MADDE 3
Vatandaşların sınır dışı edilmeleri yasağı
1. Hiç kimse, tek başına ya da toplu olarak, uyruğu bulunduğu
devletin ülkesinden sınır dışı edilemez.
2. Hiç kimse, uyruğunda bulunduğu devletin ülkesine girme
hakkından yoksun bırakılamaz.
MADDE 4
Yabancıların topluca sınır dışı edilmeleri yasağı
Yabancıların toplu olarak sınır dışı edilmesi yasaktır.
MADDE 5
Ülkesel uygulama
1. Her Yüksek Sözleşmeci Taraf, bu Protokol’ün imzalanması veya
onaylanması sırasında ya da daha sonra herhangi bir zamanda,
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri’ne yapacağı bir bildirimle, uluslararası
34
35
ilişkilerinden sorumlu olduğu ve sözü geçen bildirimde belirttiği
ülkelerde bu Protokol hükümlerinin ne ölçüde uygulanacağını
taahhüt ettiğini açıklayabilir.
2. Yukarıdaki fıkra uyarınca bir bildirimde bulunmuş olan her
Yüksek Sözleşmeci Taraf, zaman zaman yapacağı yeni bildirimlerle,
daha önceki beyanlarının koşullarını değiştirebilir veya bu Protokol
hükümlerinin bu tür herhangi bir ülkede uygulanmasına son
verildiğini bildirebilir.
3. Bu madde uyarınca yapılmış olan bir bildirim, Sözleşme’nin 56.
maddesinin 1. fıkrasına uygun olarak yapılmış sayılır.
4. Onaylama veya kabul sonucunda bu Protokol’ün uygulandığı
herhangi bir devletin ülkesi ve bu madde uyarınca sözü geçen devlet
tarafından yapılmış bildirime göre bu Protokol’ün uygulandığı
ülkelerin her biri, 2. ve 3. maddelerde sözü edilen devlet ülkesi
deyimi bakımından ayrı ayrı ülkeler olarak kabul edilir.
5. Bu maddenin 1. ve 2. fıkraları uyarınca beyanda bulunan her
devlet, sonradan her zaman bu beyanın ilgili olduğu ülke veya ülkeler
lehine, Mahkeme’nin, işbu Protokol’ün 1, 2, 3 ve 4. maddelerinden
herhangi birine ya da hepsine ilişkin olarak her gerçek kişiden,
hükümet dışı her kuruluştan veya her kişi grubundan Sözleşme’nin
34. maddesi uyarınca başvuruları alma yetkisini kabul ettiğini beyan
edebilir.
MADDE 6
Sözleşme ile bağlantı
Yüksek Sözleşmeci Taraflar, bu Protokol’ün 1’den 5’e kadar olan
maddelerini Sözleşme’ye ek maddeler olarak kabul ederler ve
Sözleşme’nin bütün hükümleri buna göre uygulanır.
MADDE 7
İMZA VE ONAY
1. Bu Protokol, Sözleşme’yi imza eden Avrupa Konseyi üyelerinin
imzalarına açıktır. Bu Protokol, Sözleşme ile birlikte veya ondan sonra
onaylanacaktır. Protokol beş onaylama belgesinin verilmesinden
sonra yürürlüğe girecektir. Daha sonra onaylayan imzacı devletler
bakımından Protokol, onaylama belgesinin verildiği tarihten itibaren
yürürlüğe girer.
2. Onaylama belgeleri, Avrupa Konseyi Genel Sekreteri’ne
verilecek, o da onaylayan devletlerin adlarını bütün üyelere
bildirecektir.
Bu Protokol, imza yetkisini haiz kişilerce imzalanmış olup,
Avrupa Konseyi arşivlerinde saklanmak ve her iki metin de aynı
derecede geçerli olmak üzere Fransızca ve İngilizce tek bir nüsha
halinde 16 Eylül 1963’te Strazburg’da düzenlenmiştir. Genel Sekreter
bunun tasdikli örneklerini imza eden bütün devletlere gönderecektir.
