5. Oligofren balalar. Oraylıq nerv sistemasınıń organikalıq jaraqatlanıwı nátiyjesinde biliw hám is-háreketi turaqlı buzılǵan balalar-oligofren balalar dep ataladı. Oligofrenopedagogika iliminde bul balalar aqılıy rawajlanıw dárejesine qaray debil, imbetsil hám idiot bolıp bólinedi. Debillik-oligofreniyanıń eń jeńil dárejesi bolıp, bunday balalardı sırtqı kórinisine qarap deni sawlar qatarlarınan ajıratıw qıyın. Shet el alımları olardı «tálim alıw dárejesi qıyınlasqan balalar» dep atamaqta. Zeyin hám pámlew talap etiletuǵın jumıslarda debil balalar bir qansha qıynaladı, biraq arnawlı mekteplerde tálim alǵannan keyin olar ózinshe jasap, ápiwayı miynet túrleri menen shuǵıllanıp turmıs keshire aladı. Olar úylenedi, turmısqa shıǵadı, miynet etedi. Imbetsil hám idiot balalar ózin-ózi basqara almaydı. Imbetsil bala júredi, sóyleydi, úyretse ózi-ózine xızmet kórsete aladı. Idiot bala hátteki óziniń ata-anasın tanımaydı, ózin-ózi basqarıw qábiletine iye emes. Idiotlıq – aqılı zayıplılıqtıń eń awır dárejesi. Olar qopal, pikiri rawajlanbaǵan, sózleri mánissiz boladı, óz pikirin baqırıw hám mimika menen bildiriwge háreket etedi, bir nárse jaqpasa óz múshelerin ózi sabaydı. Imbetsil hám idiot balalar mayıp balalar esaplanıp, sociallıq támiynat ministrligi janınan shólkemlestirilgen arnawlı mekemelerde tárbiyalanadı.
Kelip shıǵıw sebepleri boyınsha oligofreniya tuwma hám ómiri dawamında payda bolǵan túrli keselliklerdiń aqıbeti sebepli bolıp bólinedi.
Dostları ilə paylaş: |