Prof. Dr. Veysel bozkurt

SOSYOLOJİ VE DİĞER SOSYAL BİLİMLER 
Sosyal bilimler, “insan ürünü” olan ve insan eylemleri 
olmaksızın varolamayan dünyayla ilgilenirler. Psikoloji, tarih, 
antropoloji, hukuk, ekonomi, siyaset bilimi ve sosyoloji, hepsi 
de insan eylemleri ile bunların sonuçlarını tartışırlar. O halde, 
“bir şeyi diğerlerinden farklı olarak sosyolojik yapan nedir?”
46
Sosyoloji ile diğer sosyal bilimler arasında ne gibi farklar 
vardır?
Sosyoloji ve Psikoloji: Durkheim, psikoloji ile sosyolojinin 
alanına giren olgular arasında kesin bir fark olduğunu 
savunmuştur. O’na göre, sosyoloji bireysel aklın dışında kalan 
toplumsal olguları konu almaktadır. Sosyoloji ile psikoloji 
arasındaki kopukluk, biyoloji ile fizik-kimya bilimleri 
arasındaki kopukluğun aynısıdır. Dolayısıyla Durkheim’a göre, 
toplumsal fenomenlerin, psikolojik fenomenlerle açıklanması 
45
Macionis and Plummer, s. 12. 
46
Bauman, Age, s. 11. 

---

32 
yanlıştır
47
. Ancak günümüzde, sosyal bilimciler sosyoloji ile 
psikoloji arasındaki ayrıma Durkheim gibi bakmamaktadırlar. 
Psikoloji bireysel farklarla, özellikle zeka ve kişilik konularına 
ilgi duymaktadır. Ancak psikolojinin asıl odak noktasını bireyin 
algılama, öğrenme, güdülenim ve bellek gibi süreçlerini 
kapsayan mekanizmalar oluşturur.
48
Dolayısıyla psikoloji ve 
sosyolojinin odak noktaları birbirinden farklılık taşımaktadır. 
Psikoloji ile sosyoloji arasında yer alan sosyal psikoloji ise, 
toplum içindeki bireyi konu alır. Başta değerler ve tutumlar 
olmak üzere, sosyoloji ile ortak konulara sahip olmakla birlikte, 
sosyolojinin alanı, sosyal psikolojiye göre çok daha geniştir. 
Sosyoloji ve Ekonomi: Ekonomi, kıt kaynaklarla, maksimum 
üretimi gerçekleştirmeyi amaçlayan bilim dalıdır. Odak 
noktasında malların ve hizmetlerin üretim, tüketim, ve dağıtımı 
konuları yer alır. Sosyoloji de belli bir ölçüde bu konularla 
ilgilenir; fakat, amaçları farklıdır. Sosyoloji, ekonomik birimler 
arasındaki toplumsal ilişkinin incelenmesine odaklanır.