36
37
İnsan Hakları ve Temel
Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin
Sözleşme’ye ek, Ölüm Cezasının
Kaldırılmasına Dair
Protokol No. 6
Strazburg, 28.IV.1983
Roma’da 6 Kasım 1950’de imzalanan İnsan Hakları ve Temel
Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşme’yi (aşağıda “Sözleşme”
diye anılmıştır) imzalayan Avrupa Konseyi üyesi devletler,
Avrupa Konseyi üyesi devletlerin birçoğunda yer alan gelişmelerin
ölüm cezasının kaldırılması yolunda genel bir eğilimi ifade ettiğini
göz önünde bulundurarak,
Aşağıdaki hususlarda anlaşmışlardır:
MADDE 1
Ölüm cezasının kaldırılması
Ölüm cezası kaldırılmıştır. Hiç kimse bu cezaya çarptırılamaz ve idam
edilemez.
MADDE 2
Savaş zamanında ölüm cezası
Bir devlet, yasalarında savaş veya yakın savaş tehlikesi zamanında
işlenmiş olan fiiller için ölüm cezasını öngörebilir; bu ceza ancak
yasanın belirlediği hallerde ve onun hükümlerine uygun olarak
uygulanabilir. İlgili devlet, söz konusu yasanın bu duruma ilişkin
hükümlerini Avrupa Konseyi Genel Sekreteri’ne bildirir.
MADDE 3
Askıya alma yasağı
Sözleşme’nin 15. maddesine dayanılarak bu Protokol’ün hükümleri
ihlal edilemez.
MADDE 4
Çekince koyma yasağı
Sözleşme’nin 57. maddesine dayanılarak bu Protokol’ün
hükümleriyle ilgili hiçbir çekince konulamaz.
MADDE 5
Ülkesel uygulama
1. Her devlet, imza sırasında veya onaylama, kabul ya da katılma
belgesinin verilmesi sırasında, bu Protokol’ün uygulanacağı ülkeyi
veya ülkeleri belirleyebilir.
2. Her devlet, daha sonra herhangi bir zamanda, Avrupa Konseyi
Genel Sekreteri’ne yapacağı bir bildirimle belirteceği başka herhangi
bir ülkenin bu Protokol’ün uygulanma kapsamına alınmış olduğunu
beyan edebilir. Bu ülke bakımından Protokol, bildirimin Genel
Sekreter tarafından alınışını izleyen ayın birinci günü yürürlüğe girer.
3. Yukarıdaki iki fıkra uyarınca yapılan her bildirim, Genel
Sekreter’e gönderilecek bir ihbarla, bildirimde belirtilen ülkeyle ilgili
olarak geri alınabilir. Geri alma, Genel Sekreter’in ihbarı alışını izleyen
ayın birinci günü yürürlüğe girer.
MADDE 6
Sözleşme ile bağlantı
Taraf Devletler bu Protokol’ün 1’den 5’e kadar olan maddelerini
Sözleşme’ye ek maddeler olarak kabul ederler ve Sözleşme’nin
bütün hükümleri buna göre uygulanır.
38
39
MADDE 7
İmza ve onay
Bu Protokol, Sözleşme’yi imzalamış olan Avrupa Konseyi üyesi
devletlerin imzalarına açıktır. Protokol, onaylama, kabul veya uygun
bulmaya sunulacaktır. Avrupa Konseyi üyesi bir devlet, aynı zamanda
veya daha önceden Sözleşme’yi onaylamadıkça, bu Protokol’ü
onaylayamaz, kabul edemez veya uygun bulamaz. Onaylama, kabul
veya uygun bulma belgeleri Avrupa Konseyi Genel Sekreteri’ne
verilir.
MADDE 8
Yürürlüğe giriş
1. Bu Protokol, beş Avrupa Konseyi üyesi devletin 7. madde
hükümleri uyarınca Protokol’le bağlanma hususundaki rızalarını
bildirdikleri tarihi izleyen ayın birinci günü yürürlüğe girer.
2. Protokol’le bağlanma hususundaki rızalarını daha sonra bildiren
Sözleşmeci Devletler açısından, bu Protokol onaylama belgesinin
verilmesi, kabul edilmesi ya da onaylanması tarihini izleyen ayın
birinci günü yürürlüğe girer.
MADDE 9
Saklama işlevleri
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri,
a) her imzalamayı,
b) her onaylama, kabul veya uygun bulma belgesinin verilişini,
c) 5 ve 8. maddeler uyarınca bu Protokol’ün her yürürlüğe giriş
tarihini,
d) bu Protokol’e ilişkin başka her türlü işlem, ihbar veya bildirimi
Konsey üyesi devletlere bildirir.
