Qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti

2.4. Gidrotexnika inshootlaridan foydalanishni takomillashtirish
Bugungi kunda O’zbekiston yirik kanallar va inshootlar tizimiga ega bo’lgan mamlakatdir. 50-yillargacha qurilgan ko’plab inshootlar faqat irrigatsiya zaruratlarini qondirish uchun tezkorlik bilan xavfsizlik va me‘morchilik talablariga e‘tibor berilmasdan barpo etildi. Bu davrlarda mutaxassislarning yuqoridagi masala bo’yicha takliflariga faqatgina yirik inshootlar qurilishlargagina (asosan yirik suv omborlari va gidrouzelllarda) e‘tibor berildi. Shu sababli, meliorativ tizimlardagi kichik inshootlar o’zlarining ko’rimsizligi sababli kishilarning e‘tiborini o’ziga tortmaydi. Bunga misol qilib, Qarshi cho’li zonasidagi kanallarda qurilgan gidrotexnika inshootlarini keltirish mumkin.

Gidrotexnika inshootlaridan foydalanishda ularning xavfsizligi va ishonchliligini oshirish ham bugungi kunning dolzarb vazifalaridan biridir. Bu masalani ijobiy hal etish uchun 1999 yil 20 avgustda amalga kiritilgan O’zbekiston Respublikasining «Gidrotexnika inshootlarining xavfsizligi to’g’risida» gi Qonuniga qat‘iy rioya etish va inshootlardan foydalanish tartib-qoidalarini takomillashtirib borish talab etiladi.

Yurtimizda barpo etiladigan har qanday inshootda inson faoliyati uchun eng qulay va foydali muhit yaratilishi bilan bir qatorda, u o’zining badiiy tuzilishi bo’yicha ko’rkam va diqqatga sazovor bo’lishi lozim. Gidrotexnika inshootlari nafaqat foyda keltirishi, shuningdek atrof-muhitga uyg’unlashgan holda uni yanada go’zallashtirishi lozim. Kanallar va inshootlar hududlarini obodonlashtirish ishlarini oqilona tashkillashtirish, milliy an‘analarimizga asoslangan kichik me‘morchilik elementlaridan foydalanish irrigatsiya inshootlarini ko’rkamlash-tirishning muhim tadbirlariga kiradi.