Microsoft Word shamoli muhammadiy ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 

41

edilar. Agar ko‘ngillari xoxlasa, axliyalari bilan shar’i suhbat qilar ham edilar. Keyin 

bomdod azonini eshitsalar, irg‘ib turar edilar. Agar g‘usl lozim bo‘lgan bo‘lsa, g‘usl qilar, 

bo‘lmasa tahorat qilib, namozga chiqib ketar edilar. 

 

I z o h. Fan va tibbda ham suhbat uchun nihoyatda munosib vaqt kechaning oxiridir, 

chunki bir uxlab turgandan keyin har ikki tarafning nashoti yangi bo‘ladi. Kechaning 

avvalida odam taom yeb, og‘irlashgan bo‘ladi, u holda suhbat ham zarar qiladi, agar 

ochlik holda suxbat qilinsa ham zarar qiladi. Bular tib maslahatiga bog‘liq masalalardir. 

 

Shariatda o‘z jufti-haloli bilan suhbat har vaqtda joizdir, chunki Rasululloh sollallohu 

alayhi vasallamdan kechaning avvalida va kunduzning turli vaqtlarida suhbat qilganliklari 

sobit bo‘lgan. Ba’zi rivoyatlarda deyilganki, ayni namoz vaqtida suhbat qilingan bo‘lsa, 

vujudga kelgan farzand ota-onasiga nofarmon bo‘larkan. 

 

202. Ibn Abbos roziyallohu anhumo dedilar: Men bolalik vaqtimda bir kecha holam 

Maymuna roziyallohu anho huzurlarida yotib qoldim. Men yostiqning eniga va Rasululloh 

sollallohu alayhi vasallam va ahliyalari yostiqning uzunida bosh qo‘yib yotdilar. Mening 

boshim va ularning yuzlari qiblaga bo‘ldi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam uxladilar, 

yarim kecha bo‘lganda, uyg‘ondilar. Ko‘zlaridan uyquni qochirmoq uchun qo‘llarini 

yuzlariga tortdilar va ishqadilar. Keyin surai Oli Imronning oxirgi oyatlari «INNAFIY 

XOLQIS-SAMOVOTI VAL-ARZ» oyatlarini tilovat qildilar. So‘ng turib, osig‘lik bir 

meshikchani olib, undagi suv bilan tahorat qildilar, nihoyatda chiroyli tahorat qildilar. 

Keyin namozga turdilar. Men ham tahorat qilib kelib chap taraflarida turib, iktido qildim. 

Keyin Rasululloh sollallohu alayhi vasallam o‘ng qo‘llarini mening boshimga qo‘ydilar, va 

o‘ng qulog‘imni buradilar (Chunki muqtadi imomning o‘ng tarafida turishi lozim edi). 

Keyin ikki raka’at o‘qidilar, yana ikki raka’at o‘qidilar, ikki raka’atdan olti marta o‘qidilar. 

 

Bu hadisning roviysi Ma’n dedilar: Ikki raka’atdan olti bor o‘qidilar. Guyo o‘n ikki raka’at 

bo‘libdi. Keyin vitrni o‘qidilar va yonboshladilar. Keyin muazzin namoz uchun chaqirib 

keldilar. Keyin u zot turib, ikki raka’at sunnatni muxtasar qiroat bilan o‘qib chiqib, 

jamoat bilan bomdod farzini ado qildilar. 

 

I z o h. Ali Qoriy dedilarki, imom Abu Hanifa roziyallohu anhu tahajjud namozini o‘n ikki 

raka’at dedilar. Nabiyi karim sollallohu alayhi vasallamdan tahajjud haqida muxtalif - 

raka’atlar rivoyat qilingan. Muqarrar va muayyan bir miqdorga cheklanmagan, demak, 

undan ziyoda yo kami ham joiz bo‘ladi. 

 

203. Oisha roziyallohu anho dedilar: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qachon uyqu 

g‘alaba qilib, yo uxlab qolib, tungi namozlarini, ya’ni tahajjudlarini o‘qiyolmay qolsalar, 

kunduz choshit vaqtida o‘n ikki raka’at o‘qir edilar. 

 

I z o h. Bu tahajjudning qazosi u zotning xos o‘zlariga farz bo‘lganligidan, yoki ummatga 

fazilatini ta’lim berish uchun bo‘lgandir. 

 

204. Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi 

vasallam dedilar: Qachon sizlardan birlaringiz kechqurun tahajjud uchun tursa, avval 

ikki raka’at yengil namoz o‘qib olsin, keyin tahajjud o‘qisin. 

 

I z o h. Buning sababi, birdan uzun namoz boshlasa, tabiat cho‘chib qolish mumkin, 

---

Shamoili Muhammadiy. Muhammad at-Termiziy