5. Darsga yakun yasash va baholash – darsning maqsadini yana bir bor eslatish va unga qanchalik erishilganligini o’quvchilar bilan birgalikda aniqlash. O’quvchilarning mavzu bo’yicha savollariga javob berish, ulaming o’zlashtirganlik darajasini aniqiash, darsning asosiy lahzalarini qayd qilish. Darsda faol qatnashgan o’quvchilarni tilga olish va baholash;
6. Uyga vazifa ________________________
Sana: «___» _____________ 201__ y.
Mavzu: PIFAGOR TEOREMASINING BA’ZI NATIJALARI. PIFAGOR TEOREMASIGA TESKARI TEOREMA
Darsning maqsadi: Pifagor teoremasining ba’zi natijalari. Pifagor teoremasiga teskari teorema haqida tushuncha berish, misollar keltirish, ularning har biriga izoh berish
Darsning ta’limiy ahamiyati:O’quvchilarni geometriya faniga qiziqtirish, mavzu to’g’risida tushyncha berish, bilim va malakasini oshirish.
Darsning tarbiyaviy ahamiyati: O’quvchilarni mustaqillikka o’rgatish, erkin fikrlash qobiliyatini rivojlantirish.
Darsning kasbga yo’naltiruvchi maqsadi: O’quvchilarga geometrik amallar orqali hisobga, arxitektura-qurilishga oid ilk tushuncha va bilimlarni singdirish.
Darsning uslubi: savol-javob, munozara.
Darsning ko’rgazmali qurollari: darslik, doska, bo’r, tarqatma materiallar, jadvallar, geometrik shakllar.
Darsning borishi: 1. Pifagor teoremasining ba'zi natijalari. Pifagor teoremasining natijalari ichidan ikkitasini ko'rib chiqamiz.
Natija.To'g'ri burchakli uchburchakda katetlardan istalgani gipotenuzadan kichikdir. Isbot. ΔABC - to'g'ri burchakli, unda C=90° bo'lsin (121-rasm).
To'g'ri burchakli uchburchakning istalgan kateti gipotenuzasidan kichik bo'lishini isbotlaymiz.
Haqiqatan ham, Pifagor teoremasiga ko'ra katetlar uchun:
A C2 = AB2- BC2va BC2 = AB2 -AC2. munosabatlar o'rinli. Bundan
AC22va BC22 kelib chiqadi.
Demak, ACva BC
Xulosa. Agar l to'g'ri chiziq va unda yotmagan A nuqta berilgan bo'lsa, A dan l to'g'ri chiziqqacha eng qisqa masofa A dan l ga tushirilgan perpendikular bo'ladi (122- rasm).
Haqiqatan ham, har qanday B luchun ΔACB — to'g'ri burchakli hamda AC katet va AB gipotenuza bo'ladi. Shuning uchun har doim AB> AC.