Patopsixologiya va tibbiyot psixologiyasi

4. MAVZU XIS-TUYG'ULAR VA ULARNING KASALLIK 
MUNOSABATI BILAN O'ZGARISHI. 
Reja: 
1. Emosional holatlarning kelib chiqishi. 
2. Fiziologik va patologik affekt. 
3. Maniakal depressiya va eyforiya. 
4. Bemorlar xissiyotiga ta'sir etish. 
Tayanch tushunchalar. 
 
Affekt - qisqa muddatli to'satdan paydo bo'ladigan kuchli ruhiy 
hayajonlanish 
Depressiya – kayfiyat buzilishining bir turi bo'lib, doimo g'amgin, 
yomon kayfiyatda yurishdir 
Eyforiya – depressiyaga qarama-qarshi vaqtinchalik, beg'amlik, bir oz
ko'tarinki kayfiyat 
emotsiya – tevarak-atrofdagi voqealar bilan bog'liq bo'lgan qisqa 
muddatli holat 

Inson va hayvon emotsiyasida farq bormi? 
«Emotsiya» termini lotincha «Emovere» to'lqinlantirmoq degan 
so'zdan kelib chiqqan bo'lib, ular psixik va somatik jarayonlarni tartibga 
solishda katta axamiyatga egadir. 
? 

---

19 
Emotsiyalarning organizm faoliyatidagi fiziologik roli kattadir. 
Hayvonlarda emotsiyalarning funksiyasi nixoyatda baxolovchi bir 
butun funksiya bo'lib, harakat qilishga undovchi faoliyat bilan bevosita 
bog'liqdir. 
Odamning emosional hayotida bosh miya po'stlog'i va u bilan bog'liq 
bo'lgan 2-signal sistemasi faoliyati katta ahamiyatga ega. 
Qo‘rquv va g'azab emotsiyalarida qonda adrenalin miqdori ko'payadi. 
Affektda qonga qalqonsimon bez garmoni tushishi ko'payadi. Shuningdek 
gipofizning inkretor faoliyati oshadi. Salbiy emotsiyalar me'da osti bezi 
shirasi 
sekresiyasining 
kamayishiga 
olib 
keladi. 
Ijobiy 
(musbat) 
emotsiyalarda me'da shirasi kislotaliligi oshadi. 
Emotsiyalar yurak – tomirlar sistemasi va arterial bosimga kuchli ta'sir 
qiladi. 
Emotsiyalar ta'siri ostida qonda shaklli elementlar miqdori, kislota 
ishqor muvozanati va gemostoz siljishining boshqa ko'rsatkichlari o'zgaradi.