Проводники


V valentli aşqar atomda bir elektron artıqdır. Həmin elektron öz atomu ilə əlaqəsi zəif olduğu üçün öz atomu ilə əlaqəni qıraraq sərbəst olur. Deməli, V



Yüklə 71,46 Kb.
səhifə7/7
tarix19.12.2023
ölçüsü71,46 Kb.
#186973
1   2   3   4   5   6   7
naqil-fevral-2020

V valentli aşqar atomda bir elektron artıqdır. Həmin elektron öz atomu ilə əlaqəsi zəif olduğu üçün öz atomu ilə əlaqəni qıraraq sərbəst olur. Deməli, V valentli aşqar atomu IV valentli kristala daxil etdikdə sərbəst elektronların sayı artır.

  • Elektronların sayı deşiklərin sayından dəfələrlə çox olan yarımkeçirici kristal – n-tip yarımkeçerici adlanır. Elektronların sayının artmasına səbəb olan aşqar – donor aşqar adlanır.

n-tip kristalda

    • əsas yükdaşıyıcılar – elektronlardır;

    • qeyri-əsas yükdaşıyıcılar – deşiklərdir.

pn – keçid. Контакт из двух полупроводников p- и n- типов, называется полупроводниковым диодом. Yerımkeçirici diod p- tip yarımkeçirici kristaldan, n- tip yarımkeçirici kristaldan və p- n- keçidi oblastından ibarətdir.

Düz keçid.
Yarımkeçirici diodu dövrəyə elə qoşaq ki, p-tip oblastı cərəyan mənbəsinin “müsbət” qütbü ilə, n-tip oblastı cərəyan mənbəsinin mənfi qütbü ilə birləşsin. Bu halda dioddan elektrik cərəyanı keçəcək. P- n- kristalın belə dövrəyə belə qoşulması düz keçid adlanır.
Tərs keçid.
Əgər p- oblastı cərəyan mənbəyin “mənfi” qütbünə birləşdirsək, n- oblastı isə cərəyan mənbcfəyin “müsbət” qütbünə qoşsaq, onda kristalın müqaviməti çox böyükdür və elektrik cərəyanı keçmir. P- n- kristalın belə dövrəyə belə qoşulması tərs keçid adlanır.
p- n- keçidin bu xassəsini dəyişən cərəyanı p n
Yarımkeçirici diodun işarəsi: p n

Yarımkeçirici diod elektrik cərəyanını düzləndirmək üçün istifadə olunur.
Tranzistor
Tranzistor:

  • yarımkeçirici cihazdır;

  • iş prinsipi – iki sayda elektron-deşik keçidinin qarşılıqlı təsirinə əsaslanıb;

  • elektrik siqnallarının gücləndirməsi və yaratması üçün istifadə olunur.

Транзистор состоит из спаянных друг в друга трех кристаллов полупроводника двух типов p – n – p или n – p – n. Средняя более тонкая область называется базой, а две другие – эмиттером и коллектором.

Tranzistorun şərti işarəsi

Emitter cərəyanı baza və kollektor cərəyanlarının cəminə bərabərdir:
𝑰𝒆𝒎 = 𝑰𝒃 + 𝑰𝒌𝒐𝒍

Yarımkeçirici cihazlar






Yüklə 71,46 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin