Pedagogikasi
M avzu b o ‘y ich a n a zo ra t savollari
Yüklə 3,59 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- T O P S H IR IQ . Rivoyatni diqqat bilan o ‘qib chiqing. D avolashning turli xalqona usullari haqida eshitganlaringizni eslang. T ild a n q o lgan xon
|
127
M avzu b o ‘y ich a n a zo ra t savollari: 1. T abiat bilan bog‘liq qadriyatlar haqida m a’lum ot bering. 2. M avsum iy bayram va m arosim larning ekologik tarbiyadagi aham iyati nim ada? 3. Shifobaxsh o ‘sim liklam ing m o‘jizaviy xosiyatlari haqida nim alarni bilasiz? 4. X alq tabobatida m usiqa va qo ‘shiqning aham iyatiga oid nim alarni bilasiz? 5. « S o g ‘lom turm ush tarzi» tushunchasiga ta ’rif bering. 6. Tozalik, shaxsiy gigiyena k o ‘nikm alariga oid xalqona ibratlardan m isollar keltiring. 7. E kologik tarbiya va T O P S H IR IQ . Rivoyatni diqqat bilan o ‘qib chiqing. D avolashning turli xalqona usullari haqida eshitganlaringizni eslang. T ild a n q o lgan xon B ir yurtning xoni tush k o ‘ribdi. Tushida g o ‘rda yotganm ish, m unkarnakirlar kelib, unga d o ‘q-po‘pisa qilibdi'. X on q o ‘rqib ketibdi, ertalab tursa, tildan qolibdi. X on gapirm oqchi bo ‘larm ish-u, gapira olm asm ish, tili nuqul g ‘o ‘ldir-g‘o ‘ldir qilarm ish. X o n n in g jah li chiqibdi, baqirib-chaqirm oqchi bo ‘libdi, am mo tili yana g ‘o ‘ldir-g‘o ‘ldirdan nariga o ‘tm abdi. Saroydagilar ham xonim iz nim a deyaptilar, deb hayron b o ‘lisharm ish. «Ins-jins tegdi» deb, alas-alas qildirishibdi, dev chaldi deb, qator-qator q o ‘y s o ‘yishibdi, arvoh urdi deb, xayr-ehson qilishibdi, lekin xonning tili chiqm abdi. N avbatm a-navbat tabiblar qarashibdi, am m o hech kim xonning tilini chiqarolm abdi. «Sam arqandda ibn Sino degan bir tabib chiqibdi. U o ‘likka jo n kiritar em ish», - deb eshitishgan ekan. Bosh vazir Sam arqandga borib, ibn Sinoni boshlab kelibdi. Ibn Sino xonning u yoq-bu y o g ‘ini k o ‘rgan b o ‘libdi, dori-darm on ichtiribdi. Keyin o ‘zicha: «Bu xon hech qanday kasalga chalinm agan. Tushi yo o ‘ngida q o ‘rqqanidan tili y o ‘qolgan. Buni ta ’sir-aks y o ‘li bilan, y a ’ni q o ‘rqitish usuli bilan davolab, tilini chiqaram an», deb o ‘ylabdi-da, xonni tashqariga olib chiqib, o ‘rindiqqa o ‘tqazib qo ‘yishni buyuribdi. Saroy kishilari xonni tabib aytganday qilib, o ‘rindiqqa o ‘tqazib q o ‘yishibdi. Shundan keyin Ibn Sino: «X onning eng yaxshi k o ‘rgan narsasini olib kelinglar-da, ro ‘parasiga qo ‘yinglar», - deb buyuribdi. X on Q orabayir 128 oti bilan Kenjaoyim ismli xotinini yaxshi ko‘rar ekan. R o ‘parasiga bog‘langan otini erkalatolmay xon yum -yum yigMabdi. Ibn Sino: «Yana nimani yaxshi ko ‘radi xoninglar?» deb so'rabdi. «Kenja oyimni jonlaridan ortiq yaxshi k o ‘radilar», deyishibdi. Ibn Sino: «Kenja oyimni olib kelib, otga m indirib qo'yinglar», debdi. Saroy kishilari Kenja oyimni olib kelib, xonning suyukli oti ustiga m indirib qo ‘yishibdi. Podsho Kenja oyimni k o ‘rib, dodlab yuboribdi. Ammo tili dodga kelm asdan nuqul « g ‘uldur-g‘uldur» qilarmish. Ibn Sino saroyning kattasini bir chetga olib chiqib: «M en bir gap aytaman, sizlar uni aniq bajarasizlar, y a ’ni men xon yonida o ‘tirib, sizni tuzata olmagan bo ‘lsam ham, bu yerga bekor kelm abm an, dori- darmonga otingiz bilan kenja xotiningizni olib ketyapman, deym an-da, otga minib qamchi bosaman, - debdi. - Kenja oyim ga ham tayinlab qo'yinglar, yana meni olib qochib ketar ekan, deb qo‘rqib-pisib yurmasin. Ammo men otga qamchi bosganda dod-faryod k o ‘tarsin», debdi. Ibn Sinoning aytganini qilishibdi. Podsho ni ma gapligini bilolmay hayron emish. Ibn Sino xonning oldiga kirib, tiz ch o ‘kib: - Endi, xon hazratlari, sizni davolay olmadim, kasalingiz bcdavo ekan. Bergan dori-darm onlarim , shuncha kun qaraganlarim ga saroydagi kishilaringiz ana bu otingiz bilan Kenja oyim xotiningizni tuhfa qilishdi. M enga ruxsat bersangiz, uyimga qaytsam , - debdi. Ibn Sino shunday deb otga qarab chopibdi-da, shoshib-pishib unga minib, ustma-ust qamchi bosibdi. Podsho avval g'udir- g ‘udirlagancha o 'rnidan turib ketibdi. Keyin bir kuchanib baqirgan ekan, tili chiqib ketibdi... Tovushi butun saroyni larzaga keltiribdi. Ibn Sino ning orqasidan: «Ushla, ushla anavi qaroqchi o ‘g ‘rini, kuppa-kunduz kuni otim bilan xotinimni o ‘g ‘irlab ketdi-i-i! - deb baqiraveribdi, chaqiraveribdi. Bir payt ibn Sino otni choptirganicha bir joyga borib, keyin orqasiga qaytib kelibdi. Uni k o ‘rgan xon: «Xoy, o ‘g ‘rimisan, tabibm isan, - debdi. Shunda ibn Sino: «M en tabibman, o ‘g ‘rim asm an», debdi. Xon: «B o'lm asa, nega bunday qilding?» deb so ‘rabdi. Ibn Sino: - Shunday qilmasam boMmasdi. Siz tushingizda q o ‘rqqaningizdan tildan qolgan edingiz. Sizni q o ‘rqitish orqaligina davolash mumkin edi. Boshqa har qanday dori-darm on sizga foyda berolmasdi. M ana tilingiz chiqdi, endi xotiningiz ham, otingiz ham o ‘zingizga buyursin, - debdi. Ibn Sino otdan tushib, uning tizginini xonga tutqazibdi. Xon ibn Sinoning aqlu-karom atiga qoyil qolib, boshdan-oyoq sarpo beribdi-da, o^ziga bosli tabib qilib tayinlabdi. 129 |