Pedagogika ijtimoiy fan sifatida arxiv uz

Pedagogika fanining ob`ekti, predmeti va funksiyalari.

Tayanch iboralar: pedagogika fanining vazifalari, asosiy tushunchalar, fanning ob`ekti, fanning predmeti, fanning funksiyalari.
Pedagogika fanining vazifalaridan kelib chiqqan holda unga quyidagi ta`rifni berish mumkin: Pedagogika ta`lim-tarbiyaga oid bilimlarni mushtarak holda jamlab, ularni saralab sinovdan o`tkazuvchi va bir tartibga keltiruvchi, ularni boshqalarga o`rgatuvchi fandir.
Pedagogika fanining asosiy vazifasi butun dunyodagi ma`rifat sohasiga tegishli bilimlarni to`plab, ularni didaktika ko`rigidan o`tkazishdir. Didaktika ko`rigidan o`tkazish deganda, pedagogikaga tegishli maqola, risola va yirik asarlar mazmuni va mohiyatini

didaktika tamoyilidagi talablarga solishtirib ko`rish tushuniladi. Tadqiqotlar Shuni ko`rsatadiki, chop etilayotgan pedagogikaga oid asarlarning 7-10 foizi didaktikaning tamoyillariga to`g’ri kelar ekan. Shuning uchun pedagogika fanining birinchi vazifasi nashrdan chiqqan pedagogikaga oid asarlarni didaktika tamoyillari bilan taqqoslab, tahlil qilishdir. Amaliyotchi-o`qituvchi va pedagoglarning vazifasi pedagogik adabiyotlarni o`z faoliyatida ko`r-ko`rona qo`llayvermasdan, ularga tanqidiy yondoshib, didaktika tahlilidan o`tkazib qo`llashdan iboratdir.
Pedagogika fanining ikkinchi vazifasi, muayyan asar didaktikaning barcha tamoyillariga mos kelishi ma`lum bo`lgandan keyin, uning mahalliy sharoitga to`g’ri kelish - kelmasligini aniqlashdir. Chunki, har qanday ijtimoiy voqelikda, shu jumladan ta`lim-tarbiya jarayonida ham hukm suruvchi qonuniyatlar ma`lum bir ijtimoiy sharoitning ob`ektiv borlig’ini qanchalik to`la ifoda etgan bo`lishiga qaramay, boshqa ijtimoiy sharoitga to`g’ri kelmasligi mumkin. Shuning uchun ham, maorifchi olimlar, o`z hududidan tashqarida pedagogikaning hamma qonuniyatlariga asoslanib, yaratilgan ta`lim-tarbiya usul va uslublarini o`z hududida qaytadan sinab ko`rishlari shart.
Pedagogika fanining uchinchi va asosiy vazifasi pedagogik sohada asrlar davomida to`plangan bilimlarni dars berishning ma`lum usuli va uslublari yordamida, tasdiqlangan reja va dasturlar asosida o`qituvchilarga berish va bu bilimlarni amaliyotda qo`llashni o`rgatishdir.
Pedagogika-tarbiya haqidagi fan. Pedagogikaning asosiy tushunchalari-tarbiya, o`qitish, rivojlantirish, ma`lumot va ularning o`zaro aloqasi. Pedagogika (paydagogos-grekcha «bola» va
«yetaklash» ma`nosini bildiradi) insonni shakllantirishda muayyan tizim, faoliyat hamda ta`lim-tarbiyaning mazmuni va metodlari haqida bahs yuritadi.
Pedagogikaning an`anaviy tushunchasi-o`sib kelayotgan avlodni tarbiyalash va o`qitish.
XIX asrgacha pedagogika to`g’risida shunda y tushuncha mavjud edi. Hozirgi paytda pedagogika predmeti kengaydi, chunki yangi yo`nalishlar paydo bo`ldi. Jumladan, kasb ta`limi pedagogikasi, o`rta maxsus, kasb-hunar ta`limi pedagogikasi, oliy ta`lim pedagogikasi va boshq.

Pedagogika fanining predmeti - o`qitishning, ta`lim-tarbiyaning zamonaviy qonuniyatlari, mazmuni, usullari, vositalari bilan insonlarni, yoshlarni, mutaxassislarni qurollantirish.