Bu Protokol,
İmza yetkisini haiz kişilerce imzalanmış olup,
Avrupa Konseyi arşivlerinde saklanmak ve her iki metin de aynı
derecede geçerli olmak üzere Fransızca ve İngilizce tek bir nüsha
halinde 28 Nisan 1983’te Strazburg’da düzenlenmiştir. Genel
Sekreter bunun tasdikli örneklerini imza eden bütün devletlere
gönderecektir.
İnsan Hakları Ve Temel
Özgürlüklerin Korunmasına
İlişkin Sözleşme’ye
Protokol No. 7
Strazburg, 22.XI.1984
4 Kasım 1950 tarihinde Roma’da imzalanan İnsan Hakları ve Temel
Özgürlüklerin Korunması’na İlişkin Sözleşme (bundan böyle
“Sözleşme” diye anılmıştır) yoluyla belirli hak ve özgürlüklerin ortak
güvenceye bağlanmasını sağlamak için daha ileri adımlar atmayı
kararlaştıran ve burada imzası bulunan Avrupa Konseyi üyesi ülkeler,
Aşağıdaki hususlarda anlaşmışlardır:
MADDE 1
Yabancıların sınır dışı edilmelerine
ilişkin usuli güvenceler
1. Bir devletin ülkesinde kurallara uygun olarak ikamet eden
bir yabancı, yasaya uygun şekilde verilmiş bir kararın uygulanması
dışında sınır dışı edilemez ve bu durumda bir kimse,
a) sınır dışı edilmesine karşı gerekçeler öne sürebilme,
40
41
b) durumunu yeniden inceletme,
c) yukarıdaki amaçlarla, yetkili bir merci önünde veya bu merci
tarafından tayin edilecek biri ya da birileri önünde kendini
temsil ettirme hakkını haiz olacaktır.
2. Sınır dışı edilmenin kamu düzeni yararı ya da ulusal güvenlik
nedenleri açısından gerektiği hallerde, bir yabancı yukarıdaki 1.
maddenin a, b ve c bentlerinde öngörülen haklarını kullanmadan
sınır dışı edilebilir.
MADDE 2
Cezai konularda iki dereceli yargılanma hakkı
1. Bir mahkeme tarafından cezai bir suçtan mahkum edilen her
kişi, mahkumiyet ya da ceza hükmünü daha yüksek bir mahkemeye
yeniden inceletme hakkını haiz olacaktır. Bu hakkın kullanılması,
kullanılabilme gerekçeleri de dahil olmak üzere, yasayla düzenlenir.
2. Bu hakkın kullanılması, yasada düzenlenmiş haliyle önem
derecesi düşük suçlar bakımından ya da ilgilinin birinci derece
mahkemesi olarak en yüksek mahkemede yargılandığı veya beraatini
müteakip bunun temyiz edilmesi üzerine verilen mahkumiyet
hallerinde istisnaya tabi tutulabilir.
MADDE 3
Adli hata halinde tazminat hakkı
Bir kişinin, kesin bir kararla cezai bir suçtan mahkum edilmesi
ve sonradan yeni veya yakın zamanda keşfedilmiş bir delilin
kesinlikle yanlış bir adalet uygulaması olduğunu göstermesi
veya kişinin affedilmesi nedeniyle cezai kararın iptal edilmesi
halinde, bilinmeyen delilin açıklanmamış olmasının tamamen veya
kısmen o kişiye atfedildiğinin ispatlandığı haller dışında, böyle bir
mahkumiyet sonucunda cezaya maruz kalan kişi, ilgili devletin yasası
ve uygulamasına göre tazmin edilecektir.
MADDE 4
Aynı suçtan iki kez yargılanmama ve
cezalandırılmama hakkı
1. Hiç kimse bir devletin ceza yargılaması usulüne ve yasaya
uygun olarak kesin bir hükümle mahkum edildiği ya da beraat ettiği
bir suçtan dolayı aynı devletin yargısal yetkisi altındaki yargılama
usulleri çerçevesinde yeniden yargılanamaz veya mahkum edilemez.
2. Yukarıdaki fıkra hükümleri, yeni veya yakın zamanda ortaya
çıkarılan delillerin veya önceki muamelelerde davanın sonucunu
etkileyebilecek esaslı bir kusurun varlığı durumunda, ilgili devletin
ceza yargılaması usulü ve yasasına uygun olarak davanın yeniden
açılmasını engellemez.
3. Sözleşme’nin 15. maddesi çerçevesinde bu madde ile derpiş
olunan yükümlülüklere aykırı hiçbir tedbir alınamaz.
