Psixologiya kafedrasi boshlang’ich sinf matematika darslarini boshqa fanlar bilan uzviylikda o’tish metodikasi

Jihozlar. o'quv qurollari, taxtacha-o'lchov, sirkul, kitob, tevarak atrofni aks ettiruvchi rangli hamda chiroyli rasmlar va boshqalar.

O'yinning borishi: Bolalarga turli xil rasmlar tarqatiladi. O'qituvchi juda ixcham tuzilgan savollar bilan o'quvchilarga murojaat qiladi. O'quvchi o'quv qurollarining rasmini tez ajratib olsa, magnit doskaga yopishtiriladi. Shuningdek joylarning fasllarga doir rasmlari asosida savollar tuzib, o'quvchilar o'yinga jalb qilinadi.

"Kim tez topadi?" O'yinning maqsadi: o'quvchilarni maktabda ishlayotgan har xil kasb egalarining hayoti va faoliyati bilan tanishtirish. Kasb tanlashga o'rgatish, mavzu yuzasidan olgan bilimlarini mustahkamlash.

O'yinning borishi: stol ustiga turli kasb egalarining fotosuratlari yoyib qo'yiladi. Doskaga 2-3 o'quvchi chiqarilib: "Qani aytinglarchi, maktabimizda qaysi kasb egalari ishlaydi?"- deb so'raladi. Bolalar o'qituvchi, oshpaz, sotuvchi, hamshira va bog'bonlarning fotosuratlarini qo'lga olib, magnit doskaga yopishtiradilar.
Bu jarayon boshqa o'quvchilar ishtirokida o'qituvchi tomonidan kuzatib boriladi. Rasmlarni to'g'ri aniqlagan o'quvchilar rag`batlantiriladi. Noto'g'ri javob esa o'quvchilar va o'qituvchi tomonidan to'ldiriladi, umumlashtiriladi. So'ng o'qituvchi boshqa kasb egalariga tegishli suratlarni ham 4-5 o'quvchiga tarqatib, ulardan birin-ketin so'raydi. Ular magnit doskaga yopishtirilgan javoblarni o'quvchilar yordamida tekshiradi va o'zi to'ldirib, xulosa chiqaradi.
O„zbekistonning madaniyati, ta‟lim, yangi insonni tarbiyalash borasidagi ijtimoiy – iqtisodiy, siyosiy faoliyati boshlang„ich ta‟limning to„la ma‟noda erkin va har tomonlama rivojlanishi uchun zamin yaratadi.
Mamlakatimizda olib borilayotgan keng ko‟lamli islohatlar faqatgina xalq manfaatlari uchun, uning baxt-soadati uchun xizmat qilayotganining guvohi bo‟lib turibmiz. Shu bois ham biz buni «Mustaqillik in‟omi», «Mustaqillik imkoniyatlari» deya baralla aytishimiz mumkin. Chindan ham biz muhtaram Prizidentimiz rahnomaligida qadrimiz, qadriyatlarimiz, qaddimiz tik lanayotgan davrda yashayotgan ekanmiz, yosh avlodni o‟sib, ulg‟ayib kelayotgan bolajonlarimizni ilk yoshdan boshlab milliy urf-odatlarimiz, qadriyatlar, milliy tarbiya ruhida, milliy dastur talablar asosida kamolga yetkazmog‟imiz lozim. Shunday ekan pedagogning ish ko‟lamini kengaytirish bugungi o‟qituvchining asosiy faoliyati hisoblanadi. O‟qituvchidagi intelektual salohiyat ishchanlik, mehnatsevarlik, ijodkorlik xususiyatlari ta‟lim mazmunining boyishida alohida va muhim ahamiyat
kasb etadi. Ta‟lim jarayonida ilg‟or texnologiyalarning yangidan-yangi usullarining qo‟llanilishi darslarning rang-barang, qiziqarli tarzda o‟tishiga olib keladi. O‟quv materiallarining chuqur o‟zlashtirilishida ham keng imkoniyatlar yaratadi.
Bugungi kunda yoshlarga qaratilayotgan e‟tiborning qadriga yetishi va uni obyektiv baholash mumkinligining zaruriyatini to‟g‟ri va haqqoniy anglash hamda kelajakga ishonch hosil qilish uchun ularga mustaqillik tafakkurini shakllantirish va rivojlantirish muhim ahamiyatga ega.
Shu o‟rinda Prizidentimiz I.A.Karimovning «Adolat, vatan va xalq manfaati har narsadan ulug‟» nomli asarida qayd etilgan yoshlar tafakkurini rivojlantirish borasidagi har bir insonning, ayniqsa endigina qadam qo‟yib kelayotgan yoshlarning ongida shunday fikrni singdirish kerakki ular o‟rtasiga qo‟yilgan maqsadlarga erishish o‟zlariga bog‟liq ekanligini, ya‟ni bu narsa ularning sobitqadam, g‟ayrat-shijoatiga, to‟la-to‟kis fidokorligiga va cheksiz mehnatsevarligiga bog‟liq ekanligini anglab yetishlari kerak. Xuddi shu narsa davlatimiz va xalqimiz ravnaq topishning asosiy shartidir degan fikrlarni keltirish maqsadga muvofiqdir.
Boshlang‟ich maktabda matematikani tabiatshunoslik darsi bilan bog`liq holda o‟qitish, tabiat hayotidagi ayrim faktlar va o‟simliklar, hayvonlar hamda odamning tashqi xususiyatlari bilan tanishtirishdagina iborat emas. Matematikani tabiatshunoslik darsi bilan bog`liq holda o‟qitish jonli va jonsiz narsalar tabiatning har xil obyektlari o‟rtasidagi o‟zaro aloqalarni kichik yoshdagi maktab o‟quvchilari tushuna oladigan shaklda ochib berishi jonajon tabiatga muhabbatni, uning boyligi qo‟riqlash va ehtiyotlik bilan foydalanish istaklarini tarbiyalashi kerak.

3.