miqdorda xodim yollaydi (Lm< Lo). Boshqacha aytganda, monopsonchi firmaning yakka hokimligi o ‘matilib, mehnat bozorida ish beruvchilar o‘rtasida raqobatni y o ‘qotish qonuniy ravishda ish bilan bandlikning (demak, ishlab chiqarish hajmining ham) kamayishiga va aholi turmush daijasining pasayishiga olib keladi. Bunday sharoitda xodimlar o‘z mehnatlarini yakkayu yagona ish beruvchiga taklif qilib, ular belgilagan ish haqiga rozi boiishga majburlar. 3.6. Mehnat bozorida kasaba uyushmalarining roli Mehnat bozorida yollanma xodimlar hamma vaqt ham ish beruvchilar bilan teng, adolatli mavqega ega bo‘la olmaydi. Chunki ish beruvchilar mulk - ishlab chiqarish vositalari egalaridir, ulaming ijtimoiy mehnat munosabatlariga iqtisodiy, 3.1 2 -ra sm . Monopsoniya sharoitida mehnatning taklifi va unga talab 117
Ill bob. Mehnat bozori: mohiyati, shakllanishi va rivojlanishi ba’zan siyosiy ta’sir ko‘rsatish imkoniyatlari kuchliroq. Shuning uchun yollanma xodimlar uchun mehnat bozorida mehnat resurslari xaridorlari bilan uyushgan holda raqobatlashish xohishi tabiiy. Yollanma xodimlar ijtimoiy-iqtisodiy manfaatlarining ana shu himoyachilari - ularning jam oat birlashmalari hisoblanadigan kasaba uyushmalaridir. 0 ‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 16-moddasida xodimning asosiy mehnat huquqlari qatorida kasaba uyushmalariga hamda xodimlar va mehnat jamoalarining manfaatlarini ifoda etuvchi boshqa tashkilotlarga birlashish huquqi mustahkamlab qo‘yilgan. Xodimlaming vakillik organlari sifatidagi kasaba uyushmalari quyidagilarga haqlidir: - muzokaralar olib borish, jamoa shartnomalari va kelishuvlari tuzish, ulaming
