Psixiatriya ruhiy kasalliklarning kelib chiqishi, patogenezi, klinik
Yüklə 1,38 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Psixogen paranoid
|
Reaktiv depressiyalar umidsizlik, ishonchsizlik, xafagarchilik, vegetativ
buzilishlar va uyqusizlik bilan tavsiflanadi. Bemor hayolida faqat sodir bo‗lgan baxtsizlik bo‗ladi. Bemor o‗z holatiga tanqid bilan qaraydi. Bemor ko‗pincha o‗z holatini paydo bo‗lishida bo‗lgan hodisaga tegishli odamlarni ayblaydi. Reaktiv depressiyaning namoyon bo‗lishi real borliq hodisalariga bog‗liq bo‗ladi. Reaktiv depressiya odatda 2-3 oy davom etadi, lekin uzoq vaqt ham davom etishi mumkin. Psixogen paranoid – o‗zining soddaligi, oddiyligi, obrazliligi, hissiy kechinmalarga boyligi, affektlar (qo‗rquv, hayajon) ning mavjudligi bilan tavsiflanadi. Shu bilan birga ta‘qib qilish, munosabat vasvasa g‗oyalari paydo bo‗ladi. Ularning mazmuni ruhiy jarohat keltirib chiqargan vaziyatga to‗g‗ri keladi. 88 Ko‗rish va eshitish gallyutsinatsiyalari ham uchrashi mumkin. Psixogen paranoidlar turlariga urush davri paranoidi, temir yo‗l paranoidi, qamoq paranoidi, induksiyalangan vasvasalar kiradi. BOLALARDAGI MONOSIMPTOMATIK NEVROZLAR Umumiy tushuncha Bolalardagi nevrozlar kattalar nevrozidan farq qilib ulardagi reaktiv holatlar, elementar somatovegetativ va harakat buzilishlari ruhiy buzilishlarga qaraganda ko‗p uchraydi Bolalardagi ruhiy buzilishlar asosan emotsional xarakterda bo‗ladi. Bu holatlar kichik yoshdagi bolalarga xos bo‗ladi. Bolalardagi somatovegetativ va harakatning nevrotik buzilishlariga nisbatan izolyatsiyalangan yoki dominant holda bo‗lib, klinik kechuvida yetakchi o‗rinni egallaydi Shuning uchun bolalardagi nevrozlarni monosimtomatik nevrozlar deyiladi (Simson T.P., Suxareva G.E.). Ular sistemali nevrozlarga (Apter I.A., Myasihev V.N.) ma‘no jihatdan mos keladi. Bunda biron bir a‘zo va sistemalar faoliyatini buzilishi nevroz klinikasida yetakchi o‗rinni egallaydi. Ba‘zi olimlar bolalardagi nevrozlarning sistemali deb atalishini noto‗g‗ri deb hisoblaydilar. Ular bu nomni umumiy nevrozlarning patogenetik mexanizmiga to‗g‗ri kelmaydi deb hisoblaydilar. Lekin «monosimptomatik yoki sistemali nevroz» terminini taklif etgan olimlar buni shunday tushuntiradilar: bolalardagi nevrozlarda kuzatiladigan u yoki bu somatik sistemali buzilishlari klinikada yetakchi o‗rinni egallashi bilan birga bu kasallik oliy nerv tizimidagi buzilishlar bilan davom etadi shuning uchun bolalardagi nevrozlarni umumiy nevrozlar patogenezini bir qatori sifatida qarash mumkin va bu hech qanday noto‗g‗ri tushuncha bo‗lmaydi deyiladi. Etiologiya Nevrozlar bu psixogen kasallik bo‗lgani uchun ularni kelib chiqishiga u yoki bu turdagi ruhiy kechinmalar stress holatlari yotadi. Bolalarda nevrozga sabab bo‗luvchi omillarni o‗ziga xos xususiyati shundan iboratki bu ruhiy ta‘sirotlar 89 asosan qisqa muddatli va kuchli ta‘sir etuvchi omillardir, ya‘ni nevrozlar bolalarda ko‗proq qo‗rquv bilan davom etuvchi shok va subshok xarakterdagi ruhiy travmalar kamroq holda va asosan o‗smirlarda uzoq davom etuvchi ruhiy travmaga olib keluvchi holatlar hisoblanadi. Substrat omillar zamin omillar: nevropatik va rezidual serebral–organik yetishmovchiliklar bo‗lib ularni kelib chiqish asosida anti- peri- va erta postnatal davrdagi bosh miyaning organik buzilishiga olib keluvchi omillar yotadi. Yüklə 1,38 Mb. Dostları ilə paylaş:
|