Tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti
Yüklə 0,62 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Muallif.
4 1. Jamiyat nima? Jamiyat arabcha so‘zdan olingan bo‘lib, “uyushgan, birlashgan” degan ma'nolarni bildiradi. Jamiyat – tarixiy taraqqiyotning muayyan bosqichida vujudga kelgan ijtimoiy munosabatlar mahsuli. Jamiyat – kishilar o‘rtasidagi o‘zaro harakatlarning mahsuli bo‘lib, hayotning ma'lum bir tashkiliyligi, mohiyati jihatidan kishilar va ularning guruhlari o‘rtasidagi turli xil (iqtisodiy, oilaviy, ma'naviy, sinfiy, diniy va boshqa) munosabatlar va aloqalar yig‘indisidir. Jamiyat muayyan ehtiyoj va manfaatlarga ko‘ra birlashgan kishilarning ma'lum tarzda tashkil topgan majmuasidir. Jamiyat birlashishga moyil bo‘lgan birliklar, ya'ni guruhlar, sinflar, qatlamlardan iborat. Ammo ayrim hollarda, odatda, iqtisodiy, siyosiy, milliy, diniy manfaatlar asosida, “ajrashish kayfiyatlariga” mubtalo bo‘ladi. Davlat jamiyatning eng muhim tarkibiy elementidir. U jamiyatda asosan siyosiy funksiyalarni bajaradi. Jamiyat bilan davlat aslo bir narsa emas. “Jamiyat” tushunchasi “davlat” tushunchasidan kengdir. 2. Fuqarolik jamiyati nima? Fuqarolik jamiyati – komil fuqarolardan, ya'ni uzviy bog‘liqlikda hamda ahloqiy madaniyatga tayanadigan huquqiy va siyosiy madaniyatga ega bo‘lgan odamlardan iborat jamiyat. Fuqarolik jamiyati nafaqat davlatning kuchi bilan, balki uning a'zolari bo‘lmish fuqarolarning o‘zlari orqali saqlab turiladigan va qat'iy tartib qaror topgan jamiyatdir. Bunday jamiyat o‘zini – o‘zi yuksak darajada tashkil etishi bilan ajralib turadi. Fuqarolik jamiyatiga davlatning kuchli ta'siri talab etilmaydi. Fuqarolik jamiyatida davlat tashkilotlaridan ko‘ra jamoat tashkilotlarining faolligi balandroq turadi. Majburlov apparatiga kiruvchi tuzilmalar, shuningdek, vazirliklar, mahalliy hokimiyat idoralari davlat tashkilotlari tizimiga kiradi. O‘zbekiston Respublikasi Birinchi Prezidenti Islom Karimov o‘zining “Bunyodkorlik yo‘lidan” asarida: “…bizning asosiy maqsadimiz – bir kishi yoki jamoat tashkilotlarining fikri davlat tuzilmalarining fikridan ustunroq bo‘ladigan fuqarolar jamiyati qurishdan iborat”, - degan edi. Fuqarolik jamiyati o‘zini - o‘zi boshqaradi va huquqiy davlat siyosatiga, undagi huquqiy tizimga hal qiluvchi ta'sir o‘tkaza oladi. Fuqarolik jamiyati ancha yuksak darajadagi ijtimoiy rivojlanish ko‘rsatkichidir. Fuqarolik jamiyati o‘z xususiyati, tabiati va asosiy sifatlari, xususan, erkinlik va adolatlilikka erishish, demokratiya va insoniy munosabatlarning mustahkamlanishiga yo‘nalganligi bilan huquqiy davlat prinsiplarining tasdiqlanishiga yordam beradi, unga moyil bo‘ladi. Buni quyidagi uchta omilda ko‘rsatish mumkin: Yüklə 0,62 Mb. Dostları ilə paylaş:
|