MADDE 5
Eşler arasında eşitlik
Eşler evlilikte, evlilik süresince ve evliliğin sona ermesi durumunda,
kendi aralarında ve çocukları ile ilişkilerinde medeni haklar ve
sorumluluklardan eşit şekilde yararlanırlar. Bu madde devletlerin
çocuklar yararına gereken tedbirleri almalarını engellemez.
MADDE 6
Ülkesel uygulama
1. Her devlet imzalama veya onay, kabul ya da uygun bulma
belgesinin verilmesi sırasında bu Protokol’ün uygulanacağı toprak
ya da toprakları belirtir ve bu toprak veya topraklara uygulayacağı
işbu Protokol hükümlerini ne ölçüde yükümlendiğini ifade eder.
2. Her devlet daha sonraki herhangi bir tarihte Avrupa Konseyi
Genel Sekreteri’ne hitaben yapacağı bir beyanla, bu Protokol’ün
uygulanmasını, beyanda belirtilen herhangi diğer bir toprağa da
genişletebilir. Bu durumdaki bir toprak bakımından, Protokol, Genel
42
43
Sekreter’in böyle bir beyanı teslim aldığı tarihten itibaren iki aylık bir
sürenin bitişini izleyen ayın ilk günü yürürlüğe girer.
3. Yukarıdaki iki fıkra uyarınca yapılan herhangi bir beyan, böyle
bir beyanda belirtilen toprak açısından, Genel Sekreter’e hitaben
yapılan bir bildirim ile geri alınabilir veya değiştirilebilir. Geri alma
veya değiştirme, bildirimin Genel Sekreter’e tesliminden sonraki iki
aylık sürenin bitimini izleyen ay başında yürürlüğe girer.
4. Bu madde uyarınca yapılan beyan, Sözleşme’nin 56. maddesinin
1. fıkrası uygun olarak yapılmış sayılır.
5. Onaylama, kabul ya da uygun bulma işlemi sonucu bu
Protokol’ün uygulanacağı herhangi bir devlet toprağı ve bu madde
uyarınca o devlet tarafından yapılan beyana binaen bu Protokol’ün
uygulanacağı topraklardan her biri, 1. maddede atıfta bulunulan
anlamıyla bir devletin ülkesinden ayrı topraklar olarak mütalaa
edilebilir.
6. Bu maddenin 1. ve 2. fıkraları uyarınca beyanda bulunan her
devlet, sonradan her zaman bu beyanın ilgili olduğu ülke veya
ülkeler lehine, Mahkeme’nin, işbu Protokol’ün 1’den 5’e kadar olan
maddelerinden herhangi birine ya da hepsine ilişkin olarak her
gerçek kişiden, hükümet dışı her kuruluştan veya her kişi grubundan
Sözleşme’nin 34. maddesi uyarınca başvuruları alma yetkisini kabul
ettiğini beyan edebilir.
MADDE 7
Sözleşme ile bağlantı
Taraf devletler, bu Protokol’ün 1’den 6’ya kadar olan maddelerini
Sözleşme’nin ek maddeleri olarak değerlendireceklerdir ve
Sözleşme’nin tüm hükümleri buna göre uygulanacaktır.
MADDE 8
İmza ve onay
Bu Protokol, Sözleşme’yi imza eden Avrupa Konseyi üyesi ülkelerin
imzasına açıktır. Bu Protokol onaylama, kabul ya da uygun bulma
ile yürürlüğe girecektir. Avrupa Konseyi üyesi bir devlet aynı anda
ya da daha önceden Sözleşme’yi onaylamadan bu Protokol’ü
onaylayamaz, kabul edemez ya da uygun bulamaz. Onay, kabul ya
da uygun bulma belgeleri Avrupa Konseyi Genel Sekreteri’ne tevdi
edilecektir.
MADDE 9
Yürürlüğe giriş
1. Bu Protokol, Avrupa Konseyi üyesi yedi devletin 8. madde
hükümlerine uygun bir şekilde bu Protokol’e bağlı kalacaklarını ifade
ettikleri tarihten itibaren iki aylık bir sürenin bitişini izleyen ayın ilk
günü yürürlüğe girecektir.
