Sindirim Kanalı Organları Sindirim kanalı kapsamında ele alınan organlar, içi boşluklu organlar (organa cavitosa,
lumenalia) olup ortak bir duvar yapısına sahiptirler. Sindirim kanalı duvarı sıra ile (içten dışa
doğru) şu katmanlardan ibarettir.
a. Tunica mucosa (Mukoz membran)
b Tunica submucosa (Submukoz tabaka)
c Tunica muscularis (Kas tabakası)
d. Tunica serosa.T. adventitia (Seröz veya bağ doku) tabakası
Mukoz membran:Organın iç boşluğu (lümen)'na bakan bu tabaka koruma, salgılama ve emilim
fonksiyonlarını gerçekleştiren bir epitel tabakasıdır. Mukoz membran, sindirim kanalının
değişik bölümlerinde özel yapılar kazanır.
Submukoz tabaka : Elastik lifler de içeren gevşek bağ dokusu tabakasıdır. Burada kan
damarları, sinirler, lenf damarları ile lenfoid doku elemanları yer alır. Submukoz tabakadaki
otonom sinirler. Plexus submucosus (meissnerpleksusu) şeklinde organize olmuştur.
Muskuler tabakar: Ağız, yutak, üst özofagus ve anüs'te çizgili diğer içi boşluklu organların
duvarında iki katlı düz kastan yapılı bir tabakadır. Muskuler tabakanın dış lifleri longitudinal iç
lifleri sirküler şekilde organize olmuştur. Longitudinal ve sirküler kas lifi katmanları arasında
plexus myentericus (Auerbach pleksusu) bulunur. Plexus myentericus, komşu kas lifleri ile kan
damarlarının innervasyonunu sağlar.
Muskuler tabakadaki kas liflerinin kasılmaları sonucu peristaltik bir hareket doğar. Peristaltik
hareket, kanal içeriğinin karışması yanında, cranialden caudale doğru hareketini ilerlemesini de
sağlar.
Seröz tabaka : İçi boşluklu organların en dış tabakasıdır. Sindirim kanalı organlarının karın ve
pelvis boşluğunda kalan bölümlerinde visseral peritondan yapılı olan seröz tabaka, baş, boyun,
göğüs ve perineal bölümlerde yer alan sindirim kanalı organlarında seröz özellikte
olmadığından tunica adventitia olarak adlandırılır. Tunica adventitia gevşek fibröz bağ dokusu
tabakasından ibarettir.
Sindirim kanalı organları ağız (cavum oris), yutak (pharynx), yemek borusu (oesophagus), mide
(gaster), ince barsaklar (intestinum tenue) ve kalın barsaklar (intestinum crassum)'dan ibarettir.
Bunları sıra ile inceliyeceğiz.