Birinchidan, uchinchi ishchiga ish haqi
to‘lanishi kerak (6 birlik), ya’ni eng ko‘p
xarajatlar ish haqi stavkasi bilan birga ortadi.
Ikkinchidan, firma ishlab turgan ikki
xodimga awalgi 4 birlikdan 6 birlik-
ka teng bo‘lgan ish haqi to‘lashi kerak.
Natijada, ish haqi faqat 4 birlikdan 6 bir-
likkacha ortadi, ammo eng ko‘p xara
jatlar 6
birlikdan
10
birlikka
yetadi
(6 +[2 x (6 - 4)] = 10)
Ushbu holat 3 .12-rasmda yaqqol ifodasini
topgan. Mehnatga eng ko‘p xaraj atlar (MRCL)
ish haqi stavkalari mehnat taklif qilinadigan
(SL) egri chizig‘idan yuqorida bo‘ladi. Bunda
mehnatning eng ko‘p pul miqdori (MRPL)
bilan to‘g ‘ri keladigan mehnatga talabning egri chizig‘i (DL) V nuqtasida mehnatga
eng ko‘p xarajat (MPCL) egri chizig‘i bilan kesishadi.
Demak, MRC = MRP qoidasiga ko‘ra, ana shu holatda firma ishga LM xodim
yollaydi. Monopsonchi uchun bunday ko‘p xodimni yollash manfaatli emas.
Shuning uchun monopsonchi tomonidan mehnatga talab ana shu darajada uziladi
va (ABLM) egri chizig‘i shaklini oladi. SL taklif egri chizig'iga muvofiq shu
miqdordagi xodimlami ulaming mehgatiga WM stavkasi bo‘yicha haq to‘lash orqali
yollash mumkinligi uchun monopsonchi ularga shu miqdorda ish haqi to‘laydi.
Shunga e’tibor qaratish kerakki, M nuqtasi bilan О talab va taklif chizig‘i
kesishish nuqtasida tutashmaydi. Ya’ni talab va taklifning muvozanati mukammal
raqobatli mehnat bozoridagiga nisbatan boshqa nuqtada o‘matiladi. Monopsonchi
erkin raqobatli bozorda ish ko‘radigan firma bilan taqqoslanganda, bir y o ‘la ish
bilan band bo‘lgan xodimlarga kamroq ish haqi to‘lagani holda (WM < WO), kam
Dostları ilə paylaş: |