2. Herhangi bir üye devletin sonradan bu Protokol’e katılması
durumunda, Protokol, o devlet açısından onaylama, kabul ya da
uygun bulma belgesinin tevdi edildiği tarihten itibaren iki aylık bir
sürenin bitişini izleyen ayın ilk günü yürürlüğe girecektir.
MADDE 10
Saklama işlevleri
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri,
a) her imzalamayı,
b) onay, kabul veya uygun bir şekilde bu Protokol’ün yürürlülük
kazanacağı her tarihi,
c) 6. ve 9. maddelere uygun bir şekilde bu Protokol’ün
yürürlülüğe gireceği her tarihi,
d) bu Protokol ile ilgili her türlü başka işlemi, bildirimi ya da
beyanı,
Konsey üyesi devletlere bildirir.
Bu Protokol,
44
45
İmza yetkisini haiz kişilerce imzalanmış olup,
Avrupa Konseyi arşivlerinde saklanmak ve her iki metin de aynı
derecede geçerli olmak üzere Fransızca ve İngilizce tek bir nüsha
halinde 22 Kasım 1984’te Strazburg’da düzenlenmiştir. Genel
Sekreter bunun tasdikli örneklerini imza eden bütün devletlere
gönderecektir.
İnsan Hakları Ve Temel
Özgürlüklerin Korunmasına
İlişkin Sözleşme’ye
Protokol No. 12
Roma, 4.XI.2000
Aşağıda imzası bulunan Avrupa Konseyi üyesi Devletler,
Tüm insanların hukuk önünde eşit oldukları ve hukuk tarafından
eşit derecede korunma hakkına sahip oldukları temel ilkesinden
hareketle;
Roma’da 4 Kasım 1950 tarihinde imzalanmış olan İnsan Hakları
ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşme (aşağıda
“Sözleşme” olarak anılacaktır.) çerçevesinde, ayrımcılığın genel
olarak yasaklanmasının topluca uygulanması yoluyla herkesin eşit
olduğunun vurgulanması için gerekli tedbirleri almayı kararlaştırarak;
Ayrımcılık yapılmaması ilkesinin, Taraf Devletleri, tam ve etkin bir
eşitlik sağlamak amacıyla objektif ve makul gerekçelere dayanan
tedbirler almaktan alıkoymadığını vurgulayarak,
Aşağıdaki hususlarda anlaşmışlardır:
MADDE 1
Ayrımcılığın genel olarak yasaklanması
1. Hukuken temin edilmiş olan tüm haklardan yararlanma, cinsiyet,
ırk, renk, dil, din, siyasi veya diğer kanaatler, ulusal ve sosyal köken,
ulusal bir azınlığa mensup olma, servet, doğum veya herhangi bir
diğer statü bakımından hiçbir ayrımcılık yapılmadan sağlanır.
46
47
2. Hiç kimse, 1. paragrafta belirtildiği şekilde hiçbir gerekçeyle,
hiçbir kamu makamı tarafından ayrımcılığa maruz bırakılamaz.
MADDE 2
Ülkesel uygulama
1. Her Devlet imzalama veya onay, kabul ya da uygun bulma
belgesinin verilmesi sırasında bu Protokol’ün uygulanacağı toprak
ya da toprakları belirtir.
2. Her Devlet daha sonraki herhangi bir tarihte Avrupa Konseyi
Genel Sekreteri’ne hitaben bulunacağı bir beyanla, bu Protokol’ün
uygulanmasını, işbu beyanda belirtilen diğer bir toprağa
genişletebilir. Bu durumda, Protokol, Genel Sekreter’in böyle bir
beyanı teslim aldığı tarihten sonraki üç aylık sürenin bitimini izleyen
ayın ilk günü belirtilen toprak bakımından yürürlüğe girer.
3. Yukarıdaki iki fıkra uyarınca bulunulan herhangi bir beyan,
böyle bir beyanda belirtilen toprak açısından, Avrupa Konseyi
Genel Sekreteri’ne hitaben yapılan bir bildirim ile geri alınabilir veya
değiştirilebilir. Geri alma ve değiştirme, Genel Sekreter’in bu bildirimi
teslim aldığı tarihten sonraki üç aylık sürenin bitimini izleyen ayın ilk
günü yürürlüğe girer.
4. Bu madde uyarınca bulunulan bir beyan, Sözleşme’nin 56.
maddesinin 1. fıkrasına uygun olarak gerçekleştirilmiş sayılır.
