Q o d IL o V, Q. O d IL o V umumiy elektrotexnika va elektronika asoslari

0
‘sishi kuchlanishning o ‘sishi bilan elektrostatik 
emissiyaning ta ’siriga asosan sodir bo‘ladi. YorugMik oqimining
a 
b
3.2.1-rasm.
Elektrovakuum 
fotoelement tashqi 
ko‘rinishi (n) va 
shartli belgilanishi 
(b).
l„ mka
a 
b
1 2 6
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Ip mka
e
3.2.2-rasm.
Tashqi fotoeffektli foloelementlar:
a—
elektrovakuum fotoelementining volt-amper lavsifi; 
b—
gaz to'ldirilgan 
fotoelementning volt arnper tavsifi; v—elektrovakuum fotoelementining 
yorug'lik tavsifi; 
e
—elektrovakuum fotoelementlarning spektral tavsifi.
o'sishi bilan 
(F2>F2>Ff)
volt-am per tavsifi yuqoriga ko‘tarila 
boradi, chunki vaqtning birligida fotokatod bilan nurlangan 
elektronlarning soni ko'payib boradi.
Fotoelem entlar signalizatsiya sxemalarida, fototelegraflarda, 
ovozli kinolarda ishlatiladi.
3 .3 . F o t o e le k t r o n k o ‘ p a y t ir g ic h la r
Tashqi fotoeffektli elektrovakuum fotoelem entlarining xili 
b o ‘lib, fotoelektron ko'paytirgich hisoblanadi F otoelektron 
ko'paytirgichlar rus injeneri L.A.Kubetskiy tom onidan 1934-yilda
3 3.1-rasm.
Fotoelektron ko'paytirgich: 
a
— tuzilishi: D,, D,, D p D, 
ikkilamchi elektron katodlari; 
b
— shanli belgilanishi.
127
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

ixtiro qilingan. Fotoelektron ko‘paytirgich deb, shunday fotoeffektli 
fotoelementga aytiladiki, unda fototok kuchayishi ikkilamchi 
elektron emissiyani ishlatish yo‘li bilan amalga oshiriladi.
Fotoelektron ko‘paytirgichiarning kamchiligi sezgirligining 
pasayishi (qarishi) hisoblanadi, undan tashqarii ularga katta 
kuchlanishli manba talab qilinadi (2300 voltgacha).
3 .4 . F o t o r e z is t o r la r
Yorug'lik ta'siri ostida elektr o ‘tkazuvchanligi o'zgaradigan 
asboblarga fotorezistorlar deyiladi. Fotorezistoriarda material sifatida 
selen, talliy, svines, vismut, kadmiy va boshqa yarim o'tkazgichlar 
ishlatiladi. Yarim o'tkazgichni yoritishda o‘tkazuvchi maydondan 
o'tadigan elektronlar soni va elektr o ‘tkazuvchanligi ortadi.