Çağdaş Azərbaycan postmodern romanı 5
bir mənəvi haldır, sənət iradəsilə (Nitşenin ifadəsilə desək,
«kunstwollen») işə bir yanaşmadır. Bu mənada hər dövrün
öz xüsusi manyerizmi olduğu kimi, hər dövrün öz postmo-
dernizmi də var»
1
. U. Eko qeyd etmişdir ki, postmoder-
nizm təsbit olunmuş xronoloji hadisə deyildir, hansısa bir
mənəvi durumdur.
Postmodernizm termin kimi leksik baxımından «mo-
dernizmdən sonrakı» mənasını verir. Lakin modernizmin
və postmodernizmin arasındakı əlaqələri sadələşmiş ardı-
cıllıq şəklində qəbul edilməsi düzgün deyil. Tədqiqatçılar
modernizmi və postmodernizmi müqayisə etdikdə müxtə-
lif nəticələrə gəlmişlər. Duqlas Kellner və Stiven Best
«post» ön şəkilçisinin anlamı modernizmi keçən, anti mo-
dern, Vattimo müsbət mənada modernizmdən qopma, ay-
rılma, azadolma, Fuko yeniliyin ifadəsi, Arnold Toynbi
geriləmək, Habermas modernizmdən azadolma, Matei mo-
dernliyin yeni üzü, İqlton modernizmə qarşı olan təpkilərin
cəmi, Oktavia Paz modern daha modern görünüşü kimi də-
yərləndirmişlər.
Əgər 1950-ci illərdə Charles Olsan postmodernizmi moder-
nizmə qarşı cərəyan olmasını vurğulamışdırsa, J.F. - Liotar
«The Postmodern Explained to Children» kitabında post-
modernizmin modernizm içərisində gizlənərək onun tərkib
hissəsinə çevrilməsi faktını qeyd etmişdir. X.-F. Liotar
postmodernizmi modernizmin antitezisi olmadığını və ye-
nilənmədə olan növbəti modernizm kimi qəbul edir. Oxşar
fikirləri F. Ceymisson və Y. Habermas irəli sürmüşdülər.
F. Ceymisson postmodernizmin təkbaşına mövcud olmadı-
1
Eco U. Postscript to the Name of the Rose. NY.: Harcourt, 1985, 91
p. P. 75.
