Penelopia

Ç r şotu
N celer n n bel rtt ğ g b burası kapkaranlık. “Kara ölüm” derler.
“Hades’ n loş dehl zler ” ve daha pek çok adla anılır. Evet, karanlıktır,
ama bunun yararları da yadsınmaz - örneğ n, gördüğünüz b r yle
konuşmak gelm yorsa ç n zden, onu tanımazlıktan geleb l rs n z.
B r de ç r şotu tarlaları var elbette. D lersen z oralarda yürüyüşe
çıkarsınız. Daha aydınlıktır, bell ölçüde tatsız danslar da yapılır; hoş,
adı kulağa gerçekte olduğundan daha sev ml gel r 
-ç r şotu tarlaları-
oynak b r tınısı vardır. Hele b r düşünün. Ç r şotu, ç r şotu, ç r şotu -
sev ml beyaz ç çeklerd r önünde sonunda, y ne de nsanda b r süre
sonra bıkkınlık uyandırır. Arada bazı değ ş kl kler de olsa fena
olmazdı han - çeş tl renkler, kıvrılan b r k yol, uzaklardan görünen
manzara, taş oturaklar ve pınarlar. Kend adıma en azından b rkaç
sümbül olmasını yeğlerd m, aynca araya safranlar da serp şt r lse
kötü mü olurdu yan ? Ancak b z burada ne baharı yaşarız ne de
başka mevs mler . Burayı k m tasarladı acaba d ye merak eders n z.

---

Ç r şotu dışında y yecek b r şey bulunmadığından söz etm ş
m yd m?
Y ne de yakınmamam gerek.
Karanlık k reçtaşı mağaralar daha da lg nç -eğer ufak çaplı b r
dolandıncı, örneğ n yankes c , borsacı, pezevenk bulab l rsen z-
orada yapılan konuşmalar daha güzel olur. Erdeml l k taslayan pek
çok kız g b bu erkekler g zl den g zl ye çek c bulmuşumdur.
Ama ben çok der nlere sık nmem. Aşağılarda en konu alçaklar,
sağken yeter nce acı çekmeyenler cezaya çarptırılır. Çığlıklarına
dayanmak kolay olmaz. İşkence derken, z h nsel şkenceden söz
ed yorum, artık bedenler m zden sıyrıldık ya. Tanrıların en çok
hoşuna g den şölenler -tabaklar dolusu et, yığınlarca ekmek,
salkımlarca üzüm- düzenlemek, sonra da onları hapır hupur m deye
nd rmek. Sevd kler b r başka şey de nsanlara koca kayaları d k
yamaçlardan yukarı yuvarlatmaktır. Bazen yanlarına nmemek ç n
kend m zor tutarım: açlık çekmem n ne demek olduğunu,
yorgunluktan b tk n düşmen n ne anlama geld ğ n hatırlamama
yarayab l r bu.
Arada b r s s bulutları dağılır, b z de canlılar dünyasına şöyle b r
bakış atab l r z. K rl b r camın arkasından bakmak ç n el nle s l p
saydam b r alan yaratmaya benzer. Bazen engeller kalkar, gez nt ye
çıkarız. O zaman çok heyecanlı oluruz, herkes cıvıldar.
Bu gez nt ler b rkaç türlü yapılır. Esk den b zden f k r almak steyen
her k mse b r koyunun, neğ n ya da domuzun boğazını keser, kanını
toprakta açtığı b r çukura akıtırdı. Kokuyu alınca leş n başına üşüşen
s nekler m sal çabucak oraya varırdık. Cıvıldar, kanat çırpardık,
b nlercem z, kasırgaya tutulmuş dev b r çöp sepet ne benzerd k,
kend n kahraman lan etm ş b r , akıl danışmak sted ğ n görene dek
el nde kılıç hep m z uzak tutardı. Bell bel rs z b r, k kehanet atılırdı
ortaya: onları bel rs z kılmayı öğrend k ne de olsa. Neden her şey
söyleyel m? Başka koyunlar, nekler, domuzlarla b z çağırıp daha da
sorsunlar d ye onları merakta bırakmak gerek rd .
Doğru sayıda sözcükler kahramana ver ld kten sonra çukurdak n
çmem ze z n ver l rd , böyle anlarda sofra görgüsüne pek özen
göster ld ğ n söyleyemem. İt ş kakış olurdu, şapırdatan, üstüne
başına sıçratan boldu; çoğunun çenes kıpkırmızı keserd , öte

