Mavzu : falsafa taraqqiyoti bosqichlari reja



Yüklə 0,56 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə8/19
tarix31.03.2022
ölçüsü0,56 Mb.
#54544
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   19
2-мавзу маъруза материали

Apologetlar  xristianlik  tarixida  I  va  III  Apologetlar  asrlarda  vujudga  keldi.  Apologetika 

so‘zining  lug‘aviy  ma’nosi  “himoya  qilish”,  demakdir.  Apologetlar  hukumatning  xristianlikka 

bulgan  dushmanligini  bartaraf  qilishga,  Rim  davlatining  xristianlikni  ta’qib  qilishi  hech  qanday 

okdashga loyiq emasligini isbotlashga harakat qilganlar, o‘z asarlarida mushriklik (ko‘p Xudolik) 

adabiyotlaridan  olingan  bahslashish  (dialog)  shaklidan  yoki  apologetikaning  mumtoz  shaklidan 

foydalanganlar.  Apologetlar  asarlarida  ikki  an’ana  yaqqol  sezilib  turadi.  Ya’ni,  inkor  kdlish  va 

tasdiqlash.  Ular  eng  avval  mushriklar  tomonidan  xristianlikka  qo‘yilgan  ayblar  —  g‘ayriodatiy 

xdrakatlar, dabdababozlik kabilarni inkor qilganlar. Xristianlikning sofligini esa tasdiqlaganlar. Bu 

sohada  Yustinning  “Birinchi  apologeya”  “Ikkinchi  apologeya”  asarlarini.  Tulean  va  Anaksagor 

kabi  faylasuflar  faoliyatini  ta’kidlash  lozim.  “Patristika”  so‘zi  “ota”  (“padre”)  so‘ziatristika  dan 

kelib  chiqqan.  Bu  nom  bilan  odatda  Yevropada  yepiskoplarni  ularga  hurmat  sifatida  ataganlar. 

Sharkda  mashhur  bo‘lgan  cherkov  otalaridan  biri  Ioan  Zlatoust  (347—407)  edi.  Uning  640  ta 

da’vatlaridan  ko‘pchiligi  avliyo  Pavel  nomalarining  sharxi  edi.  Uning  asarlarida  Injilni  amaliy 

qo‘llash  sof  axloqiy  masalalar  bilan  qorishib  ketgan.  G‘arbda  eng  yirik  cherkov  otalaridan  biri 

“Pok” degan unvonga sazovor bo‘lgan Avreliy  Avgustin (354—430)  hisoblanadi. U  faylasuf va 

ilohiyotchi  bo‘lgan.  Avgustin  o‘z  hayotini  yepiskoplikka,  tadqiqotchilikka,  adabiyotga 

bag‘ishlaydi. U 100 ga yaqin kitob, 500 ta da’vat va 200 ga yaqin nomalar yozadi. Uning o‘sha 

davrdagi  eng  mashhur  asarlaridan  biri  “Sig‘inish”  401  yilda  yozilgan.  Bu  asarda  u  o‘zining 

xristianlikkacha bo‘lgan hayotini yozadi. “Bibliya” oyatlari ramziy — timsoliy bayon kdlinadi. U 

mushriklik  falsafasini  qoralaydi.  Uningcha,  bu  falsafa  insonni  xristian  dinichalik  hech  mahal 




 

haqiqatga  olib  kelmaydi.  Avgustin  bahs  shaklida  boshqa  (dialog)  falsafiy  asarlar  yozgan. 




Yüklə 0,56 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   19




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin