Psixiatriya ruhiy kasalliklarning kelib chiqishi, patogenezi, klinik

О„ta qimmatli fikrlash yuqori qimmatli fikrlashni, yoki emosional bо‗lgan 
fikrlashni о‗z ichiga oladi, ular su'bekt о‗ziga xos e‘tiborli ma‘noga ega. Ayrim 
stenik shaxsiyatlarda rivojlanadi, ulardan halos bо‗lish hissi va xohishi bо‗lmaydi, 
ammo psixik hayotida dominirlanadi, hamma qolgan sabab va tanbehlarni siqib 
chiqarib tashlaydi. О‗ta qimmatli hosilalar namunasi bu jahonning revolyusion 
transformasiya, kashfiyot fikri, shu jumladan doimiy dvigatel, yoshlik eliksiri, 
falsafa toshining kashf etilganligi; cheksiz sonli psixotexnika yordamidagi 
jismoniy va ahloqiy barkamollik fikri; sudda ishni kо‗rish yordamida aniq shaxsga 
qarshi sudlashish va kurash fikri; shu jumladan kolleksiya yig‗ish bо‗yicha о‗ta 
qimmatli g‗oyalar, buning uchun Bemor qolgan butun umrini shu predmetni 
yig‗ishga bag‗ishlaydi. 

---

43 
О‗ta qimmatli fikrlash paranoyal buzilishli shaxslar uchun xarakterlidir. 
Tuzilmasi bо„yicha fikrlashning buzilishi 
- mantiqiy tizm buzilishi, fikrlashning ravonligi va bog‗liqligining 
о‗zgarishiga bо‗linishi mumkin. 
Mantiqiy tizm bо„yicha fikrlashning о„zgarishi 
Mantiqiy tizm bо‗yicha fikrlashning о‗zgarishi paralogik, prelogik, autistik, 
simvolik, ambivalent, formalizlovchi, identifisirlovchi va konkret-vazi tliga 
bо‗linadi. Fikrlash tipining har biri shaxsiy mantiqqa asoslangan. 
Paralogik fikrlash – taqqoslab bо‗lmaydigan vaziyatlar, xodisalar, 
holatlarning birlashishi; zid fikrlarni obrazlarni ihtiyorsiz bir tushunchani boshqasi 
bilan almashtirish yordamida birlashishi. Assosiativ aloqalarning hosil bо‗lishi va 
qurilish jarayonining о‗zi buziladi, bunda bemorlar о‗zining kasallik mintaqasidan 
kelib chiqib, о‗zining xulosalarini beradi. Masalan, bemor vrachga uni uch kundan 
sо‗ng psixiatrik kasalxonadan chiqarishlarini, chunki ―oyna tashqarisidagi qarg‗a 
uch marotaba qag‗illadi‖ deyishi mumkin. Shizofreniya uchun xarakterli.