Çağdaş Azərbaycan postmodern romanı 83
mulyakr xarakter daşıyan bir aləmdə yaşayır. Leş Əlidən
başqa əsərin digər qəhrəmanı içkiyə qurşanmış «alkaş»
universitetin tarix fakültəsini bitirmiş, ölkədə baş vermiş
bütün tarixi və siyasi hadisələrin iştirakçısı olmuş, özünü
«tarixi arxasınca çəkib aparan nadir siyasətçilərdən biri he-
sab edən», lakin «tarixin yiyəsiz kimi arxasına salıb sülən-
dirdiyi minlərlə sıravi siyasət tüfeylilərindən biri» olan,
«tarixin keçib getdiyi yola səpələnən yiyəsi ölmüş orden,
medallar»ı satması ilə məşğul olan və içkiyə qurşanmış
Əlinin absurd həyatdan bezməsi öz dili ilə verilir: «Uşaq-
lar bir az böyüsün, özümü öldürəcəyəm».
Əsas qəhrəman tərəfindən həyatın və varlığın absurd
kimi qəbul etməsi Pərviz Cəbrayılın «Yad dildə»
49
roma-
nın polkovnik obrazına da aid etmək olar. Köməkçinin
«Cənab Polkovnik, işığı yandırımmı?» sualına «Yox!!!»
deyərək qışqırması və sarayın damına qonmuş göyərçinlə-
rin hürküşüb şaqqıltıyla uçmasının təsviri maraq doğurur.
Qaranlıqda oturmaq, işığı yandırmamaq rəmzi məna daşı-
yır. Əsərdə polkovnikin «ağ parçaya bükülü bir şeyin su-
yun üzündə gəlib bizim ayaqyolunu axıtdığımız o kanala
düşdüyünü gördük. Daşqın qəbiristanlığı yuyub ən son
ölünü - qırx gün bundan qabaq basdırılmış atamı qəbirdən
çıxarmışdı, üstümüzə qaytarırdı» fikri də absurddur.
Əsas qəhrəmanın simulyakr xarakter daşıyan aləmdə
yaşaması onun daxili hissləri ilə əlaqəli olması ilə yanaşı,
əsas qəhrəmanın xəyali sosial-siyasi reallıqda yaşaması ilə
də əlaqəli ola bilər. Şəbnəm Karslının «2087-ci il» əsərinin
baş qəhrəmanı Mirasın sevgilisi Amerika Demokratik im-
periyasından Çin Xalq İmperiyasının Gəncə şəhərinə araş-
49
Cəbrayıl P. Yad dildə. Bakı, Qanun, 2009. 424 s.