yüklə 1,98 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə99/154
tarix01.01.2022
ölçüsü1,98 Mb.
#50588
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   154
1.  banknotalar emissiyasi;  
2.  pul – kredit munosabatlarini tartibga solish;  
3.  banklarning banki;  
4.   hukumat banki.  
Banknotalarni  emissiya  qilish  Markaziy  bankning  eng  asosiy  va  dastlabki 
funktsiyalaridan  biri  hisoblanadi.  Ma’lumki,  muomaladagi  pul  massasi  hajmini 
oshirish  yoki  kamaytirish  aynan  Markaziy  bankning  banknotlarni  emissiya  qilish 
funktsiyasi bilan bog’liq bo’lib, uning hajmi iqtisodiyotdagi pul massasining hajmi 
bilan  belgilanadi.  Ya’ni,  iqtisodiyotdagi  pul  massasi  va  tovar  massasi  o’rtasidagi 
o’zaro  bog’liklikni  ta’minlanishi  milliy  valyutaning  barqarorligi  va  to’lov 
qobiliyatining mustahkamligiga bevosita va bilvosita ta’sir qiladi.  
Markaziy  bankning  pul  –  kredit  munosabatlarini  tartibga  solish 
funktsiyasining  asosiy  maqsadi  milliy  valyutaning  barqarorligini  ta’minlashga 
qaratilgan  bo’lib,  ushbu  funktsiya  qator  pul  –  kredit  instrumentlari  orqali  amalga 
oshiriladi.  
Ushbu instrumentlar sifatida:   
5. 
tijorat  banklariga  nisbatan  o’rnatilgan  majburiy  zaxira 
siyosati;  
6. 
tijorat  banklarini  qayta  moliyalash  siyosati  (hisob 
stavkasi); 
7. 
ochiq bozordagi siyosati;  
8. 
valyuta  va  depozit  siyosatlarini  keltirish  maqsadga 
muvofiq.  


Markaziy  bank  banklarning  banki  sifatida  mamlakatdagi  barcha  kredit 
muassasalariga  litsenziya  beradi  va  ularni  qaytarib  oladi,  shuningdek,  tegishli 
iqtisodiy  me’yorlar  asosida  kredit  muassasalari  faoliyatini  tartibga  solib,  ularning 
ustidan tegishli nazoratni amalga oshiradi. 
Markaziy  bank  hukumatning  banki    funktsiyasini  bajarishda  asosiy  e’tibor 
hukumatning  oltin  va  valyuta  zaxiralarini  saqlash  va  ularni  tasarruf  qilish, 
shuningdek,    davlat  byudjeti  taqchilligini  qoplash  maqsadida  tegishli  moliyaviy 
yordamni (kredit) berishga qaratiladi.  
Xulosa  qilib  aytganda,  Markaziy  banklarning  vujudga  kelishi  va  ularning 
faoliyatini  tashkil  etilishi  ijtimoiy  –  iqtisodiy  jarayon  bo’lib,  dastlabki  Markaziy 
banklar  tijorat  banklari  bazasida  tashkil  topgan,  ularning  faoliyati  va  bajaradigan 
funktsiyalari doimiy ravishda takomillashib kelmoqda.   

Yüklə 1,98 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   154




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin