6-ma’ruza
MOYLASH MATERIALLARI
Reja
1.
Moylar tasnifi
2. suyuq moylash materiallari
3. Plastik moylarning tuzilishi,
turlari va xossalari
4. Qattiq va o’z-o’zidan moylanuvchi materiallar
Ishqalanish yuzasida moylarning bajaradigan vazifasi avvalo bir-biridan
gidrodinamik
bosim xisobiga ajratish bulsa, ikkinchidan ishqalanish zonasidagi
xosil bulgan temperatura va yemirilgan zarrachalarni tashkariga olib chikib ketishdan
iborat.
Moylar asosan usimlik, xayvon moylari, mineral moylar, kovushkok,
kattik
xamda uz-uzini moylovchi materiallar ishlatiladi. Moylovchi materiallarning
kuyidagi asosiy turlari mavjud:
1. Gazsimon moylar:
a) gazodinamik moylar
b) gazostatik moylar.
2. Suyuk moylar:
a) suyuk;
b) elastik moylar (kovushkok).
3. Kattik moylar:
a) kattik moylar;
b) uz-uzini moylovchi materiallar.
Moylarning tarkibiga ularni xususiyatlarini yaxshilash maksadida 3
turdagi
kushimchalar kushiladi.
1. Antifriktsion kushimchalar - ishqalanish koeffitsienti kam buladi. Bunday
kushimchalarga xayvon xamda usimlik moylari asosidagi kislotalar, azot, fosfor,
oltingugurt
birikmalari, volьfram va molibdenning oltingugurt birikmalari va boshka
kushimchalar kushiladi. Ularning asosiy vazifasi ishqalanuvchi yuzalarga singib
ishqalanish koeffitsientini kamaytirishdan iborat.
2. Yeyilishni kamaytiruvchi kushimchalar.
Bularga asosan fosfor, rux, bariy
metallarning tuzlari xamda fosfor kislotalarining oltingugurt bilan birikmalari kiradi.
Ularning vazifasi ishqalanuvchi yuzalarning orasida ajratilgan moy katlamlarini xosil
kilishdan iborat.
3. Xar xil xossalarini oshiruvchi kushimchalar sovukka,
issiqka chidamliligini
oshirish.
Dostları ilə paylaş: 