---

yandan b r anlığına b le olsa olmayan damarlarımıza kan dolması
eşs z b r duyguydu.
Düşlerde de görünürdük bazen, ne k bu o kadar hoşumuza
g tmezd . B r de, doğru dürüst gömülmed kler ç n ırmağın yanlış
yakasında tutsak kalanlar vardı. Dolaşırlardı mutsuzca, ne orada ne
burada, pek çok soruna yol açab l rlerd bu yolla.
Derken yüzlerce, belk b nlerce yıl sonra-burada zamanı b lmek
çok güç, çünkü böyle b r şey yok- gelenekler değ şt . Artık yaşayan
nsanlar yeraltı ülkes ne nmez oldular, b z m ller g derek çok daha
göz alıcı b r kılığa büründü -korkunç çukurlar, uğultular, gıcırdayan
d şler, ısıran kurtçuklar, tırmıklı bl sler-yepyen özel uygulamalar
başladı.
Arada sırada da olsa büyücülerle s h rbazlar -şeytansı güçlerle
anlaşma yapan nsanlar- sonra önems z k ş ler, ruh çağıranlar,
medyumlar, aracılar ve bu çevreden k mseler hâlâ b ze
başvuruyorlardı. Küçük düşürücüydü bütün bunlar -b r s z hayrete
düşürmek sted d ye tebeş rle ç z lm ş b r çember n ç nde ya da
kad fe döşel b r salonda pattadan görünüvermek- y ne de canlılar
dünyasında neler olup b tt ğ nden haberdar kalmamızı sağlıyordu,
örneğ n, ampulün bulunması, ayrıca y rm nc yüzyılın maddeden
enerj ye dönüşme kuramları çok lg m çekm şt . Daha yakın tar hte,
bazılarımız ş md lerde yerkürey dolaşan yen gök dalgası yöntem n
ortaya attı, bu yolla yerel tapınaklar şlev gören yayvan, aydınlık
yüzeylerden dünyaya bakarak yolculuk edeb l yorlardı. Belk tanrılar
da esk den aynı yolla hızla görünüp gözden uzaklaşırlardı - eller n n
altında böyle b r olanak olmalıydı.
Büyücüler ben pek çağırmazlardı. Ünlüydüm, evet -k me
stersen z, sorun- fakat nedense ben görmek stem yorlardı, oysa
kuzen m Helena çok aranan b r yd . H ç de ad l değ ld bu - kötü b r
ün salmamıştım k ben, hele c nsel konularla h ç lg m, olmamıştı,
ama onun adı kötüye çıkmıştı. Güzeld kuşkusuz. Kuğu kılığında
anasının ırzına geçen Zeus’un kızı olarak yumurtadan çıktığı
söylen rd . Bundan dolayı burnu b r karış havadaydı Helena’nın.
Merak ed yorum acaba kaçımız bu kuğu masalına nanır? Esk den
buna benzer çok söylent dolaşırdı ortalıkta - tanrılar eller n ,

---

pençeler n ya da gagalarını ölümlü kadınlardan uzak tutamazlardı
anlaşılan, mutlaka ırzına geçecek b r n bulurlardı.
Ne d yorduk: büyücüler lle de Helena’yı göreceğ z d ye tutturur, o
da seve seve kabul ederd . Erkekler n aval aval ona baktığı esk
günlere dönmek g b yd onun ç n. Troya’dak urbalarından b r n
g yerek görünmek hoşuna g derd , bana göre çok süslüydü bunlar,
ama 
chacun a son goût,
her b r onun zevk ne uygundu. Kend ne
özgü b r havada çevres nde dönerd Helena; sonra başını eğer, onu
çağıran her k mse yüzüne bakar ve b ld k yakıcı gülümsemes
yayılırdı dudaklarına, bütün erkekler onundu. Ya da Troya alevler
ç nde yanarken öcünü almak uğruna kılıcını ona saplamak üzere
olan h ddetl kocası Menelaos’a kend n sere serpe sunduğu kılığa
g rerd . Pürüzsüz memeler nden b r n açıkta bırakması yetm şt ,
adam b r anda d zler n n üstüne çökmüş, ağzının suyu akarken onu
ger alması ç n yalvarmaya koyulmuştu.
Bana gel nce… şte, güzel olduğumu söylerd herkes bana, böyle
demek zorundaydılar, çünkü prensest m, kısa b r süre sonra da
kral çe oldum, oysa gerçeğe bakarsak, ec ş bücüş ya da ç rk n
olmamakla b rl kte yüzüne bakılası b r değ ld m. Ama akıllıydım:
yaşadığımız o döneme göre çok akıllı. Gal ba böyle tanınıyordum:
akıllılığımla. B r de dokumacılığım, kocama bağlılığımla ve de
ağzımın sıkı olmasıyla.
Büyücü olsaydınız, karanlık sanatlarla uğraşıp ruhunuzu tehl keye
atıyor olsaydınız, dokumacılıkta usta, b r kez olsun s z ç ğnemem ş
bas t ama akıllı b r eş m sterd n z, yoksa yüzlerce erkeğ şehvet yle
çıldırtan, büyük b r kent n alevler ç nde kalmasına yol açan b r kadın
mı?
Ben k s n de stemezd m.
Helena h ç cezalandırılmamıştı, şu kadarcık b le. Neden n b lmek
sterd m. Başkaları den z yılanları tarafından boğazlanarak, fırtınalara
savrularak, örümceğe dönüştürülerek ve oklarla vurularak
ödem şlerd , hem de çok daha haf f suçlarının bedel n . Yanlış neğ n
et nden yemek. Böbürlenmek. Bu türden suçlardan söz ed yoruz.
Helena’nın sayısız nsanın zarar görmes ne ve acı çekmes ne neden
olduktan sonra en azından kırbaçlanacağını sanırdınız. Fakat
olmadı.

---

Umurumda değ l.
H ç umurumda olmadı.
Yaşamımda lg m çeken başka şeyler var.
Bu da ben evl l k konusuna get r yor.