Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi nizami adina əDƏBİyyat institutu

l
l
i
i
d
d
ə
ə
 
 
Ş
Ş
ə
ə
r
r
i
i
f
f
o
o
v
v
a
a
 
 
6 
ğını, modernizmin bir təkamülü olduğunu iddia etmişdir. 
Modernizmi «müasirlik lahiyəsi» 
2
hesab edən Y. Haber-
mas postmodernizmi əslində modernizmin transformasiya-
sı olduğunu vurğulamışdır. Amerika tənqidçisi İhap Has-
san 1971-ci ildə nəşr etdirdiyi «The Dismemberment of 
Orpheus: Towarol a postmodern literature» adlı əsərində 
postmodernizmin modernizmə qarşı olmadığını, ancaq 
fərqli olmasını göstərir. 
Ədəbiyyatşünas Brayan Makxeyl modernizmin post-
modernizmə keçidi barədə bəhs edərkən, qeyd edir ki, mo-
dernist ədəbiyyatın mərkəzində epistemoloji problematika 
durur, postmodernistlər isə əsasən, ontoloji məsələlərdə 
maraqlıdırlar. Modernist ədəbiyyatı həll etmək lazım olun-
duğu fraqmentarlıq və maksimal subyektivlik ekzistensio-
nalın böhran və ya daxili freydist münaqişə və problemləri 
əks etdirirsə, postmodernistlər isə bu xaosun kənar edilə 
bilməzliyini göstərirlər. 
Postmodernizm klassik ənənə ilə hadisələrə və insana 
modernist baxışları özündə ehtiva edir, modernist konsep-
siyaların bir sıra fundamental müddəalarından imtina edə-
rək modernist ənənələri davam etdirir. Postmodernizm ge-
netik baxımdan ondan əvvəl mövcud olmuş bu və ya digər 
kombinasiyalar şəklində modernizmin nəzəri bünövrəsini 
təşkil etmiş konsepsiyalara əsaslanması özünü göstərmiş-
dir. Bu konsepsiyalar poststrukturalizm (total strukturla 
mübarizə), struktur psixoanaliz, semiotika (yunan dilində 
«semeion»-işarə), dialoq fəlsəfəsi kimi qeyri-klassik kon-
sepsiyalardır. Postmodernizmin estetik əsasında isə semio-
2
Хабермас Ю. Модерн - незавершенный проект // Вопросы фи-
лософии. 1992, № 4. С. 80-118. 

---