5. Bu Madde’nin 1. veya 2. fıkraları uyarınca beyanda bulunan her
Devlet, daha sonraki herhangi bir tarihte, bu beyanda belirtilen ülke
veya ülkelerle ilgili olarak, Mahkeme’nin, her gerçek kişiden, sivil
toplum kuruluşundan veya her kişi grubundan Sözleşme’nin 34.
maddesine göre ve işbu Protokol’ün 1. maddesi uyarınca başvuruları
alma yetkisini kabul ettiğini beyan edebilir.
MADDE 3
Sözleşme ile bağlantı
Taraf Devletler bu Protokol’ün 1’den 2’ye kadar olan maddelerini
Sözleşme’ye ek maddeler olarak kabul ederler ve Sözleşme’nin
bütün hükümleri buna göre uygulanır.
MADDE 4
İmza ve onay
Bu Protokol, Sözleşme’yi imzalamış olan Avrupa Konseyi üyesi
devletlerin imzalarına açıktır. Protokol, onaylama, kabul veya uygun
bulmaya sunulacaktır. Avrupa Konseyi üyesi bir devlet, aynı zamanda
veya daha önceden Sözleşme’yi onaylamadıkça, bu Protokol’ü
onaylayamaz, kabul edemez veya uygun bulamaz. Onaylama, kabul
veya uygun bulma belgeleri Avrupa Konseyi Genel Sekreteri’ne
verilir.
MADDE 5
Yürürlüğe giriş
1. Bu Protokol, on Avrupa Konseyi üyesi devletin 4. madde
hükümleri uyarınca Protokol’ün bağlayıcı olması hususundaki
rızalarını bildirdikleri tarihten itibaren üç aylık bir süreyi izleyen ayın
birinci günü yürürlüğe girer.
2. Bu Protokol’le bağlanma hususundaki rızalarını daha sonra
bildiren üye Devletler için Protokol, onay, kabul ya da uygun bulma
belgesini teslim ettikleri tarihten itibaren üç aylık bir süreyi izleyen
ayın birinci günü yürürlüğe girer.
MADDE 6
Saklama işlevleri
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri,
a) her imzalamayı,
b) her onaylama, kabul veya uygun bulma belgesinin verilişini,
48
49
c) bu Protokol’ün 2. ve 5. maddeler uyarınca her yürürlüğe
giriş tarihini,
d) bu Protokol’e ilişkin başka her türlü işlem, ihbar veya
bildirimi
Konsey üyesi devletlere bildirir.
Bu Protokol,
İmza yetkisini haiz kişilerce imzalanmış olup,
Avrupa Konseyi arşivlerinde saklanmak ve her iki metin de aynı
derecede geçerli olmak üzere Fransızca ve İngilizce tek bir nüsha
halinde 4 Kasım 2000 tarihinde Roma’da düzenlenmiştir. Genel
Sekreter bu Protokol’ün tasdikli örneklerini imza eden bütün Avrupa
Konseyi üyesi Devletlere gönderecektir.
İnsan Hakları Ve Temel
Özgürlüklerin Korunmasına
İlişkin Sözleşme’ye ek,
ölüm cezasının her durumda
kaldırılmasına dair
Protokol No. 13
Vilnius, 3.V.2002
Aşağıda imzası bulunan Avrupa Konseyi üyesi Devletler,
Demokratik bir toplumda herkesin yaşama hakkının temel bir değer
olduğu ve ölüm cezasının kaldırılmasının bu hakkın korunmasında
ve tüm insanların sahip olduğu onurun tanınmasında büyük önem
taşıdığı inancıyla;
Roma’da 4 Kasım 1950 tarihinde imzalanan İnsan Hakları ve Temel
Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşme’nin (aşağıda “Sözleşme”
olarak anılacaktır.) teminat altına aldığı yaşama hakkının korunmasını
pekiştirmek dileğiyle;
Strazburg’da 28 Nisan 1983 tarihinde imzalanan Sözleşme’ye Ek,
Ölüm Cezasının Kaldırılmasına Dair 6 Numaralı Protokol’ün savaş ya
da yakın savaş tehlikesi zamanında işlenmiş olan fiiller için verilen
ölüm cezalarını Sözleşme dışı tuttuğunu göz önünde bulundurarak;
Ölüm cezasını her tür durumda kaldırmak için son adımı atmaya
karar vererek,
Aşağıdaki hususlarda anlaşmışlardır:
50
51
MADDE 1
Ölüm cezasının kaldırılması
Ölüm cezası kaldırılmıştır. Hiç kimse bu cezaya çarptırılamaz ve idam
edilemez.
MADDE 2
Askıya alma yasağı
Sözleşme’nin 15. maddesine dayanılarak bu Protokol’ün hükümleri
askıya alınamaz.
MADDE 3
Çekince koyma yasağı
Sözleşme’nin 57. maddesine dayanılarak bu Protokol’ün
hükümleriyle ilgili hiçbir çekince konulamaz.
MADDE 4
Ülkesel uygulama
1. Her devlet, imza sırasında veya onaylama, kabul ya da uygun
bulma belgesinin verilmesi sırasında, bu Protokol’ün uygulanacağı
ülkeyi veya ülkeleri belirleyebilir.
2. Her devlet, daha sonra herhangi bir zamanda, Avrupa Konseyi
Genel Sekreteri’ne yapacağı bir bildirimle belirteceği başka herhangi
bir ülkenin bu Protokol’ün uygulanma kapsamına alınmış olduğunu
beyan edebilir. Bu ülke bakımından Protokol, bildirimin Genel
Sekreter tarafından teslim alınışından sonra üç aylık bir süreyi izleyen
ayın birinci günü yürürlüğe girer.
3. Yukarıdaki iki fıkra uyarınca yapılan her bildirim, Genel Sekreter’e
gönderilecek bir ihbarla, bildirimde belirtilen ülkeyle ilgili olarak geri
çekilebilir ya da değiştirilebilir. Geri çekme ya da değiştirme, ihbarın
Genel Sekreter tarafından teslim alınışından sonra üç aylık bir süreyi
izleyen ayın birinci günü yürürlüğe girer.
MADDE 5
Sözleşme ile bağlantı
Taraf Devletler bu Protokol’ün 1’den 4’e kadar olan maddelerini
Sözleşme’ye ek maddeler olarak kabul ederler ve Sözleşme’nin
bütün hükümleri buna göre uygulanır.
MADDE 6
İmza ve onay
Bu Protokol, Sözleşme’yi imzalamış olan Avrupa Konseyi üyesi
devletlerin imzalarına açıktır. Protokol, onaylama, kabul veya uygun
bulmaya sunulacaktır. Avrupa Konseyi üyesi bir devlet, aynı zamanda
veya daha önceden Sözleşme’yi onaylamadıkça, bu Protokol’ü
onaylayamaz, kabul edemez veya uygun bulamaz. Onaylama, kabul
veya uygun bulma belgeleri Avrupa Konseyi Genel Sekreteri’ne
verilir.
MADDE 7
Yürürlüğe giriş
1. Bu Protokol, on Avrupa Konseyi üyesi devletin 6. madde
hükümleri uyarınca Protokol’ün bağlayıcı olması hususundaki
rızalarını bildirdikleri tarihten itibaren üç aylık bir süreyi izleyen ayın
birinci günü yürürlüğe girer.
2. Bu Protokol’le bağlanma hususundaki rızalarını daha sonra
bildiren üye Devletler için Protokol, onay, kabul ya da uygun bulma
belgesini teslim ettikleri tarihten itibaren üç aylık bir süreyi izleyen
ayın birinci günü yürürlüğe girer.
MADDE 8
Saklama işlevleri
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri,
a) her imzalamayı,
b) her onaylama, kabul veya uygun bulma belgesinin verilişini,
52
c) bu Protokol’ün 4. ve 7. maddeler uyarınca her yürürlüğe
giriş tarihini,
d) bu Protokol’e ilişkin başka her türlü işlem, ihbar veya
bildirimi
Konsey üyesi devletlere bildirir.
Bu Protokol,
İmza yetkisini haiz kişilerce imzalanmış olup,
Avrupa Konseyi arşivlerinde saklanmak ve her iki metin de aynı
derecede geçerli olmak üzere Fransızca ve İngilizce tek bir nüsha
halinde 3 Mayıs 2002 tarihinde Vilnius’da düzenlenmiştir. Genel
Sekreter bu Protokol’ün tasdikli örneklerini imza eden bütün Avrupa
Konseyi üyesi Devletlere gönderecektir.
Avrupa İnsan
Hakları
Sözleşmesi
European Court of Human Rights
Council of Europe
F-67075 Strasbourg cedex
Design: © ECHR - Photo: © Shutterstock
www.echr.coe.int
TUR
Dostları ilə paylaş: |