Prof. Dr. Veysel bozkurt

Sosyolojik Bakışa Bir Örnek: Durkheim’ın 
İntihar Teorisi 
Durkheim, sosyal gruplardaki intihar oranının, bireysel 
mutsuzluklarla açıklanamayacağını göstermeye çalışmıştır. 
İnsanlar ekonomik olarak sıkıntı çekiyorlarsa mutsuz olacaklar 
ve bu nedenle intihar etme oranları daha da artacaktır. 
Durkheim, aynı zamanda ekonomik refah dönemlerinde de 
31
Kingdon, J.; No Such Thing As Society?, Open University Press 1992, s.1.; 
Osborne, Loon., Age., s. 6. 

---

26 
intihar oranlarının yükseldiğini görmüştür. Dolayısıyla intiharı 
kişisel mutsuzluk teorisi ile açıklamak yeterli olamamaktadır
32
.
Durkheim’a göre intihar oranları, dinlere göre değişmektedir. 
Örneğin Protestanlar arasında intihar oranı, Katoliklerden daha 
yüksektir
33
. Benzer şekilde aile ilişkileri ve ekonomik kriz gibi 
faktörler de intihar oranlarını etkilemektedir. Durkheim 
sosyolojik açıdan intihar türlerini dört grupta toplamaktadır
34
: 
Egoist (Bencil) intihar: Bireyin toplumsal çevresi ile 
bütünleşememesi sonucu oluşan intihardır. Bir anlamda bireyin 
toplumsal bağının zayıflaması ya da kopması, intihar eğilimini 
artırmaktadır. Örneğin Katolik kilisesi mensupları toplumla 
daha bütünleşmiş oldukları için, intihar eğilimlerinin de az 
olduğunu iddia eder. Öte yandan bireyciliğin daha yüksek 
olduğu Protestanlıkta, birey ile toplum arasındaki bağ daha 
zayıftır. Dolayısıyla bu durum, Protestanlar arasında egoist 
(bencil) intihar oranlarının artışına yola açmaktadır.
Öte yandan Yahudiler, tarih boyunca çok fazla dış baskıyla 
karşı karşıya kaldıkları için, diğer dini gruplara göre kendi 
aralarında daha çok bütünleşmişlerdir. Bu durum, Durkheim’a 
göre Yahudiler arasında, intihar oranlarının düşmesine yol 
açmaktadır. 
Durkheim, aile bağlarının zayıflamasının, egoist intihar 
oranlarını artırdığını ileri sürmektedir. Aile bağlarının 
güçlülüğü ölçüsünde, intihar eğilimi zayıflamaktadır. O’na 
göre, burada asıl belirleyici, aile üyelerinin kişilik özelikleri 
değil, aile bağlarının gücüdür. Bu sebeple bekarların egoist 
intihar eğilimleri, evlilere göre daha yüksektir.
32
Cole, S., Sosyolojik Düşünme Yöntemi, Vadi Yay. Ankara, 1999, s.15. 
33
Durkheim, İntihar: Toplumbilimsel İnceleme, Çev. Ö. Ozankaya, İmge Yay. 
1992, s.54. 
34
Age. s.145-264. 

---